"Jetari" vepër e shkrimtarit Kristaq F. Shabani

Zonja
dhe zotrinj!

Në
se jeta e njeriut matet me numërimin e zakonshëm të viteve, do të thoshnin se
Prof. Vasili jetoi pak; nëse jeta e njeriut
matet me punët e kryera dhe vlerat e krijuara do të thoshnim me krenari
se profesor Vasili jetoi aq sa arriti të lërë trashëgimi një punë të çmuar,
arriti të krijojë një portret profesional dhe qytetar, të cilin do ta kenë si
shëmbull studentët e tij, kolegët, të gjithë ata që e kanë njohur.

Të
nderuar miq, prej ditës së sotme familjes së prof. Vasilit do t’i mungojë babai
i dashur dhe bashkëshort shembullor, auditorëve dhe studentëve do t’ju mungojë
pedagogu i shumëpritur dhe i nderuar, kolegëve të tij do t’ju mungojë
bashkëshoku i mirë dhe shoku i mrekullueshëm.

Asgjë
nuk e zëvendëson dot zbrazëtinë e tmerrshme që la pas ikja e një njeriu si
Vasil Bici, asgjë nuk e zëvendëson mungesën e tij midis nesh, asnjë fjalë
lamtumire nuk do të mjaftonte për një ndarje të tillë; e vetmja gjë që na jep
ngushëllim janë arritjet e tij të shkëlqyera; e vetmja gjë që na jep ngushëllim dhe forcë është kujtimi i vyer
që ai lë midis nesh.

Lamtumirë,
i dashuri Vasil!

I
përjetshëm qoftë emri dhe kujtimi i tij!

Bektash Mema Zv. Rektor i Universitetit “Eqrem
Çabej”

Lamtumirë
nga Zagoria

I dashuri Vasua ynë!

Po të sjell lamtumirën e dhimbshme të Zagorisë sonë, të Zagories, që gjithmonë të ka dashur dhe të ka vlerësuar. Zagoria te ty ka gjetur gjithmonë birin e dashur, njeriun e dhimbsur, mikun e mirë dhe të ditur, fjalën e mençur, kryetarin e Shoqatës “Çajupi”, që aq mirë dinte ta përfaqësonte kudo. Sot familja humbi bashkëshortin e kujdesshëm, fëmijët babanë e pazëvendësueshëm, familja dhe të afërmit njeriun e shtrenjtë,
shoqëria njeriun ku gjente rrugëzgjidhje, kolegët penën e ditur, që vdekja pa
radhë dhe mizore ua rrëmbeu para kohe.
Lamtumirë, Vasua ynë i paharruar!

Kryetare e Komunës së Zagorisë
Anastasia Dushi

Gjirokastër
më , 03.04.2004.

&

Nuk kuptonte

ku e kishte kufirin mali,

ku ndahej kufiri me
qiellin,

priste të ripërsëritej

panorama me Diellin.

Marrë nga gazeta
“Intelekt 2001…” Nr 2 2004

GJIROKASTËR

Homazh i madh për njerëzit e ditur

“Jetoni në kujtesën
tonë…”

6 qershor 2004

Dega e Shoqatës Atdhetare – Kulturore “Çajupi” Gjirokastër
organizoi në mjediset e Universitetit “Eqrem Çabej” Gjirokastër një veprimtari
homazh “ Jetoni midis nesh” për
Prof. Assoc. Dr. Vasil Bici, ish Kryetar i Degës dhe për fotografin e talentuar
e me emër të madh Filip Vito. Kjo
veprimtari u udhëhoq nga Kryesia e Degës “Çajupi” Gjirokastër dhe morën pjesë
shumë zagoritë, të ftuar nga Shoqatat e tjera simotra, intelektualë,
përfaqësues të pushtetit vendor, kolegë, bashkëpunëtorë të Vasilit nga
Universiteti e tjerë. Në këtë veprimtari
mori pjesë edhe Prefekti i qarkut të Gjirokastrës z. Anesti Deçka, Kryetare e
Komunës së Zagorisë znj. Anastasia Dushi, Kryetari i Këshillit bashkiak të
qytetit të Gjirokastrës Dr. Kirurg Roland Karalli, Sekretari i Përgjithshëm i
Shoqatës Atdhetare- Kulturore “Çajupi” z. Evjen Peri si dhe prezente ishin
familjarë të dy familjeve Bici e Vito.

Ndahet nga jeta intelektuali, miku dhe bashkëkrahinasi energjik dhe
potencial Prof. Assoc. Dr. Vasil Bici.

Komuniteti zagorit humbi një nga
njerëzit më të devotshëm dhe më inteligjent

Dy figura të ndritura të Zagories e më gjerë

Zagoritë të mençur me biografi të pasur

Fjala e z. Kristaq F.
Shabani, poet, shkrimtar

Të nderuar zagoritë, miq e të ftuar në këtë veprimtari
homazh me titull: “Jetoni mes nesh!” sa simbolik aq dhe domethënës!

Padyshim dita e sotme për ne është ditë e dhimbjes dhe e
forcës, e respektit dhe e nderimit, e kujtesës dhe e obligimit ndaj ish
Kryetarit tonë të Degës së Shoqatës Atdhetare - Kulturore “Çajupi” Gjirokastër,
Prof. Assoc. Dr. Vasil Bicit, i cili u nda prej nesh në një moshë të re, i pajisur me mjaft energji
potenciale intelektuale për t’i vënë në
shërbesë të progresit të krahinës,
Gjirokastrës, Jugut dhe vendit me një
objeksion “Ndryshe”. Komuniteti zagorit humbi një nga njerëzit e tij më të devotshëm dhe më inteligjent.

Ne humbën aksidentalisht Vasilin, inspiratorin,
nismëtarin, angazhuesin, mendimtarin,
impulsuesin, zagoritin e mençur, humanin, njerëzorin, konsultuesin
dhe një personalitet të formuar e me
mjaft ardhmëri në fushën e politikës së
moderuar, që shumëkush do ta kishte zili të arrinte në këtë stad, por ky stad
arrihet vështirë. Zagoria, ne, familja,
të afërmit, farefisi, kolegët, bashkëpunëtorët e tij duhet të krenohemi për të
dhe ta ruajmë të freskët fizionominë e tij të dashur.

Gjithashtu
është evidente të pohojmë se Zagoria kohët e fundit humbi Fotografin e madh e
të talentuar, Filip Vito, njeriun që gjithë jetën e tij ia përkushtoi Artit të
Fotografimit, duke shkruar me një mënyrë të bukur e të stilizuar “me
dritë”. Filip Vito ishte fotografi
“çuditbërës”. E kanë quajtur “Marubi i Jugut”, por ai ka pasur individualitetin
e vet të padiskutueshëm. Jeta e tij është një përkushtim i madh ndaj Artit të
Fortografimit, duke evidentuar vlerat e kujtesës historike.

Zonja dhe Zotërinj, ju ftoj të nderojmë me një minutë heshtje kujtimin e
tyre si dhe të gjithë zagoritëve të tjerë , të ndarë kohët e fundit nga jeta
Perikli Zike, Miltjadh Kllapi, Amalia Gjika. “I paharruar qoftë kujtimi i
tyre!”

Vasili
lindi më 15.03.1950 në Sheper të Zagorisë. Arsimin 8-vjeçar e përfundoi në
fshatin e tij të lindjes. Mandej, vazhdoi studimet e mesme në shkollën e mesme
të Përgjithshme “Asim Zeneli” Gjirokastër. Studimet e larta i kreu në
Institutin e Lartë Pedagogjik të Shkodrës, Fakultetin Gjuhë-Letërsi dhe në
vitin 1990-1991 dha provimet plotësuese të Universitetit.
Që nga viti 1970-1990 iu përkushtua tërësisht shkencës gjuhësore.
Si rrjedhojë e vullnetit të tij, këmbënguljes dhe aftësisë studiuese,
hulumtuese ka pikësynuar për lartësi vetiake në përmasa shumëplanshe. Ka
ushtruar profesionin e mësuesit në Tepelenë, duke u vënë edhe në drejtim të
shkollave 8-vjeçare. Njihet si metodist i mirëfilltë e i specializuar. Për këtë
aftësi dhe nivel me transformimet demokratike u transferua ne Gjirokastër në
fillim si metodist në Kabinetin Pedagogjik te rrethit, mandej drejtues i tij;
inspektor në drejtorinë arsimore të rrethit dhe që nga viti 1995 kancelar i
Universitetit “Eqrem Çabej” Gjirokastër.

Gjatë një periudhe të gjatë u
fut në një proces aktiv veprimtarie duke dhënë ndihmesë në kualifikimin e
kuadrove, në dhënien e metodave bindëse për të mësuar gjuhën shqipe nga pakicat
kombëtare. Është bashkautor në disa vepra si: “Gjuha Shqipe 1,2,3,4.” Tekste
për shkollat e pakicave kombëtare. Këto tekste janë shoqëruar dhe me librat e
mësuesit, që rekomandojnë procesin e metodëdhënies, bindëse bashkëkohore dhe
operacionale të ndarjes në etapa mësimore. Po kështu për të
kuptuar gjerësisht ndërlidhjen gjuhësore dhe enigmat gjuhësore është botuar një
fjalor shkollor me titullin domethënës: “Ura e fjalëve" (shqip -greqisht)
në të cilin gjenden

fjalët
e përdorura në të katër librat. Në këto libra është manifestuar koncepti i të
mësuarit bashkëkohor. Vasili krahas këtyre libra është bashkautor në mjaft
studime me objeksione të ndryshme në fushën e gjuhës. Ai është duke përgatitur
e dhënë shumë leksione jo vetën në trevat jugore apo nën juridiksionin e
Universitetit, por edhe në rang kombëtar. Në librat: “Reflektime social
-pedagogjike” dhe “Metoda të mësimdhënies” bien në sy studimet e tij të
veçanta. Në këtë konteks ne i uronim sinqerisht suksese të mëtejshme në
veprimtarinë e tij në dhjetor të vitit
1999, kur ne e quanim “KRENARIA GJUHËSORE” DOKTORI I RI
‘’URA E
FJALËVE”, të cilit më 16.09.1999 Juria e Universitetit të Tiranës i jep
z. Vasil Aristidh Bicit gradën shkencore: ”Doktor në fushën e Gjuhësisë” me
vlerësimin “Shumë mirë”.Tema e mbrojtjes: “Çështje të Gjuhësisë në Shkollat e
Pakicave Kombëtare “.

E
ritheksoj që ky ishte urimi që i bënim ne intelektualit, njeriut të talentuar e
plot virtyte të larta e shumë të dashur, njeriut model të komunikimit dhe të
shpirtit të gjerë, eruditit dhe bashkëbiseduesit tonë të mençur, i cili pas
fitimit edhe të titullit tjetër Profesor i assoc. dhe qëndrimit vetëm një muaj
në postin e Prefektit të Qarkut të Gjirokastrës, ndahet aksidentalisht nga
jeta, kur ishte në kulmin e inteligjencës së tij për t’i shërbyer jetës
akademike dhe politike të vendit, duke treguar epërsitë e tij si një shkencëtar
dhe politikan i kohës moderne. Vasil
Bici u largua nga jeta në moshë të re, por emri dhe vepra e tij është e gjallë,
e pranishme. Ai do të kujtohet me buzëqeshjen e një njeriu që di t’i buzëqeshë
njeriut për të vijuar jetën impulsive dhe të përkushtuar; do të kujtohet
për pjesëmarrjen aktive në grupet
nisiatore, nisiativat dhe impulsimet e kahjeve pozitive si: vendosja e bustit
të poetit të madh kombëtar Andon Zako Çajupi në Gjirokastër,vendosjen e bustit
të Heroit të Popullit Themo Vasi dhe Ilia Dilo Sheperit, që është në proces në
Sheper, për kontributin që do të jepte në vendosjen e figurave të ndritura të
Historisë në Gjirokastër, në sheshin para Qendrën Kulturore “Dorian”, për
konferencat, simpoziumet, sesionet shkencore
për Andon Zako Çajupin, për pasurinë folklorike, për juristin e talentuar
Kleanth Koçin, për promovimet e librave të disa autorëve zagoritë, për
kontributin me shkrime që dha në Kolanën, apo siç e quajnë Enciklopedinë e
vogël zagorite “Intelekt 2001…”, për

organizimin
e disa takimeve intelektuale për të dhënë mendime për ecurinë e shoqërisë
civile, për sinqeritetin dhe modestinë, për thellësinë e mendimit dhe për
afrimitetin me njerëzit, kolegët, studentët. Dhimbje e madhe për të gjithë, të cilën e tregoi dhe Kryeqendra e
Intelektit Shqiptar, Gjirokastra, ditën e përcjelljes së tij në banesën e
fundit. Unë pata rastin që të njihem
shumë afër me Vasil Bicin, qysh në rininë tonë të hershme, kur ai kryente shërbimin
ushtarak në Librazhd dhe unë kryeja praktikën si student i Akademisë së Forcave Tokësore dhe më vonë kur
të dy ndiqnin fakultete të ndryshme qytetin e Shkodrës. U ribashkuam përsëri në
Gjirokastër në vitin 1991 dhe ngushtësisht punuam për Zagorinë tonë prej vitit
1999 deri në 2 prillin

e dhimbshëm
2004!… E ardhmja mund ta “gdhendë” figurën e tij në botën shkrimore…

Vasil Bici dhe Filip Vito, këta dy zagoritë të mençur
kanë një biografi të pasur veprimtarie të mirëfilltë në fushat e tyre, kanë
dhënë një kontribut të madh, të cilat do të zbërthehen edhe nga referues
të tjerë sipas programit të hartuar.

PËR NJERIUN TONË TË MIRË, QË NA MUNGON…

nga ELI VITO

Pedagoge
pranë Universitetit “Eqrem Çabej” Gjirokastër

N/Kryetare e Degës së Shoqatës Atdhetare-
Kulturore “Çajupi” Gjirokastër

“Ne zagoritët mburremi me Krahinën tonë jo se mburrjen, krenarinë e kemi
tipar karakteristik, jo se Krahina jonë është një “parajsë” ku mbretëron
begatia, por se në atë Krahinë fisnike, rrethuar me male hijerëndë, kanë
“mbretëruar” në fatin dhe lirinë e tyre njerëz me dinjitet, kulturë, traditë
dhe mënyrë jetese për t’u admiruar”.

Këto janë fjalët e Profesorit, mikut, të afërmit tonë të nderuar në fjalët
përcjellëse të librit “Zagoria, zakone dhe tradita”.

I citova këto fjalë të tij, jo vetëm për faktin
se ai nuk e kishte menduar ndonjëherë se këto do t’i shkonin për shtat shumë
mirë atij vetë, por edhe për arsyen se ishte pikërisht ky libër, që më dha
rastin mua të njoh më nga afër atë, Profesor, sa i ditur aq edhe modest, sa
fisnik po aq dhe zagoridashës, sa intelektual, po aq dhe “fin”, sikundër i
thoshnim ne të katedrës së Gjuhëve të huaja.
Pa dashur të mohoj punën e askujt tjetër, që është interesuar që ne
zagoritëve të na organizonte dhe të na bënte të mos e harronim Krahinën tonë,
ka qenë Profesori, ai që më ka antarësuar në shoqatën tonë, ka qenë ai që më
ftoi të shkruaja një punim për veprën e të nderuarit Ilia Dilo Sheperi, ka qenë
ai që më kontaktoi i pari me mësues Evjenin, për bashkëpunim në librin
“Zagoria, zakone dhe tradita”. Kur përmenda veten, kam parasysh çdo zagorit që,
vetëm ai me mënyrën e tij dinte se si ta afronte, që vetëm ai i njihte çdo hall
e çdo lidhje, që vetëm atë mund të kishe pikë referimi për Zagorien. Pra e
thënë në pak fjalë, ishte një njeri që çdokush do ta kishte zili. Në të

vërtetë, pothuajse, për të
gjithë njerëzit pas vdekjes thuhen vetëm fjalë të mira, duke i kapërcyer ato të
pakta gabime që të gjithë bëjmë në jetë, por për Profesorin nuk flet mirë vetëm
Zagoria e zagoritët, por edhe të gjithë ata, që e kanë njohur atë, ata që kanë
punuar me të kudo që ka qenë. Kështu duke shfletuar “Librin e ngushëllimeve”,
hapur në 3 prill, gjejmë fjalë të shkruara nga personalitete, institucione, kolegë,
miq, shokë, studentë që në momentet më të dhimbshme, duke kapërcyer lotët,
shkruajnë fjalë zemre. Kështu po citoj, disa pa përmendur autorësinë:

“Për të gjithë ata që e kanë njohur,
Vasili ishte e mbetet njeriu i ndershëm, i cili me përkushtimin dhe aftësinë e
tij profesionale dha një kontribut të çmuar në mendimin shkencor dhe
universitar”; “Dhjetë vjet njohjeje, një jetë kujtime të bukura”; “Vasil Bici,
njëri nga pedagogët më në zë të Universitetit, që punoi me përkushtim për
përgatitjen e brezit të ri”; “Do të mbetet e paharruar fjala jote e ëmbël dhe e
zgjuar”; “Humbëm një shok, një mik, që rrezatonte vetëm qytetari...” “Njeriu që
diti të japë dituri dhe respekt”; “Vasilit tonë, që fjalët s’i la fjalë, po i
bëri vepra, që ëndrrat s’i la ëndrra, po u dha jetë, që ëndrrat e reja i la
dhimbje”.

Ato ëndrra që krijoi ai dhe i realizoi, për ne, tashmë janë
realitet, por kuptohet ëndrrat kërkojnë mund, djersë, sakrifica. Dhe këto, ai
nuk i derdhi vetëm për ato vetiaket, por edhe për Zagorien: kështu iu desh të
përpiqej shumë derisa busti i Çajupit të zinte vendin që duhej. Por një ëndërr
- projekt të tij, ende të parealizuar, është detyra jonë ta çojmë në
fund: atë të bustit të Gjuhëtarit të nderuar Ilia Dilo Sheperi.

Të dashur miq, shokë, kolegë
dhe të afërm të Profesorit! Të ishe pranë Profesorit ishte privilegj, sepse në
çdo fjalë të tij përfitoje, ndaj këto rreshta të miat, janë vetëm një copëzë e
thjeshtë në realizimin e mozaikut të bukur të figurës së tij, të cilën ne do ta
gdhendim sot dhe në vite të gjithë së bashku.

Faleminderit!

Znj, Violeta Duri mbajti kumtim për Filip Viton, fotografin e
talentuar e me emër të madh. Këtë kumtim do ta botojmë të plotë në numrin
tjetër.

Në këtë veprimtari e
morën fjalën prof. Dr. Mihal Kaso, Vasil Muka, pedagog në Universitetin “Eqrem
Çabej”, poeti Murat Memallaj, i cili recitoi dhe një poezi të vetën kushtuar
Vasil Bicit. Poezitë elegjiake të poetit Jorgo Telo i recitoi Ana Thoma Dilo.
Kryeredaktori i gazetës Ing. Jorgo

Ndreu
sintetizoi figurat si dhe lexoi pazazhe nga libri “Intelekt 2001...” për këto
figura. Në fund e mori fjalën Prof. Assoc. Dr. Thoma Dhima, i cili solli kopjen
e librit të ri të sapodalë nga botimi dhe foli për figurën e Prof. Assoc. Dr.
Vasil Bicit. Fjala përmbyllëse e kësaj veprimtari u mbajt nga studiuesi Evjen
Peri.

Prof. Assoc. Dr Vasil Bici shpallet Kryetar Nderi i Degës
“Çajupi” Gjirokastër

Kryesia e Shoqatës Atdhetare - Kulturore”Çajupi” me
propozim të Kryesisë së Degës së Gjirokastrës dhe me miratim të gjithë
anëtarëve të Degës shpall Vasil Bicin “Kryetar Nderi të Degës së Gjirokastrës”,
ndërsa Filip dhe Jorgo Viton “Anëtar Nderi të Shoqatës”.

Kujtesa, riprodhim i jetës

Ah,
sikur të qe veç një eklips!

Të shumta ishin
telegramet, fjalët ngushëlluese, të cilat iu drejtuan familjes së Vasil Bicit,
në ato ditë të mëdha dhimbjeje. Dhimbja kishte pushtuar gjithçka. Ishte një
dhimbje e përgjithshme për ikjen e
njeriut të mirë dhe inteligjent.

NGUSHËLLIME

Tiranë
, m ë 3 prill 2004

Të
dashur familjarë të Vasilit,

Me
hidhërim të madh mësova lajmin e
aksidentit tragjik, që i mori jetën
njeriut të dashur, profesorit, politikanit Vasil Bici.

Për
të gjithë ata që e kanë njohur, Vasili ishte dhe mbetet njeriu i ndershëm dhe
studiuesi i palodhur, i cili me përkushtimin dhe aftësitë e tij profesionale
dha kontribut të çmuar në mendimin shkencor dhe universitar. Gjatë aktivitetit
të tij, Vasili, edukoi breza të tërë të rinjsh; ndihmoi në modernizimin e
sistemit e sistemit arsimor, përfaqësoi me dinjitet studentët, pedagogë, por
edhe qytetarët e Gjirokastrës, duke merituar mirënjohjen e përjetshme të tyre.
Edhe në momentet tragjike të aksidentit, Vasili, ishte në krye të detyrës së
re, në shërbim të qytetarëve dhe vendit të tij.

Me
humbjen e Vasilit, Ju keni humbur njeriun Tuaj të dashur, studentët pedagogun e
tyre, qytetarët e Gjirokastrës politikanin dhe prefektin e palodhur, shteti një
përfaqësues të denjë, shoqëria shqiptare një intelektual me vlera të mëdha.

Më
lejoni, që në këto momente pikëllimi, të ndaj me Ju dhimbjen dhe t’ju shpreh
ngushëllimet e mia më të sinqerta.

Sinqerisht,

Alfred MOISIU

d.v

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

AKADEMIA E SHKENCAVE

INSTITUTI I GJUHËSISËE DHE I LETËRSISË Tiranë, 05.04.04

UNIVERSITETIT “ EQREM ÇABEJ”

Gjirokastër

Familjes
së të ndjerit Vasil Bici,

Me
hidhërim të thellë mësuam humbjen e parakohshme aksidentale të prof. Vasil
Bicit, njërit nga pedagogët më me zë të Universitetit tuaj, që punoi me
përkushtim për përgatitjen e brezit të ri. Vasili ishte në të njëjtën kohë një
nga bashkëpunëtorët tanë të ngushtë.

Me
këtë rast kolektivi i Institutit të Gjuhësisë dhe të Letërsisë ju shpreh juve
dhe familjes së të ndjerit ngushëllimet më të thella të sinqerta për këtë
humbje të parakohshme e të pazëvendësueshme.

INSTITUTI I GJUHËSISË
DHE LETËRSISË

TIRANË

» Në fron “Jetari” : Ali Podrimja... Nga Kristaq F. Shabani
» Interviste e poetit Kristaq F. Shabani
» GJIROKASTRA : KRISTAQ F. SHABANI, BASHKEPUNETOR ABI, USA
» Metafora e “luleve” nga Kristaq F. Shabani
» "Kur lind Nënta" nga KRISTAQ F. SHABANI