UDHËTIMI DREJT VETVETES nga Ardian Dedi

* * *
Kjo ëndërr e mbajti Arkeologun gjithë natën deri sa zbardhi mëngjesi, nën tension. Kur u ngrit në mëngjes e ndiente veten disi të sëmurë vërtet dhe vendosi të mos shkonte në punë atë ditë, por të shqyrtonte raportin e ri me realitetin, shoqërinë si dhe të mbaronte një studim autodidakt, që e kishte nisur prej kohësh.

Mes katër mureve të dhomës iu qartësuan shumë ngjarje, ndaj mori bllokun e shënimeve:
Një njeri sado i kulturuar që të jetë aty, ku i rrezikohet jeta, vendos për të ardhmen në bazë të instikteve. Duhet një tërheqje nga jeta, për të takuar të drejtën që instiktet të lëmohen dhe të kthehen në arsye. Kjo është platforma e gjakftohtësisë.
Heroi në kohën e sotme rri në kafene i mërzitur me realitetin shoqëror dhe kohën. Ai ua ka lënë stafetën fëmijëve, të cilët luftojnë pa kompromis për të drejtën, gjithashtu edhe aktorët nëpër filma luftojnë për të drejtën, pavarësisht se në jetën e përditshme mund të mos jenë të tillë.

Ndërkohë që jeta është e shkurtër njeriu duhet të zgjedhë ndërmjet barazisë, nderit, familjes dhe individualizmit, egoizmit, seksit, demagogjisë. Për një individ këtë e përcakton opinioni, ndërsa për shoqërinë ekziston peshorja e drejtësisë, ku etaloni i së drejtës, barazisë, nderit janë gurët e peshës, ndërsa pasuria, seksi, demagogjia janë malli që shitet. Turma, e cila përbën opinionin, ku përmblidhen gjithë veset, gjithë dështimet, ku individët përfaqësojnë gjithë mllefin e shoqërisë, përbën edhe gjykatësin për individin. Opinioni përbëhet prej njerëzish që gënjejnë dhe s’njohin veten. Sikur çdo njeri të merrej me gjykimin e vetvetes dhe jo me gjykimin e të tjerëve, opinioni nuk do të ekzistonte, nga kjo del se opinioni s’është gjë tjetër veçse rafshim

individualitetesh. Nga kjo del se Peshorja e Drejtësisë është në funksion të ligjit të xhunglës.
Alfabeti nuk është gjë tjetër veçse një grumbull shenjash që kanë fituar me kohë shprehjen e një simboli. Për shëmbull, fjala greke “Proi” që do të thotë mëngjes, mundohet të shprehë me anë të shenjave se në mëngjes janë pro isë, pra pro seksit, ku “i” shkërben organin mashkullor, ndërsa pika mbi të spermën.

Arkeologu e dinte se moshatarëve të tij nuk u pëlqente të lexonin ndaj shkroi: Rritet një brez, i cili në një shoqëri ku gjithçka blihet me para dhe të zhvilluar teknologjikisht, do të rrezikojë të ardhmen e njerëzimit.
Kur një shoqëri moderne rend përpara me hapa gjigandë zhvillimi dhe nuk njeh të Drejtën, është e destinuar të dështojë.
Gjithçka që ndodh në shoqërinë njerëzore, ndodh përpara pemëve, këtyre përfaqësuesve të natyrës që rikryejnë ciklin e tyre çdo pranverë, verë, vjeshtë dhe dimër. Ato janë dëshmitare të shumë fakteve rrënqethëse në jetën e njerëzve, të cilat shpesh herë gjymtohen për të përmbushur tekat e njeriut, por edhe për ta shoqëruar atë në banesën e fundit.

Nënshtrimi, ndaj një sundimi të një karakteri autoritar, që predikon demagogjinë përmes maskës të së Mirës, duke patur luftën si as rezervë, dëshmon për dobësinë e vetvetes dhe kjo si rezultat i mungesës së një ideali udhëheqës dhe mungesës së pavarësisë. Çdo komb ka plot individë që, në sajë të interesit personal, me një elegancë të ftohtë derdhin prej zërit të tyre vetëm helm duke u hequr kështu si shpëtimtarë.

Megjithëse zhvillimi ka arritur kulmin në të gjitha fushat, fatkeqësisht njeriu ka mbetur akoma në kurthin e instiktit, nuk e gëzon dot arsyen.

Në pamje të parë duket se historia e evolucionit është e udhëhequr prej instiktit. Po nuk është kështu. Brezat njerëzorë të udhëhequr prej interesit në kohëra të ndryshme, në mënyrë të pavetëdijshme, janë bërë mbartës të idealit, arsyes.
Dhe kështu është siguruar stafeta.
Nevoja e një lufte të ngutshme sjell në sipërfaqe individë me fëmijëri të deformuar, tipa të egër, që zilepsen shpejt të rritur në rrugë, të ushqyer me mbeturina, që u pëlqen të rrahin.
Lindja e individualizmit dhe egoizmit në adoleshencë, të pëlqyerit e vetes dhe bekimi prej shoqërisë, mosnjohja e vetvetes dhe idetë e mësuara në mënyrë gjysmake, kënaqësia e ndjerë, kur arrin të nënshtrosh shoqërinë ndaj vullnetit tënd, kështu nis korruptimi i vetvetes dhe skalitja në karakter e tipareve të fituara, të mbuluara prej një harmonie shqisash të renditura që shprehin një përsosmëri, mirësi, bukuri të gënjeshtërt, sjellin një verbëri të plotë me pasoja të pakthyeshme. Kështu me shërbime e prapaskena ngjit shkallët e pushtetit, duke varrosur mijëra veta, nëpërmjet instikteve të egra.

Ky kamuflim i së keqes, pra kjo urrejtje, ky cinizëm dhe mendjemadhësi ndaj njeriut, të shoqëruara me fuqi dhe bukuri tiparesh sjell lindjen e dështakut, i cili, pasi ka nënshtruar zërin e brendshëm, për hir të pushtetit dhe ka arritur ta mbjellë me anë të forcës, demagogjisë, diktaturës dhe lirisë së tepëruar, duke

paraqitur si nevojë të brendshme në shoqërinë njerëzore, ka konsoliduar kështu pushtetin e tij të pafundmë, duke folur përditë për demokraci, barazi, punë, familje, ndërkohë që kërkon pushtet të përjetshëm.
I tronditur prej frikës së një vdekje të tmerrshme të hedhur në telajon e një kotësie të pafund, shpesh herë tejkalon vetveten, duke bërë të lindi një realitet i ri iracional.
Studimi i ligjeve të natyrës deri në hollësi, e shtynin të admironte tigrin, një kafshë të fuqishme të bukur dhe dinake.
Frika është dobësia para diçkaje, por frika e tepruar bën që të humbasësh mendjen dhe kur ke në dorë frenat e pushtetit pa e kuptuar për të shpëtuar kokën shndërrohesh në diktator. Është pikërisht kjo frikë, që sjell përmbysjen e epokave dhe bën të fryjë era e demokracisë së vërtetë.

Mbajtja me dorë të hekurt e artit, shkencës, politikës, sportit, do të sjellë zhdukjen e ideve dhe së ardhmes dhe kthimin e njeriut në invalid, ndërkohë që natyra e ka projektuar atë si një gur të çmuar.
E ardhmja nuk mund të ndrydhet për një kohë të gjatë, ajo shpërthen duke përçmuar frikën. Kur nuk i njohim mirë ngjarjet, domethënë të shkuarën e të tashmen dhe nuk kemi një mendim të ri, i cili nuk e njeh frikën për të ardhmen, atëherë forca e së vjetrës ka për të të shkatërruar. Por kur i bindesh zërit të vetvetes atëherë ka për t’u shkatërruar forca e zilisë, dinakërisë, poshtërrimit e përbuzjes.

Një paqe e gjatë mbi botë i jep njeriut një liri të tepruar që arrin në absurd. Droga, prostitucioni, seksi, propaganda e shfrenuar, krimi në një kohë që e pëson gjithmonë i pafajshmi, ka për të sjellë zhdukjen e së Mirës.

Që nga kohërat që s’mbahen mend dhe deri më tani vetëm diçka njihet: Zhdukja e të pafajshmit,...
Por deri kur kështu? Ndoshta deri atëherë kur ajo të zhduket përfundimisht, duke marrë me vete në gropën që i kanë bërë gati edhe varrmihësin: të keqen.
Është pikërisht ky sulm i vazhdueshëm që përgatit varrin e vetes. Njeriu i thjeshtë dhe i mesëm, patjetër që është në kërkim të së Mirës, por nuk e njeh më atë, sepse nga plagët e shumta, që ka marrë, ajo është kthyer në karrikaturë, dhe kur, kujton se e zotëron ose e arrin, në të vërtetë nuk zotëron veç zërin e brendshëm të tjetërsuar në një mashtrues të plotë. Ky është mashtrimi i asaj ç’ka është skalitur natyra te njeriu, që në kushtet e një arti komercial fabrikon njerëz me karakter të ulët.
Nëse heroi është i verbër, atëherë e verbër është dhe femra që e dashuron dhe të gjithë në përgjithësi.

Në këtë moment tepër kritik edhe vetë rënia bie në boshllëk vdekjeprurës prej verbërisë së plotë, dhe pa frikë mund të përdorësh shprehjen : “E mori ferra uratën!”
Nëse punon përditë plot pasion atëherë puna s’mbaron kurrë, dhe kjo përbën dritëshkurtësi. Nëse vëzhgon dhe s’ke kapacitetin e njohjes zilepsesh.
Lufta bëhet për një femër apo për kujtesë. Nëse bëhet gjithçka për një femër , atëherë për hir të saj i tradhton të gjithë. Kur e kupton femra, ajo të vë në lojë.
Megjithatë ekziston femra e jetës, të cilën nuk mund ta kalosh lehtë. Nëse fatin e së ardhmes e vendos momenti, atëherë gjithçka shkon ters. Në këtë moment te rrudhat e kujtesës

ravijëzohet e skalitur perspektiva e së ardhmes. Buzëqeshja e vajzës që dashuron, ndez flakë ëndrrat. Dhëmbët e bardhë rrëzëllejnë dritë të qeshur ku përthyen kursyer me finesë rrezet e diellit dhe gjithë bota eklipsohet.
Njeriu për të kuptuar të ardhmen studion të shkuarën dhe të tashmen, dhe mbështetet te njohuria e mijëvjeçarëve.
Dikur para patriarkatit ka ekzistuar matriarkati. Forca, dhuna kanë të bëjnë me instiktin, të cilat zhvillohen me intrigë. Strategjia e terrorit lind vrasjen. Vdekja, dhuna të jep forcë, që kthehet në drejtësi. Po nëse armiku vjen gjithmonë duke u sofistikuar? Mund të rrëzohesh dhe gjatë rrëzimit të ringrihesh. Para kapitullimit duhet zgjedhur lufta, si formë e dashurisë për jetën.

Nëse del nga zjarri i luftës, ku dhe përballesh me vdekjen të mprihen shqisat në maksimum, sakrifikon në emër të jetës dhe zhvillon aftësinë e perceptimit në thellësi.
Që të arrihet suksesi duhet veprim në unitet. Gjithmonë do të ketë kriza dhe njerëz në udhëkryq, të cilët do të duan të shpëtojnë kokën prej fatit. Kush kërkon që, pa kushte të shpëtojë kokën, do ta humbasë dhe gjithçka do të dalë jashtë kontrollit.

Njëkohësisht, dikush do ta pësojë. Kjo është sfida e shqetësimit për jetën, bashkëjetesës me vdekjen.
Punët e mira bëhen avash - avash. Veprat madhështore kërkojnë optimizëm, netë pa gjumë. Syri që rri zgjuar në vetminë e netëve ndryshon fatet e njerëzimit. Gjithmonë hakmerret burri, i cili zotëron logjikën, njeh artin e luftës, e ngre armikun në piedestal dhe pret çastin dhe momentin e duhur për ta rrëzuar.

Nëse pas një sulmi frontal, total nuk njeh tërheqjen, atëherë do të rikonstruktosh monotoninë dhe jeta e humbet kuptimin. Hakmarrja s’është heroizëm. Kthimi mbrapa është rrugë qorre.
Nëse del në skenë dhuna, kjo bëhet për hir të luftës për ekzistencë. Përpara këtij udhëkryqi shpallet Kriza e Identitetit.
Ulërima e gjakut është vetëtima verbuese e dashurisë, një shkundje e përgjithshme, rizgjim ndjenjash me dëshirën për t’u vërsulur. Tërheqje gravitacionale ndaj një sistemi të qetë tiparesh.

Dashuria dhe urrejtja kanë të bëjnë më shumë me zemrën, gjakun, sesa me logjikën. Kjo është një luftë mes dashurisë dhe logjikës.
Ky është një delir, apo ndoshta pauza e një mendimi të përulur të ndrydhur, që shpreh një vendim rrezatues. A është respekti për të mirën, shpresa një dobësi?

Për të shmangur të keqen, ndërhyhet gjithmonë kur është mirë. Kur ndërhyhet rëndë duhet të kujdesesh për drejtësinë, në mënyrë që ajo të çohet deri në fund. Nëse ndërhyhet rëndë ekziston mundësia e ndërgjegjësimit. Jeta është e dhëmbshur, dhe vdekja mbetet një moment kyç, tepër serioz.
Kur vdekja është e sigurt, ajo s’të bën më përshtypje. Kur s’e shmang dot diçka, duhet ta përballosh. Duhet shmangur interesi, egoja personale. Cili është fati i zi : « Kur plas cipa, dhe as skuqesh dhe as zverdhesh ! »

Qytetërimi nis atëherë, kur idetë duke nënshtruar natyrën, zhvillojnë ambicien, sjellin zhvillim teknologjik dhe formojnë karakterin.
Ndërsa kultura ka lindur nga ambicja për të mbajtur veten më mirë, karakteri duhet kryqëzuar patjetër me ambicjen, që të mos kthehet në stoli. Kthimi i njeriut në skllav ndaj një ideje, s’është gjë tjetër veçse dobësia që ndien përpara saj.

Dobësia që ndjen përpara një femre solli krijimin e shtetit dhe të arkitekturës.
Kur e zhvirgjëron një femër del gjak nga poshtë dhe lot nga lart. Ky është ligji i mbjelljes së jetës, mbi të cilat hidhen themelet.
Kur pasioni mblidhet një kohë të gjatë, piqet, kthehet në domosdoshmëri dhe plas. Ky pasion ka ngjyrë të kuqe të ndezur, por shija, ndërkaq, është përsosur dhe kërkon zgjidhje të mençur.
Egërsi e bukur.

Ekziston tradita që kur ndërton një shtëpi derdh gjak në themele, ndoshta për të shmangur një fatkeqësi të mundshme. Eleganca e krimit në familje është vrasje në mënyrë të dalngadaltë. Shpresa, ndoshta është veshur me bluzë të zezë, ku pëlcasin pika loti që spërkatin bluzën me të bardhë.
Lot të hidhur në bluzën testament.

Femra flet me gjuhën e ngjyrës, që përshtat me veshje. Ngjyra flet për karakterin.

Atëherë kur struktura e Lirisë eksplorohet deri në thellësi arrihet në konsumimin e boshllëkut, i cili kthehet në kotësi dhe krizë, dhe kemi të bëjmë me inercinë e Lirisë.
Kur individi braktis familjen dhe ka si objekt histerinë e seksit, do të vijë një ditë që do ta urrejë vetë ndjenjën dhe kështu i kthyer në prostitutë, pa dhembshuri për asgjë ideale, i krijohet një maskë morale prej dështaku. Atëherë kur ndërgjegjja të vret dhe bëhet njësh me moralin kemi dhe rënien e maskës.