ZAGORIA "PERLA PROFIL I BISKUAR" Kristaq

Duhet theksuar se prezenca e kullotav edhe e pyjeve është një bazë e mirë ushqimore për zhvillimin e blektorisë dhe sigurimin e të ardhurave për banorët e krahinës. Kjo prezencë e madhe kullusore dhe numri i shumtë i pemëve frutore krijon mundësi për zhvillim të mëtejshëm të blektorisë, duke u krijuar parqe moderne.

Edhe bimët medicinale e aromatike prezente në trevën tonë janë një burim i madh të ardhurash që duhet parë me prioritet, duke gjetur edhe tregjet e shitjes së tyre.

Gjatë zbërthimit të këtij profili u vu theksi edhe te burimet ujore (hidrike) prezente e duke veçuar burimin e Bambullit, ku janë ngritur vaska për kultivimin e peshkut. Kjo fillesë kultivimi do të bëjë të mundur zhvillimin e këtij biznesi. Po kështu është e mundur që të ngrihet një fabrikë uji duke u nisur nga uji cilësor.

Vëmendje në Zagori tërheq prezenca e lëndëve inerte, ndaj duhet të jetë në fokus përpunimi i këtyre lëndëve inerte e sidomos rërës së bardhë, e cila është e mjaftë në fshatin Sheper, po kështu e qenësishme është dhe shfrytëzimi i gurores mbi fshatin Nivan.

Zhvillimi i turizmit malor në kushte familjare është një synim tjetër prioritar që duhet të zhvillohet në Zagori. Ka filluar investimi dhe ndërtimi i shtëpive bashkëkohore nga zagoritë, që janë aktualisht në emigracion.

Por që të kenë realizim këto që u përmendën më lart apo ato qëllime e synime strategjiko - prioritëre që janë zbërthyer në trajtesa të veçanta në këtë profil të komunës, krahinës së Zagories, është e nevojshme vijimi i përmirësimit të infrastrukturës rrugore. Kështu duhet të dalë në pah asfaltimi i rrugës Libohovë - Poliçan e në të ardhmen deri në qendër të komunës, Nivan.

Rikonsruksion total i segmentit rrugor: Erind - Çajup - Zhej (Lliar).
Përmirësimi i segmentit Topovë- Zhej e Lliar, Nivan – Hoshtevë - Doshnicë. Po kështu në bazë të një plani të detajuar të rregullohen rrugët komunikuese brenda fshatrave.

Përmirësimi i telefonisë, qoftë asaj fikse, por edhe mbulimi i gjithë zonës me valë të telefonisë celulare. Në vitin 2006 është planifikuar të vendoset zona në sistemin kabllor me prefiks që të mundësohet lidhja komunikuese e shpejtë brenda dhe jashtë vendit.
Po kështu është e nevojshme përmirësimi i furnizimit me ujë të pijshëm në të gjithë fshatrat pa ndërprerje.
Përmirësimi i rrjetit elektrik në të gjithë zonën.

Vënia në efiçencë e centraleve të vegjël elektrikë disponues dhe ngritja e centraleve të vegjël elektrikë, duke shfrytëzuar ujët e lumit të Zagories.
Një drejtim tjetër ku duhet të bëhet një punë më e madhe dhe më e kujdesshme është shtimi i numri të stacioneve private televizive në Zagori, me qëllim që të merret informacion më i plotë nga vendi dhe nga Bota.

Të synohet dhe të bashkërendohet me të gjitha forcat e specializuara dhe ato të kujtesës aktive që të njihen gjithë vlerat kulturore, traditat historike, folklorike e Zonës dhe të përcillen te brezat e ardhshëm. Të rikonstruktohen të gjitha mjediset, ambientet kulturore dhe arsimore që të lozin rolin e tyre në takimet e përvitshme dhe për të organizuar panaire të drejtuara me objekte të ndryshme.

# # #
Të mundësohet që potenciali i biodiversitetit shërbejë në perspektivën e krahinës dhe të rikthehet popullata e Zagories përsëri në vend me cilësi jetese shumë më të lartë, se në të gjithë vendet ku ndodhet, duke ruajtur e vlerësuar cilësitë e biodiversitetit dhe të mos e ketë zili emigracionin për të punuar për të zhvillimin e të tjerëve, por pwr begatinë e krahinës

Elementi themelor për këto ndryshime është i lidhur ngushtë edhe me përparësitë të krijuara nga superstruktura shtetërore në politikën e saj, me progresin e legjislacionit dhe të mentaliteteve, duhet ditur mirë që në ekonominë e tregut administrata duhet të merret me përpilimin e ligjeve dhe kontrollin e zbatimit të tyre, në rast të kundërt pengohet zhvillimi i sistemit sidomos zhvillimi i inisiativave në ekonominë lokale.

Konkretisht burimeve natyrore lokale, të shprehur ndërmjet një strategjie të përcaktuar për çdo territor. Deri në nivelin e krijimit të Bankave Lokale,

të cilat të kenë mundësinë të përdornin emblemën e biodiversitetin si pronë ruajtëse dhe përdorimit të mjedisit komunal. Për të arritur deri në këtë nivel, natyrisht puna duhet të fillojë shkallë - shkallë, por menjëherë pa humbur kohë.

# #
Të bashkëpunohet në Zagori me organizatat joqeveritare tipike të sistemit, të cilat kërkojnë përpilimin e projekteve, preventivave që të vlerësojnë aktivitete përkatëse, duke përcaktuar nivelin e investimeve që do të kryhen nga shoqatat e ndryshme. Pas kësaj fillon zbatimi, duke tërhequr shkallë - shkallë, shumat e përcaktuara nëpërmjet situacioneve të punimeve të kryera.

Shoqatat jo qeveritare kryesore prezente, në Zagorie: Shoqata e Pyjeve, Shoqata e Ujërave, Shoqata e Blegtorëve dhe Kullotave, Shoqata e Frutikulturës dhe Vreshtarisë

Shoqata e Pyjeve do të nisi punën me sigurimin e projektit të mbarështrimit të pyjeve komunalë nga njësia e Menaxhimit të pyjeve (Fonde, të cilat e kanë burimin e tyre në kalimin e pyjeve në Administrimin Komunal nga Banka Botërore). Në këto projekte do të ketë mundësi të parashikohen punime si: përmirësime pyjore, krijime pyjesh të rinj me vlerë, sistemimin e ujërave për mbrojtjen e tokës, trajtimin e ujërave të pastra për kultivimin e peshkut në ujrat malore (troftës së malit).

Plani i mbarështrimit për pyjet dhe kullotat në përdorim të Komunës Zagori i hartuar nga Ing. Kleanth Mandi, i realizuar me pjesëmarrjen e komisioneve të pyjeve dhe kullotave të ngritura në fshatrat e Komunës së Zagories, me mbështetje të Drejtorisë së Shërbimit Pyjor Gjirokastër dhe, kryesisht, të Seksionit të Administrimit dhe Menaxhimit të Pyjeve dhe Kullotave dhe specialistëve në zonën pyjore Zagori, me përkrahje dhe mbështetje institucionale të pushtetit vendor në nivel fshati dhe Komune,ka një strukturë të hollësishme të veprimit në të ardhmen në një afat kohor dhjetëvjeçar 2003 - 2013.

Programe për gjuetinë turistike me gjuetarë të huaj cilësorë, në këtë fushë territori është i privilegjuar dhe mund të realizojë programe të plota gjuetie, duke marrë për bazë dhe numrin e zonave si dhe larmitetin e faunës.

- Shoqata e Ujërave që do të sigurojë projekte nga fondet e huaja për zhvillimin e bujqësisë nëpërmjet përmirësimit të rrjetit ujitës. Procedurat janë njësoj si në rastin e pyjeve, duke vepruar mbi gjithë sistemin ujitës të Zagories (rezervuare, kanale e tjerë për zhvillimin e bujqësisë).

- Shoqata e kullotave dhe e blegtorëve do të ketë si objektiv përmirësimin dhe pasurimin e florës së kullotave, ngritjen dhe përmirësimin e sistemit të lerave për sigurimin e ujit në kullotat malore, përmirësimin rracor, luftimin e sëmundjeve të kafshëve, programe këto, që mbështeten dhe nga organizmat ndërkombatare.

- Shoqata e Frutikulturës dhe e Vreshtarisë që nëpërmjet programeve dhe projekteve të saj do të rikthejë traditën e mrekullueshme të Zagories në vreshtarinë kodrinore dhe përpunimin e rrushit për përgatitjen e verës dhe të asaj rakie që e ka zili e gjithë bota.

Shënim:
Në shkrimin e mësipërm janë parashtruar shumë probleme, të cilat hapin horizont për veprime aktive në këtë fushë të virgjër. Ka filluar procesi.

Në vend të uljes së Siparit perlian


Vjen një ditë dhe mbyllim sytë,
(na vjen keq),
Mbi faqe librash lëmë historitë,
Dita për ne ka vetëm :Mëngjes!

Poemthi i rënies së kambanave të nderimit
Simfonia në 4/4 “Lugina e Katër Grykave”
1. Rrjedhojë

Perla shtrihej e celebruar
në tundje malesh.
Me trëndelinën dhe çajin
lindte engjëj, apostujt
në agimin e trëndafileve!