UDHËTIMI DREJT VETVETES nga Ardian Dedi

Njeriu primitiv bazohej mbi dhunën, e cila zhvilloi fuqinë e mendimit. Mbijetesa, përshtatja tek njerëzit e lashtë, përbënin themelet e përballimit të jetës, ndërkohë që vdekja përbën evolucion.

Individit me tiparet më të fuqishme, i përket e ardhmja.
Qëllimi, justifikon mjetin. Kur qëllimi është pozitiv, justifikohet mjeti me të cilin arrihet. Supozojmë për një moment se mjeti është sakrifica që të çon në rrugën e së Vërtetës dhe të Drejtës.
Kjo ambicje, ky qëllim i Lartë ka në themel të Vërtetën.
Atëherë kur qëllimi shkatërrohet, shkatërrohet edhe mendimi dhe ky është përkufizimi i fundit të gjithçkaje. Kjo do të thotë se Lufta e të Kundërtave nëpërmjet të Mirës dhe të Keqes është në favor të forcave negative.

Shoqëria njerëzore dashuron të Mirën, sidomos, kur në pozitë, është klani negativ. E drejta është e vështirë dhe, si e tillë, kërkon sakrificë. Nëse një individ nuk ngrihet në emër të së Mirës, atëherë të gjithë ata, që e përfaqësojnë atë, një ditë kanë për ta braktisur, pra do të shndërrohen në forcë negative.

Por kur qëllimi i së Vërtetës e tejkalon vetveten, jetën, atëherë duhet materializuar receta e së Mirës.

Stafetën gjithmonë jua dorëzojmë më të rinjve, të cilët dashurinë për jetën e kanë të shenjtë. Por, nëse dijet janë gjysmake, atëherë dhe e Vërteta do të gjymtohet dhe njerëzimi do të futet në rrugën e gabuar. Misioni i ekzistencës të së Mirës, është një moment thelbësor, që kërkon vullnet të hekurt, për ta çuar deri në fund. Nëse ky Ndryshim kah forcave pozitive, konsiderohet thjesht si monument muzeumi, atëherë përpara krijimit kemi një rreth vicioz, ndaj së cilës dhe vetë pikëpyetja do të ishte e pakuptimtë.

Rruga e Lirisë është e vështirë dhe ka të bëjë me sakrificën, që mund të shndërrohet në viktimëzim dhe më pas në një Monument, i cili u ka hije brezave njerëzorë, më shumë se turpi i robërisë. Monumenti i Lirisë ku është skalitur me gjak e Vërteta kërkon Drejtësi, dhe Drejtësia nuk duhet vendosur vetëm nga Skulptori. Që Jeta të anojë nga seriozja, duhet që pavetëdija të eksplorojë Njohurinë dhe të kthehet në Vetëdije.

Kur trajektorja e së Mirës do të jetë në kulm, idetë më të mira të së shkuarës, në raport me bazat e së Tashmes, do të themelojnë të Ardhmen, e cila nuk është gjë tjetër veçse statusi i stanjacionit mbi bazat e të cilit jeta vazhdon.
E Mira duhet të ndërthuret në raport harmonik dhe bashkëveprues.

Mori rrugën e parkut të qytetit, ku një statujë në trajtën e një folkloristeje me çifteli, shërbente dhe si burim. Uji i rridhte nga buzët. Rrotull saj, malësore leshverdha me veshje karakteristike folklori kërcenin nën ritmin e një daulleje, që e ndezi flakë atmosferën. Të djersitura ato u freskuan dhe morën rrugën e bulevardit.

Ndërkaq mbi tokën. që avullonte, u shfaq një djalë me trup të fuqishëm. Pasi piu ujë nga buzët e burimit, ai s’e kuptoi se ç’bënte as vetë, kur filloi t’i puthte gjoksin dhe barkun e lagur nga uji, dhe ta përqafonte plot afsh, pa e vënë re, që ishte bërë qull.

Në rrugën tejpërtej të shkretë festivalistja e ndarë nga grupi hoqi rrobat si e dehur dhe ashtu e zhveshur ngjante me një statujë të përbaltur. Ishte me këmishë. Nën degët e pemëve asaj iu bë sikur dalloi një siluetë që po e ndiqte, por sakaq e largoi këtë mendim. Ishte djali që bënte dashuri me statujën. Gjysmë e zhveshur festivalistja, shtrihet dhe rrokulliset duke zbrazur epshin në trotuarin e lagur. Djali, hidhet mbi të, në mes të rrugës, e përdhunon, dhe lotët rrjedhin prej syve të vajzës, që duke qarë i del shpirti.

*
Në një shesh në pjesën muzeale, të qendisur me gurë, kërcenin rrep një grup të rinjsh të veshur me xhinkse dhe këmishë me kuadrate, ndërsa në kokë mbanin kapele. Befas një djalosh hidhet nga një

mur, aty pranë dhe fillon të kërcejë si i tërbuar, krejt vetëm, duke mos e kuptuar se çfarë bënte. Grupi pushon së kërcyeri dhe e vështron i habitur.

Jo shumë larg prej këtu, në pjesën muzeale me kalldrëme të qendisura dhe shtëpi karakteristike organizohej një sfilatë mode, ku sfilonin femra energjike dhe ekspresive, të veshura me shumëllojshmëri stilesh e hijeshi, me syze të errëta dhe çadra të çelura, të buzëqeshura, ndërkohë që muzika ishte në maksimum.
Në një kopsht shtëpie, aty afër, harruar në botën e saj melankolike veshur me pizhama të kuqe, shtrirë në minder përmbys, me këmbët e ngritura lart nga pas, me mjekër të mbështetur mbi duar, vështronte me sytë plot ndjenjë degëzat e njomura e pa gjethe që mbanin fruta hurme, të shëndetshëm, të pjekur, gati për t’u këputur që dukej sikur të shkelnin syrin.

Gjethet bien të thara nga sulmi i dimrit,
Bari, dikur jeshil, thinjur është nga balta,
Tymi sterrë i oxhakut mbi pllakat e çatisë,
Shpërndahet në qiellin e nxirrë nga nata.

Krahët e pemëve ndërren të vdekura,
E zezë lëvozhga prej shiut që sapo ra,
Ndërsa, diku larg, mbi një pllajë,
Ndrin fruti i hurmës, si dielli që na la.

Nuk e mbante mend në i kishte lexuar apo i krijoi në moment këto vargje.

Një rrugë më tutje klounë cirku të lyer me bojë në fytyrë dhe veshje palaçoje përpiqeshin për të bërë për të qeshur një grup spektatorësh.

Një gërshërë e madhe e vizatuar mbi kazermën e ushtrisë, në një ndërtesë aty pranë, të lajmëronte që gjendeshe pranë një reparti ushtarak, ku paraushtarakë me pasaporta te organet gjenitale, u qethnin kokën berberët. Pastaj një skuadër mjekësh ushtarakë, pasi i kontrollonin i nxirrnin në rrugë të veshur me uniformë ushtarake me nga një oficer në krye. Kur kolona kaloi përpara Institutit Femëror të qytetit, borizani, papritur, filloi t’i bier bories, si për të shprehur korin e dëshirave të shtypura.

Tek sheshi pranë muzeumit, jepte shfaqje artistike një grup që përhapte fenë. Spektatorët e vëmendshëm shihnin vajza të bukura, tek u shndriste fytyra, kur flisnin për parajsën dhe shkërbenin plot dashuri dhe sakrificë, ngjitjen në qiell.

Në bulevardin kryesor ishte ndërtuar një fushë shahu në natyrë me figura të mëdha, ku lojtarët hynin në fushë ndërmjet gurëve dhe pllakave bardhë e zi; lëviznin gjallërisht, si figura të ngjallura, personazhet e ngurosura, në atë mbasdite të qetë dhe enigmatike.

Nga salloni i bukurisë i qytetit dolën, papritur, nuse të veshura me të bardha me bikutina në kokë, nën dritën e hënës, të dalldisura dhe vallëzojnë. Papritur nisi një dëborë e dendur, që s’kishte ndërmend të pushonte, por gjithashtu edhe nuset s’kishin ndërmend ta linin vallëzimin, derisa, pa kuptuar, ngrinë dhe kthehen në monumente.

Ndërkohë Arkeologu, që s’e zinte gjumi natën, filloi të lëmonte dëborën e shkrifët, duke ndërtuar skulpturën e një vajze lakuriq.

Pasi mbaron veprën, përkulet pak dhe e prek në qafë. Iu duk sikur skulptura u drodh, ndaj në gjysmëerrësirë e veshi me një pelerinë të shtrenjtë, ngjyrë hiri, me një rrip mesi dhe kapele. Kur zbardhi tamam, në vendin që ka ngrirë tashmë, ai fillon e rrëshqet rotull saj me një palë patina. Pëllumba u uleshin mbi supe dhe kudo në trup të dyve.

Përpara Katedrales, Arkeologu qëndroi. Vështroi për një kohë të gjatë kryqin, ku ishte kryqëzuar Krishti, që ishte në pikën më të lartë të mundshme.
– Njeriu, - mendoi, - doli nga pyjet dhe, nëpërmjet djersës, e shndërroi tokën në tokë të premtuar, duke kultivuar bujqësinë.
Tempulli i Zotit është udhëheqës i këtij ndryshimi.
Arkitektura, si unitet ideal i Materies, pasqyron fytyrën e së Drejtës, Memorjen.

Njeriu zien nga pasioni, interesi, lufta për pushtet, seksi, duke i ngritur kështu gjithnjë e më lart ndërtesat dhe sulmuar qiellin. Pa e kuptuar, gënjen vetveten dhe verbohesh.
Ky shkëlqim, megjithëse në unitet individësh, është sofistikim i krimit.