"Jetari" vepër e shkrimtarit Kristaq F. Shabani

Pedagogjik të Shkodrës “Luigj Gurakuqi”, në Fakultetin Gjuhë - Letërsi, të cilin e filloi në vitin 1971 dhe e përfundoi në vitin 1975, duke u diplomuar. Kjo praktikë shkollimi që ndiqej aso kohe, pasi shkëputeshe disa vjet nga shkolla, për efekt të kryerjes së shërbimit ushtarak, kërkonte sakrifica të panumërta, studim të jashtëzakonshëm, kujdes për profesionin e bukur të mësuesit, zbatim rigoroz të sezoneve të provimit. Po kështu duke patur tendencën për rezultate të larta duhet të maksimilizoje energjitë. Dhe Vasili këto i arriti bindshëm. Një ëndërr e tij e madhe u realizua dhe ai filloi të ngrihet me punën e tij si drejtues dhe të aftësohet në profesion, duke i kërkuar vetes.

“Të pyesim njëherë Vasilin…”

Ne e pyesnim shumë Vasilin për të gjitha problemet që kishim. I merrnim “mendje”, siç thuhet, dhe karakteristikë ishte se gjithmonë dilte mendimi i tij i drejtë, pasi ai ishte i lidhur shumë me ne. Madje, kur do të fejonim Llambin, djalin tonë, Donika (Tala) më tha: “Të pyesim një herë Vasilin”. Dhe kështu bëmë. Vasili gjithçkaje i vinte vulën e mirë.”

Në fortesën e Babjes

skicim Dhjetori i ’68 ishte i egër, i bortë. Bora shkruante me dorë akujsh në fortesën e quajtur me një emër “Babje”. Ndodheshim në një fortesë mbështetur në një mal fortësisht, rrethuar nga telgjembat. Nën këmbët e kësaj fortese gjarpëronte rruga automobilistike, që lidhte Elbasanin me qytetin Librazhd, porta hyrëse e tij ishte pikërisht kjo fortesë e mbledhur, në të cilën përmblidheshin trillet e një brigade ushtarake me repartet speciale, ushtarët e rinj që stërviteshin, shtabin e Brigadës. Ditë dhe muaj alarmesh, kërcënimesh, marshimesh dhe hap rreshtor e këngë rreshtore në një ritual të përditshëm stërvitor. Poshtë rrugës kishte ndërprerë këngën e lumit “Shkumbin” të rrëmbyeshëm dhe Librazhdi ngjasonte me një qytezë

delikate, që qetonte ëmbël bardhësisht, se pushtetarët kishin marrë masa për popullatën. Më tej zbardhonte Zgoshti. Na thoshnin se atë dimër ne studentët e Shkollës së Lartë të Bashkuar, që sterviteshin si zbulues, do ta kalonim në Fushë - Studno, ku ishte Mbretëria e Dëborës dhe vend pikant për skiatime, ngritje dhe fjetje në kasolle prej bore, garime në vendosje flamujsh në kuota të vështira, marshime gjatësore me tendencë kalitësi fizike, të cilat padyshesë ne do t’i pëlqenim se ishim nisur në një drejtim aktiv, për t’u bërë kuadro aktivë të Ushtrisë.

Një ditë , papritmas, m’u afrua një ushtar i ri, që në atë kohë nofkoheshin nga ushtarët e vjetër dhe më përmendi emrin dhe krahinën nga e kisha dhe unë origjinën. Unë shkoja në Zagori gjithmonë në pushimet e verës dhe krenohesha për krahinën, si çdo njeri për vendlindjen. Më tha: “ Le të njihemi. Vasil Bici nga Sheperi i Zagorisë…”

…” Prezantimi ishte i bukur dhe vijoi me kontaktime shpeshta në kohën e lirë apo gjatë kulturës masive. Vasili qysh atë ditë vinte shpesh tek klasa jonë, e cila ishte e rregullt dhe me kushte të mira, pasi ne përgatiteshim. I pëlqente të bisedonte me shkodranin humorist Zef nga Shkodra, me Reizin nga Mashkullora, Xheladinin nga Kukësi e gjithë praktikantët e tjerë. Vasili ishte i çuditshëm, kishte një afëri të zgjuar. E bëmë shumë shpejt të gjithë jo shok, por mik. Mua më thoshnin shokët shpesh: “Ku e ke Vasilin?… “ Në atë kohë unë shkruaja poezi dhe

mbaja ditar. Çuditërisht asaj kohe Vasua më sillte skicimet e tij, të cilat i lexoja me shumë përzëmërsi. Kur përfundoi trajtimi i ushtarëve të rinj, unë ndërhyra, me mundësitë e mia, për ta mbajtur në shtabin e Brigatës Vasil Bicin. Për këtë bisedova me Shamet Shabanin dhe shefin e zbulimit të Brigadës Musa Sinën, të dy nga Tirana. Meqënëse ne merreshin dhe me veprimtari kulturoro - artistike dhe shkruanim edhe në gazetën “Luftëtari” u bëmë shumë të njohur sa që na njihte dhe Komisari i Brigadës Nuredin Dushani. Falë edhe cilësive të tij Vasil Bici, u caktua në togën e shtabit të Brigadës, (në togën e kimisë së shtabit, ku shef i kimisë ishte Bujar Sherifi, një oficer kuqo - tip rusi me zemër të madhe), e cila varej nga Korpusi i Burrelit, komandant në atë kohë ishte Sotir Filto dhe komisar Halim Ramohito. Ai u bë dhe një kuzhinier i mirë në mencën e oficerëve

Më vonë, kur unë ika për të vijuar studimet në Shkollën Ushtarake, ai u bë Sekretar rinie dhe të gjithë e donin… Më kujtohet që lozte futboll, volejboll

me ne, bënin luftim trup me trup, stërviste duart për të thyer tullat e ushtrimore të tjera të bukura me të cilat ishte pajisur këndi i zbulimit. Mbaj mend ditën, kur na përcollën, pasi mbaruam praktikën. U përqafova dhe u putha me Vasilin, jo vetëm unë, por të dhjetë ne, që kishim një shoqëri të ngushtë me të. Ishte një fjalë e bukur e thënë midis miqsh: “Mirupafshim!”

Ikja nga “fortesa” e Babjes ishte ndërprerje e kontaktit midis nesh, për t’u rihapur në vitin 1975, kur Vasua vijonte aktivisht Institutin e Lartë Pegagogjik “Luigj Gurakuqi”, fakultetin Gjuhë - Letërsi dhe unë fakultetin Histori - Gjeografi.

Një njohje e bukur dhe një vlerësim i madh

Nga Raq Paskal , publicist

Njohja në plazh

U njohëm rastësisht, kur të dy ishim burra të rritur. Në vitin 1970 shkova në kampin e punëtorëve në Durrës. Duke i frekuentuar çdo vit plazhet, si njeri i natyrës, Drejtori i Kampit më njihte si intelektual dhe sportist, ndaj më caktoi në një dhomë dykrevatshe të rehatshme, në katin e dytë me pamje nga deti. Po lexoja një libër në mesditë, kur në derë trokiti dikush. Hyri një burrë i ri, i gjatë, buzëgaz. “Më kanë caktuar në këtë dhomë për të fjetur, “- m’u drejtua mua.

“Me gjithë qejf, “- i thashë. Kur më tregoi se ishte nga Zagoria, i dhashë dorën.

“Jam arsimtar. Punoj në Tepelenë,”- vijoi ai.

13 ditët kaluan mirë. Unë pikturoja, vrapoja, notoja dhe ndiqja programet e mia në hekur e paralele. Me Vasilin takoheshim domosdo në rërë, në mencë, në dhomë, ku të dyve na zinte gjumi me libra ndër duar.

Gjatë viteve dhe dekadave që shkuan shiheshim rrallë, shumë rrallë, secili në vorbullën e jetës së tij. Por sa herë takoheshim sillnim nëpërmend 13 ditët e plazhit. Por, kur erdhi pedagog në Universitetin “Eqrem Çabej”, shiheshim më shpesh.

Në cirkun ‘Vëllezërit Paskali 2004”

Gjatë muajit mars 2004, kur filloi punën si prefekt i Qarkut të Gjirokastrës i shkova në zyrë dhe i çova një ftesë të shikonte cirkun “Vëllezërit Paskali 2004”. U gëzua. Më përqafoi dhe filloi t’u fliste me pasion dy zyrtarëve, të cilët po punonin atë çast mbi disa materiale . Ata ishin përmetarë. U foli për mua me adhurim të paparë.

Më 8 mars 2004 dhamë premierën e Cirkut 2004. Prefekti i ri, së bashku me bashkëshorten e tij, znj. Shaniko, zuri vend në llozhë. Për dy orë rresht ai u kënaq . Kjo dukej më së miri në fizionominë e tij entuziaste. Në këtë shfaqje të ndërthurur bukur e komplekse treguam edhe një herë talentin unë së toku me Fridën, Arturin, Xhovanin, vëllezërit Meli dhe katër vajza të Cirkut të Tiranës. Humori im me aktorin e talentuar Aleksandër Pogaçen, kompozimet e mia të kënduara nga kompleksi i vajzave, shoqëruar nga pianisti Aldi Llano krijuan e ndezën atmosferën e shfaqjes. Për substancën e shfaqjes Vasili bisedonte me Andon Pilon, Drejtorin e Teatrit që e shoqëronte. Në fund të shfaqjes Vasili u ngjit në skenë, më përqafoi dhe përpara spektatorëve në mikrofon tha: “ Të lumtë, zoti Raqi! Ju falenderoj për kënaqësinë që na dhatë këto dy orë. Të përgzoj që i rikthyet Gjirokastrës Cirkun, q ë i mungonte prej kohësh…”.

Ky ishte një vlerësim i njeriut, që e donte Artin dhe do të përpiqej të bënte diçka për të.

Humbja e tij aksidentalisht më hidhëroi pa masë. Tok me të humbën edhe planet e mira, që mund të realizoheshin.

Shkolla atij burri i kishte dhënë “haber”,

puna i dha shumë vlerë, kudo që punoi.

Një yllësi cilësish

Nga Mitat Likaj

Drejtor i Shkollës së Kashishtit

***

U ktheva nga shërbimi ushtarak në vitin 1975 në trupën pedagogjike të shkollës sonë në Damës dhe gjeta në postin e drejtorit të shkollës Vasilin. Që në kontaktet e para më pëlqeu natyra e këtij djali, në të cilën ishin skalitur cilësi evidente si: bukuri, thjeshtësi, ndershmëri, siqeritet, zgjuarsi: një yllësi cilësish. Kjo më krijoi precedentin e bukur: të udhëtoj në një miqësi të shpejtë, e cila u përvijua në 15 vjet në një kolektiv me Vasil Bicin drejtor shkolle. Ai kishte një cilësi të jashtëzakonshme: të tërhiqte me miqësinë e tij shumë shpejt, në këtë kuadër të magnetizonte. Intelektual i zoti dhe metodist bashkëkohor: një duet fantazist, i cili u afirmua bashkë me ”kohën”, por në shkollën tonë ai shfaqi e shpalosi vlerat.

Pozicionimi i Vasilit

Ç’është e drejta kolektivi i mësuesve në shkollën e Damësit, rrëzë Shendetllisë, kishte probleme. Kolektivi kishte mësues edhe të rinj edhe të moshuar. Në fillim Vasili u prit shumë mirë, por më vonë filloi tendenca e luftës së karrierës. Ekzistenca e mospranimit të komandimit nga të jashtmit vepronte në atë kohë. Vasili u përplas me këtë kolektiv, ku kishte të ditur e të paditur, por ai kishte një mjeshtëri si të lindur të rikuperimit. Ai nuk ishte ambicioz për postin, por ambicioz për punën. Shkolla jonë nga një shkollë e prapambetur bëhet shumë shpejt ndër të parat në rreth.

Pasqyra e veprimtarisë dhe e mjedisitQë në fillesë u ndryshua pamja e shkollës, mjedisi jashtë e brenda u shndërrua në një “pasqyrë”reflektuese. Pas mjedisit Vasili ndërtoi një bibliotekë të madhe me pasuri titujsh. Kjo bibliotekë nuk u ndërtua për bukuri, por për të luajtur rol funksional në edukimin e brezit të ri. Mandej hodhi hapa të mëdha në krijimin e Muzeut të Shkollës dhe të fshatit, përpjekje të mëdha për Vatrën e Kulturës, ku në të pasqyroi historikun e fshatit dhe të gjithë zonës së Dervenit. Gjithë këto arritje ishin falë punës pasionante të Vasilit.

Por thashethemexhinjtë filluan punën dhe fokusuan djalin sheperiot me synim: mënjanimin nga posti i drejtorit të shkollës, duke dërguar një letër në ish Komitetin e Partisë së Rrethit me motivimin: “probleme biografike ”. Kërkohej kështu spostimi i tij ,kërkohej spostimi i një drejtuesi të sukseshëm që kishte bërë emër. U diskutua rreth 14 orë për këtë problem, por asgjë nuk doli në shesh. Vasua nuk u hakmor për këtë akt trillues, puna e tij i bindi dhe “thashethemet” u shkrinë. Të gjithë ju kthyen punës. Biblioteka e pasur shfrytëzohej me një plan të studiuar: një javë lexonim dhe konspektonim literaturë politike, javën e dytë literaturë artistike,të tretën atë pedagogjike dhe shkencore, kurse javën e katërt bënim rrethe metodike (kualifikim brenda shkollës).

Edhe në drejtim ai nuk jepte urdhër për këto veprimtari të planifikuara, por thoshte: “Eja ta bëjmë, se na bën mirë…” Pra e bënte vetë punën i pari, udhëhiqte me shembullin e tij kudo. Vasoja ishte një metodist i shkëlqyer. Ai aktivizohej në të gjitha kontrollet që organizonte Seksioni i Arsimit të Rrethit. Si rrjedhojë e punës së Vasilit shkolla jonë u kthye në një qendër metodike e rrethit duke filluar që nga kopshti, cikli i ulët dhe shkolla 8 vjeçare.

Bazë didaktike shkollore kualitative

Shkolla jonë kishte një bazë materiale tipike, të plotë. Të tjerët çuditeshin me bazën tonë materiale didaktike dhe shpesh i thoshnin Vasos: “Ku i ke gjetur? Pse nuk i kemi ne këto?“ dhe pyetje të tjera të kësaj natyre. (Edhe tani kam nostalgji për atë pasuri didaktike të asaj kohe, kur shoh sot ajo është bosh!)

Episodi i planit shembullor të drejtorit dhe ish Ministrit të Arsimit

Më kujtohet se një herë Vasili ishte ngarkuar të bënte një plan shembullor të Drejtorisë dhe atë do ta paraqiste në mbledhjen e drejtorave në Seksionin e Arsimit. Atë ditë të paraqitjes së planit isha dhe unë, pasi isha drejtor i shkollës në Kashisht. E lexoi planin, i cili u pëlqye nga të gjithë dhe u la detyrë që të shumfishohej. Kur po pinim kafe vjen te tavolina jonë një burrë rreth 55 vjeç dhe i thotë Vasilit:

“Shoku Vasil, ma jep pesë minuta atë fletoren, të shënoj disa rubrika se unë kam vështirësi në ndërtimin e këtij plani”.

Vasili iu përgjigj me shumë kulturë e respekt, por mua nuk m’u durua dhe e pyeta: “Ç’është ky , more Vaso?”

“Nuk e njeh ti? Ai është ish Ministri i Arsimit, Thoma Deliana. (Në atë kohë ai ishte i dënuar dhe kishte ardhur në Dhemblan të Tepelenës si drejtor shkolle).

“Po pse more, ministër ky dhe nuk di të bëjë një plan drejtorie?- i thashë.

Ti qenke flori kaluar floririt

Vasili ishte mjeshtër i reklamimit të punës se kishte privilegjin e madh si mjeshtër i fjalës. Ta kishte ënda ta dëgjoje kur fliste.

Një nga cilësitë e tij evidente ishte se ishte shumë i dashur me njerëzit.

Kur ishim një ditë në fshatin Bylysh se e kishte shkollë në vartësi, pas pushimit të gjatë na vinë në shkollë tre plaka. Atyre u kishin thënë fëmijët se ka ardhur drejtor Vasili.

“Kemi dëgjuar shumë për ty, more bir. Erdhëm të të takonim, por t’i qenke flori kaluar floririt. Ulu pak të të puthë nëna se qenke shumë i gjatë”.

» Në fron “Jetari” : Ali Podrimja... Nga Kristaq F. Shabani
» Interviste e poetit Kristaq F. Shabani
» GJIROKASTRA : KRISTAQ F. SHABANI, BASHKEPUNETOR ABI, USA
» Metafora e “luleve” nga Kristaq F. Shabani
» "Kur lind Nënta" nga KRISTAQ F. SHABANI