ZAGORIA "PERLA PROFIL I BISKUAR" Kristaq

ngrohur nga kënga thonë: “Këndojnë Jonianët” dhe dy nga jonianët janë Kateriana dhe Maksi Kule, që lozin një rol kryesor në këtë grup.
Kur filloi apo buisi kënga tek dy zagoritët? Maksi filoi ta këndoi polifoninë që në shkollën e mesme ekonomike në Sarandë me grupin e shkollës. Pastaj më vonë u “çiftosën” jo vetëm në jetë , por edhe në këngë dhe u quajtën “Çifti Kule i këngës”, biblilojnë në Polifoninë labe”..

A luajti rol parësor krahina e Zagorisë dhe folklori i saj i bukur në këtë ngjitje “polifonike”? Natyrisht që po. Zagoria të gjithë bijtë dhe bijat e saj i mësoi të këndojnë në shkollën e saj të këngës në natyrën e saj të bukur, ku thuren ëndrra të magjishme dhe zëri bëhet i bukur dhe melodioz, i cili përcillet në kujtesën e madhe të kohërave.

Grupi “Jonianët”, i cili para disa kohësh humbi dhe poetin aktiv të tij Muço Muhon, tashmë është në dorë edhe organizatore të çiftit Kule.
Hodhën kaseta të tyre në qarkullim. U pranuan anëtar në CIOF (Organizatë Ndërkombëtare e Organizimit të Festivaleve Folkloristike).
Grupi “Jonianët” ka marrë pjesë në disa festivale folklorike brenda dhe jashtë vendit dhe ka arritur suksese.

Në vend të përfundimit
“Sapo u kthyem nga një Festival i organizuar në Gjermani, ku qëndruam rreth tre javë… Një mrekulli e vërtetë. Grupi ynë tashmë njihet…, kjo na gëzon dhe na shton besimet, “ – më thotë i emoncionuar Maksi.
Dhe mua duke iu uruar suksese Maksit dhe Rinës, m’u kujtua shkrimi im në mes vitet ’80 me një titull domethënës: “Kur thua jam nga Zagoria!”, në të cilin shprehet katërcipërisht krenaria për trevën, të qenit prej saj, kthimlargimet prej saj për t’u krenuar gjithmonë për kontributin gjithplanësh të dhënë nga bijtë dhe bijat e saj.

“Ndoshta një ditë në Zagori ku do të zhvillojmë ndonjë veprimtari të madhe historiko - kulturore do të bashkojmë Tefta Dudën, Mimoza Kostaren, Rovena Dilon, “Jonianët” dhe ….

Gjirokastër, 12.092005

Interpretët e këngës zagorite

Është më se i nevojshëm evidentimi në këtë profil të biskuar interpretët e këngës së bukur, që i dha tonin dhe që për këtë është shkruar posaçërisht e zbërthyer në sensin shkencor. Interpretët, dashamirësit, adhuruesit zënë vendin e tyre nëpodiumet e nderit e bashkë me ta “bardët” popullorë, të cilët përgatitën kujdeshëm me shpirtin epasur tekste folklorike që janë pritur dhe lauruar në konkurrim e folklorike.

Kiço Llane, Mitro Hila, Thanas Kapedani, Ollga Kllapi dhe Illi Kllapi, Leko Duda, Paskali Kllapi, Thoma Stani,Vangjel Duri, Spiro Çarka, Thoma Suli, Lono Miho, Irakli Kasapi, Polikron Çoni, Petrit Peçi, Lindita Puravelli, Fotini Saqellari, Andon Ndreu, Jano Qendro

Interpretë (marrës, kthyes, hedhës, iso) sipas fshatrave
Sheper
Familja Leko, Milo e Thimjo Duda, K. Mandi, S. Duli, Dh. Xhamballo, S. Koçi, Ll. Thanasi, M. Fuqi, J. Fuqi, motrat Fuqi, motrat Kuro, E. Mandi (Koxhioni), motrat Ngjela, Ira, Egla, Dh. Vaiti, Dh. Mandili, Eli Stani (Peri), N. Bici, M. Bici (Prifti), S. Rigo, A. Pina, O. Nita, motrat Kaça, I. Xhamballo, Th. Mallta, Th. Kuro.

Zheji
K. Lena, S. Menkshi, K. Mino, F. Stefo, S. Lena, L. Qorri, S. Çarka, L. Llaka, M. Shaka, F. Mino, Dh. Bita, motrat Kllapi, M. Qorri, E. Qorri, D. Çarka, Z. Menkshi, V. Çarka, K. Toslluku, V. Londi, K. Qendro, F. Menkshi, E. Menkshi, Q. Zogo, M. Peçi, V. Sotiri, A. Kllapi, M. Kllapi, A. Kapetani, D. Ballo, A. Çarka.

Lliari
Familja Llukan Meçi, Fori Shabani, Anastasi Shabani, Arqile Miho, Kiço Muçi, Lliko Hila, Eva Çarka (Pone)

Doshnica
Motrat Mila, F. Dede, S. Rrumbullaku, motrat Masho, M. Kristo, F. Kristo, Sh. Hyso. D. Hyso, E. Meçi, motrat Dine, J. Meçi, O. Dine, J. Dine.

Hoshtevë- Vithyq
Stavri Nasi, Themo Ndreu, P. Prifti, Ll. Ndreu, A. Ndreko, M. Marka (Adhami), L. Zike e vajza e tij, J. Saqellari, A. Suli, F. Suli (Ndreu), A. Ndreu, Th. Puleshi, V. Puleshi, motrat Hila, vëllezërit dhe motrat Mboqe, motrat Penelli, K. Puleshi, J. Puleshi, J. Ndreu, E. Ndreu, Th. Ndreko, A. Mboqe (Konini), V. Qirollari, P. Qirollari, P. Dede, P. Hila, A. Puleshi, motrat Prifti, vëllezërit Duri.

Koncka
N. Jani, V. Jani, familja Gjika, Q. Konomi, motrat Semi, F. Konomi, (Marka) A. Telo (Duda), Lida e Mira Telo, K. Nika, M. Nika (Fociro), Lindita,Tore, H. Jani, Irena, A. Spiri, Th. Telo, Anila, J. Telo, V. Telo, S. Kasapi e tjerë.

Nivani
Th. Nika, S. Dova, L. Dova, P. Puqe, N. Pali, I. Pali, A. Kondi,T. Nika (Qendro), F. Pali, K. Sterjo, A. Caca, T. Caca (Mallta), Ndreko (Menkshi), A. Semi, K. Semi.

Topova
T. Dilo, K. Çoku, S. Çoku, F. Deçka, H. Dushi, D. Nika, J. Pango, H. Pango, S. Vito, K. Dushi (Kulo), M. Nika, V. Joanidhi, E. Dushi, A. Vito (Peçuni), A. Dushi (Koxhioni)

Shquar gjatë evenimenteve folklorike
Evjen Peri, Rako Saqellari, Dhame Çapi, Thoma Stani, Th. Suli, Mihal Peri, Maksim Peri, P. Toslluku, P. Dede (Jani Mboqe), Jorgo Meçi, Jorgo Dede, S. Rigo, J. Qirko, Vasilika Vasi, Spiro Vito, Tefta Duda, E. Dushi, Garito Koxhioni.

Rapsodë të shquar:
Vasillo Kllapi, Xheke Kllapi

Grupet
Grupi i burrave të Zagorisë ,Grupi miks i Zagories, Grupi i burrave Lliar- Zhej, Grupi i grave të fshtatit Konckë, Grupi karakteristik i burrave Hoshtevë, Grupi i përzier Hoshtevë, Grupi i të rejave të Shkollës së mesme Nivan, Grupi djem – vajza i Shkollës së Mesme, Nivan, Grupi i përzier Sheper

Grupi i përzier Ndëran, Grupi i të rejave të krahinës, Grupi i rinisë i fshatit Topovë, Grupi i përzier Doshnicë, Grupi i të rejave Nderan.
Kanë bashkëpunuar me folkun zagorit:
Naxhi Kasaruho, Roland Çene, Saimir Skënduli, Stavri Çati

25 janar 2006
Në Gjirokastër me nismën e Komunës Zagori dhe Degës së Shoqatës Atdhetare - Kulturore “Çajupi” Gjirokastër, u organizua Grupi i këngëve dhe valleve “Zagoria”duke marrë pjesë në të këngëtarë dhe valltarë të dëgjuar, pjesëmarrës në Festivalet Folklorike Kombëtare në Gjirokastër, të cilët janë me banim në Gjirokastër, Sarandë, Përmet si: Aristotel Stefani, Sotir Menkshi,Kristo Semi, Katerina Kulo, Maksi Kulo, Jorgo Menkshi, Jorgo Telo,Anthulla Çarka, Kiço Muçi, Jorgo Meçi, Jani Ballo, Mira Koxhioni, Niko Ballo,Koçi Muçi, Ilia Hila Kleanth Caca, Froso Hila, Eva Çarka, Esmeralda Ballo, Koço Hila, Fone Menkshi, Aristotel Kapetani, Qirjako Zogo, Lida Telo, Th. Mallta, Thoma Garo,Tatjana

Ndreu, Kristina Llane, Julia Garo,Kleanth Mandi, Avjen Duri . Drejtues artistik: Aristotel Stefani dhe Jorgo Telo, Kleanth Mandi. Prezantuese Jonida A. Nika
Drejtues artistik: Kristaq F. Shabani

Një vizitë në shkollën “A. Z. Çajupi” të Arbneshit në Kosovë
(Mbresa)
nga Prof. Dr. Jorgo Bulo
Në kremtimet e organizuara në Sheper një vit e ca më parë, me rastin e 100 vjetorit të botimit të “Baba Tomorrit” dhe në drekën që shtroi atje Kryetarja e Komunës, mori pjesë, veç të tjerëve, dhe z. Nustret Pllana, drejtor i Arkivit të UÇK-së në Prishtinë. Ai tregoi, veç të tjerave, në atë drekë, se shkollës fillore të katundit të tij Arbnesh, fare afër Prishtinës, i

është dhënë emri Andon Z. Çajupi. Gjatë një vizite në Prishtinë, gjatë këtij viti, nuk e humba rastin për ta parë këtë shkollë. I shoqëruar nga z. Nustret, ish luftëtar i UÇK-së dhe folësi i parë i Radios “Kosova e lirë” si dhe nga kolegu Emin Kabashi i Institutit Albanologjik të Prishtinës, vizituam shkollën, ku u pritëm nga personeli dhe drejtori i shkollës z. Selim Bruçaj. Mësuam se në përurimin e bustit të Çajupit që ngrihet në sheshin para shkollës, ka qenë i pranishëm Mandela i Kosovës, zoti Adem Demaçi, i cili dhe ka zbuluar bustin.

Arbneshi ka qenë një fshat me emër sllav dhe shkolla ka mbajtur emrin e një personazhi serb, por me ndryshimin e kohëve, shqiptarëve u lindi e drejta të ripagëzojnë edh e katundin me një emër të tyren dhe shkollën me emrin e një poeti të dashur për ta si Çajupi. Çajupi është i dashur për njerëzit e Kosovës, siç është për të gjithë shqiptarët, jo vetëm se është një poet kombëtar, por edhe për një rrethanë të veçantë. Çajupi është i pari krijues, që ka botuar një vjershë për Kosovën, një vjershë të mbushur plot mllef, për vetë faktin që ajo dhe troje të tjera shqiptare iu shkëputën trungut të shtetit shqiptar. Vjersha ishte botuar në revistën “Zgjimi” të Korçës”, në numrin 5, të vitit 1914; mban titullin “Mbretit të Shqipërisë”, dhe është shkruar me rastin e ardhjes së Princ Vidit në Shqipëri, pra fill pas vendimive famëkeqe të Konferencës së ambasadorëve në Londër. Midis të tjerave në këtë vjershë Çajupi shkruan: Zot kufijt e Shqipërisë,/ Nukë janë tek u shtruan/…………………… Horia, Dibra, Jalkova /Rënkojnë nënë Serbinë.