Antologji Poetike Korsi e Hapur 1 viti 2008

Upon the myth



Words that

Came from abroad

Shaking of pomegranates

In the weight of time

It increases,

I “remember” the tomorrow.













The bitterness



Now I do not have field of vision

Other pain i do not have,

Your dark room,

Your your hearth i seek

And I sing;

Drinking the tears;

I paint a dot and a question mark

With graphite from the mines

Where I live

Who might know

What bitterness

The pauses and the dots hide.

I always clot the bitterness

And I do not change my wound,

Because the deep pain

Is fed by a great beauty.

The small table







In the darkness



In the veins

The darkness flows

The light pushes unceasingly,

It splits it appart

Throws it in the waves,

Nails it in the abysses.

The moon

From its visible part

Kneads it

The sphere – the beacon;

My hands are growing,

Spreading

Like dawns

In the hills,

Like a mindless boy

I return to the harbour.

Ask me not



Ask me not

When I was born,

Or how old I am

I lived many days

Which had thousands of hours.

The deep hours I have lived

Which had thousand days

Love,

Love can’t be measured

The expectation,

The expectation can’t be measured.

Of a million years

I can be.

Thus

Do not measure the year

With mathematical operations,

Wrinkles

And dates.

I I



“VIZORET RRJEDHËSE”



Nga vëllimi poetik

“Vizore rrjedhëse”përkthyer në shqip nga Aristotel Spiro

botuar nga Shtëpia botuese “Onufri” 1994



Ftesë në VIZORET RRJEDHËSE

(fragment i shkëputur nga mendimi kritik në fillesë të librit të përkthyer)

Vizoret rrjedhëse përbëjnë në tërësi një ansambël lirik, të cilin e kanë thurur së bashku poeti dhe piktori. Vizoret janë të përfytyruara, ndërtuar me delikatesë e dënduri mendimi.

Poezia e Leta Kucoherës ka një lloj gjërësie, e cila shtjellohet jo aq në ndonjë hapësirë konkrete gjeografike, sesa nëpër mundësitë e pafundme të mendimit të ndjenjës. Këtë poezi mund ta konceptojmë si një tërësi ndjesish elegante që qëndrojnë përsipër kuadrosh të përfytyruara vizoresh, si një mendim që rri përsipër lëndës, një ndjenjë e butë, e tejdukshme, herë – herë e brishtë, që lidhet me sende, të cilat i shohim përditë, por kurrë nuk i njohim sa duhet.

Autorja ndërmerr një udhëtim poetik që nga lashtësia për t’iu drejtuar pastaj amshimit të ndjenjave dhe vizoreve rrjedhëse. Një hapësirë e tillë ka imponuar deri - diku dhe ruajtjen e një mase në ngjizjen e frytit artistik…

…Autorja krijon një sërë imazhesh, përdor lidhje fjalësh pasqyruese raportesh të reja të nocioneve, me informacion të pasur estetik. Objekti artistik i ngjan një sendi të tejdukshëm, ngazëllues, pothuajse eterik, mbajtur kujdesshëm në pëllëmbën e poeteshës dhe parë mrekullisht. Në poezi të tjera pason një bashkëbisedim intim i poeteshës me objektin dhe subjektin artistik.

… Krejt libri është një kompleks përfytyrimësh surealiste e ekzistencialiste, të përshkruara shpesh nga mbresa origjinale. Njësia e përfytyrimit poetik arrihet përmes referimit ndaj një mendimi bashkues, i cili pranon në një tërësi copëza të ndryshme detajesh artistike, ose gjendjesh emocionale. Poetesha mbetet një qytetare dinjitoze brenda “Shtetit të Poezisë”…







RRATHË TË PRERË



Një sferë e tejdukshme, e rruzullt,

me mbështjellje të butë drithëse

na mbuloi butësisht mbasdite

miqtë pranë tryezës.

Me gjurmët e lëvizjeve tona

mbi mbulesën e bardhë të tryezës.

Së bashku me hijen e drurëve,

me dritën e diellit të verës,

së bashku me veshjen e vjershës tënde,

me shtrirjen e mendjes tënde,

së bashku me tendosjen e heshtjes sime,

na përfshin pa zhurmë, fshehtësisht,

një kube mbrojtëse që notonte në ajër.

Të gjitha një kondesim i frikshëm

mes të pandashmes së mureve

të rrathëve të padukshëm e dridhës.

Dhe zëri im, i burgosur,

duke rrjedhur në heshtje, rruzullisht,

nga skaji në skaj

kërkonte me zjarr ca krisje

që të tundej qiejve

të shtrihej në pafundësi.

Të bëhej fjalë, tingull ritmik,

të dëndësohej,

të çante rrathët e mbyllur,

të çlirohej nga magjia e mbledhur,

të rritej, të rritej

e të bëhej këngë.

*

Dënesa e gjatë



Ky tingull i largët

që u ndie

nuk ishte Këngë.

Ishte ngashërimi

i Yjeve,

për shtetin e Dhunës.

Kjo dënesë e gjatë,

që u ndje,

nuk ishte një e qarë

foshnje

që zgjuar rri

nëpër natë.



Ajo vinte nga hija e pëllëmbës sime

që fort shtrëngoi përbrenda

një bisk qershie

që vajtonte

në kthesë të rrugës

dhe s’kishte dhe’

dhe ujë të kthjellët

për t’u rritur.



* * *

Nëse gjen një buzagaz

në rrugë

duke qarë,

dije: është imi.

Nëse e merr nëpër gishta,

ndoshta ka për të qarë

nga lumturia.

* * *



Προγονική λυχνία

φωτίζει από τα βάθη του χρόνου,

του μέλλοντας τα πλάτη.



Και η φωνή του Διογένη

ακούγεται σαν ηχώ

απο τα πέρατα να λέει:

Ο επιθυμίες σας ας είναι απλές

και ταπεινές.

Ένα δέντρο στην αυλή

Ένας κήπος

Ένας δάσος γι’ ανάσα

Νερό καθάριο στην πηγή

Ζεστό ψωμί και μέλι

Κι αγάπη, μόνο αγάπη

Κι ακόμα σώμα γερό

Πνεύμα ελεύθερο

Κι ακέραια ψυχή.





* * *

Κandili gjyshëror

ndriçon nga thellësitë e kohës.

Shpatullat e së ardhmes

edhe zëri i Dhiogjenit

dëgjohet, si jehonë,

që nga koha e lashtë të thotë:

“ Dëshirat tuaja

le të jenë të thjeshta

dhe dhe të arta”.

Një pemë në oborr,

një kopsht, një pyll

për të marrë frymë,

uji i pastër në burim,

bukë e ngrohtë

dhe mjaltë dhe dashuri,

vetëm dashuri.

Dhe akoma trup të shëndoshë,

të menduarit të lirë

dhe shpirt i plotë.



* * *

Ο αγέρας της θάλασσας

Αρμυρός ανέβαινε

Από τα βάθη τουΙωνίου

Έσμιγε με τον άνεμο των βουνών

Τον ποτισμένο από τις μυρωδιές

Της ρίγανης, της άγριας μέντας

Και του λιβάνου

Που έκαιγε θυμίαμα

Μέσα στη σπηλιά της Παναγίας του βαρκού

Κάτω από αρχαίους καταρράχτες

Που άφησαν τα ίχνη τους για πάντα

Πάνω στο βράχο και την πέτρα

Και μας οδηγούσε η φλόγα των καντηλιών

Στους αιώνες μπρος- πίσω.

Και σκέφτομαι τώρα

Τι ν’άλλαζε από τότε,

Όταν Ολύμπιοι, νύμφες και θνητοί

Περπατούσαν μαζί στα ίδια χώματα

Και ωσάν εμάς τώρα

Με ύμνους προσεύχονταν και προσέρχονταν

Στην ίδια πάντα «ευδαίμονα χώρα».



* * *

Era e detit i kriptë

po ngjitet nga thellësitë e Detit Jon,

bashkohej me rërën e maleve

të vaditur nga aromat e rigonit,

të mendjes së egër dhe të thimjamës

të thimjatores që digjte thimjamë

brenda në në shpellë të Shën Marisë,

të Panajasë të Varkusit,

ndën kataraktet e lashta

që kanë lënë shenjat e tyre përgjithmonë

mbi shkëmbenjtë edhe gurët

dhe na drejtonte flaka e kandileve

nëpër shekuj,

para dhe mprapa

edhe mendohem tani

çfarë është ndryshuar

qysh atëherë.

Kur Perënditë e Olimpit,

nimfat dhe dhe njerëzit e vdekshëm

Ουρανός ακίνητος,

σιωπηλός

η θάλασσα μακρινή,

ασίγαστη

κι εγώ εδώ συνομιλώ

με κάποιο λαβωμένο κίονα...

Ιωνικό.

Σκορπισμένη παντού

η αρχαία ψυχή,

αποτυπώνεται

στον ίσκιο της παλάμης μου.

*

Qielli i palëvizur

i heshtur,

deti i largët, i pashuar

dhe unë këtu bashkëbisedoj

me kolona të plagosura

jonike;

I shpërndan në çdo anë,

shpirti i lashtë

u shtyp në grusht.



* * *

Γραμμές ευθείες,

καμπύλες,

καματοειδείς,

και πάλλεται

κυματιστά,

η επικούρεια,

η μία ψυχή μου.





* * *



Vijat e drejta,

të harkuara,

të dallguara

dhe pllaçitëse mbi dallgë,

shpirti im

epikurian.

* * *

Τις ώρες του σούρουπου

τις φευγαλέες,

τις μελαγχολικές,

τα μάτια της ψυχής περιπλανώνται,

θωρώντας την αιωνιότητα

της ατέλειωτης αναδημιουργίας.





*

Orët muzgore

ikëse

melankolike,

sytë e shpirtit vetëm

rreth e rrotull,

duke shikuar shekullsinë

e rikrijimit

të pambaruar.



* * *

Ν’ασπρίσουν τα μαυρισμένα σπίτια

περιμένουμε,

να γιομίσουμε τις φλέβες

με καθάριο αίμα.

Ούριος άνεμος να φυσήξει

περιμένουμε,

για να τραβήξουμε

σε πελαγίσιους δρόμους.





* * *

Të zbardhen

shtëpitë e zeza

presim,

që të mbushim damarët

me gjak të pastër…

Një erë e freskët

do të fryjë…

po presim,

të ecim

në rrugë detare.

Στου αιώνα μας την άκρη

έτος 1912



Μεγάλο καράβι

γερό σκαρί

με ψηλά κατάρτια και πανιά,

σκίζει νερά κι ανέμους,

μόνο ταξιδεύει στο άγνωστο.

Αιώνες πέντε, πίσω.

Και ο Κολόμβος ορθός, ακέραιος,

ακμαίος,

καταμεσίς σ’όνειρο,

αναζητάει άλλα τοπία.

Έχοντας πάντα στο μυαλό και στην ψυχή

τα μήλα κάποιων Εσπερίδων...

Ανασαίνω με τα σπλάχνα τούτης της ιδέας

από τη δική μου χώρα, την Ελλάδα.







Në fund të shekullit tonë 1922



Anijë e madhe

i fortë skari,

me direkët të lartë

dhe me vela

çan ujëra dhe erëra të forta,

vetëm udhëton

në vend e të panjohura.

Pesë shekuj, prapa

Dhe Kolombi në këmbë, i plotë

I fortësishëm në mes të ëndrrës,

kërkon vende të tjera

duke patur gjithmonë në tru

dhe në shpirt mollët

e disa Darkëzave ….

Marr frymë

me pjesët e brendshme

të kësaj ideje

nga vendi im, nga Greqia.

I V

Trittico in sette lingua

Edizioni Universum

Edited by

Renza Agnelli



Transalted by Giovanni Campisi

Përkthimi në shqip: Kristaq F. Shabani, Kosta Gaxhoni







Η ευφυϊα των κρίνων



Τώρα θα πλάσω ένα ποίημα με άλλους νόμους.

Με μιαν αγάπη που μέσα στο νερό ανασαίνει

Που σαν χελιδονόψαρο

παίρνει αέρα και ήλιο.

Θα συνθέσω τον έρωτα πυρήνα τώρα.

Το μοναχικόν της γέννησης και του θανάτου.

Τώρα θα πλάσω άλλο ποίημα.

Να έχει για νόμο μια τολμηρή ελευθερία.

Χωρίς ειρμούς συνηθισμένους.

Χωρίς λέξεις που ωραία ηχούν μαζί

Μα με καμπάνες που ηχούν μόνες σ’έρημα βουνά

σε δέντρα με αρχαία φύλλα.

Με χορδές από κορμούς νόστου.

Ν’ακούγεται ο σφυγμός του έρωτα

σαν πόνος γης πού μπήκε σε άλλο σύμπαν.

Στη ρίζα της άμμου ο λόγος παρθένος

εισρέει σαν σπέρμα

στη μήτρα του μυαλού μου,

σε καμπαναριά ανεβαίνει ωσάν βαθύς αιθέρας

και σημαίνει δειλά φθόγγος νέος.



Η ευφυία των κρίνων

διαρρηγνύει τον υμένα του πνεύματός μου.

Zgjuarsia e Luleve Zambak



Tani do të krijoj një poemë

me ligje të tjera,

me një dashuri

që brenda në ujë merr frymë,

si një peshkdallëndyshe

merr ajër dhe diell,

do të lidhë dashuri të zjarrtë tani,

e veçanta e lindjes dhe e vdekjes.

Tani do të krijoj një tjetër poemë

që të ketë një si ligj

një liri të guxuar

pa lidhje të zakonshme,

pa fjalë që tingëllojnë bukur

së toku,

por kambana

që tingëllojnë të vetmuara

në male të shkreta

në pemë me fletë të lashta…

me korda nga trup nostalgjie

të të dëgjojë

pulsi i Dashurisë,

si një dhimbje toke

që hyri në një tjetër gjithësi

në rrugën e rërës

fjala e virgjër

futen si spermë

në mitrën e trurit tim,

në këmbanore hipën,

si një eter i thellë,

që tregon pa guxuar

një tingull të ri.

Zgjuarsia e luleve Zambak

çan…hyrjen e mendimit tim.

L’intelligenca dei gigli



Ora volio creare una poesia

secondo alter regole.

Con un amore dentro l’acqua

che respira.

Che coglie sole ed aria

come rondine di mare.

Volio comporre ora

il nucleo dell’amore.

L’unico della nascita

e della morte.

Adesso creerò

un’altra poesia.

Che abbia a sua regola

un’ardita libertá

Senza la consueta andatura.

Senza quelle parole

che insieme suonano bene.

Ma con campane

che suonano da sole

sopra montagne selvagge

su alberi di foglie antiche.



Legata a tronchi

di rimando.

E il pulsare dell’amore si sente

come dolore terreno

entrato in altro universo.

Nella radice della sabbia

la parola vergine

affluisce come sperma

nella matrice del mio cervello

e risale su campanili

come etere profondo

e timidamente significa

novello accento.



L’inteligenza dei gigli

lancera del mio spirito l’imene.

L’arca del tempo

Mi nascondo nel tempo

E nello spazio del tempo

Molte notti e molti giorni

Non ho vissuto nel mio corpo

Ho vissuto in solstizi e tempeste

Solo tempo e venuto

Mi conoscono

Le mie pieghe

Non conoscono tutta la mia vita.





Le icone della luce

Inchiodo l’intelligenza

Il corpo una barca

trapunta nello spazio del tempo

Eretto

Naviga nello spazio del mondo il mio grido

Divampa come fiamma

Che rompe l’oscuritá

Immagini da luce

Luoghi infiniti

Un corpo nel tempo e nei paesaggi

Terra, mare, uomini e cielo

Un corpo

Spargo tutti i miei raggi di luce

Vado su e giù

In un altro tempo.



Nell’ oscuritá Nel buio



Nella vena

Scorre il buio

La luce l’avvia inesorabilmente

Frantumandola

Spargetela tra le onde

Inchiodandola agli abissi

Luna

Dal suo spettro luminoso

Modello una palla, un faro,

Le mani crescono

Mi disperdo

Come l’alba

Sulle colline

Come un bambino incosciente

Che si aggira tra i porti.

La montagna



Prima che il giorno nasce

Dal nucleo della notte

Appare una melagrana

E vedo

Il centro delle montagne

Salgo su

Lá lascio i sospiri

Che mi feriscono

Entra in corti terriere

Che odorano di calce

L’acqua scorre nel canaletto

Sente probabilmente la sua voce?

Ancora é notte

E tuttavia vedo i colori

In questa montagna profonda

In quell’io sono salita.























L’altro luogo



Qui c’é un congresso d’altri tempi

Alter case

Le porte aprono

Attorno regna il silenzio

Nessuno c’è qui

Nessuna voce

Nessun brivido

Silenzio dalle statue sospese a mezz’aria

Silenzio dal profumo del basilica

e della menta

Dagli scaffali della biancheria

Che é lá molti anni

Che belle mani avevano ordinato

Armadi con nostalgie nascoste

Si aprono all’alba bianca

Prima che essa si tinge di rosso.

L’amore



Gli elementi benfatti

Incantano l’intelligenza

L’anima

Bussa nel corpo

E i miti germogliano

dalla mia voce

E grande era la gioia

Qundo parlò;

Nelle orecchie

E la rupe





Il giardino



E l’acqua traboccò dai galli

E il canto degli uccelli

Ed il fiore dei cactus

Rilanciò il seme

Sul marmo bianco.



Seme minore

Che radici forti nutre

Sorge e vedo

Il mio altro volto

Il mio propio amore

Ah, come mi aspettò

A quella porta del loro giardino

A braccia aperte

Fischiando

Nel silenzio

E sollevandomi

Ah, quanta gioia nel riverderlo

E baciarmi sulla spalla

Ah, quanta tristezza nella separazione

L’ amore sempre uguale

In altri tempi.

Gli altri desideri

Sulla panca di pietra

L’amore si srotolò

La brocca assorbi

Tutta la sete

Bevve tutta la voluttá

dalla fonte

Sorgenti e platani



In quelle fresche e umide

mura

Quattro nuclei di sole

Quattro lune

Una via lattea

Quando i desideri traboccano

Il corpo non ha più paura





Il corpo



Ballo sul tuo corpo

Ah, corpo

Come potrei arrivare a te

Con i soliti movimenti

Sei la mia terra

Chi ha paura orologi ad acqua

Chi ha paura della cenere arcaica

Indietro nel passato invecchio

Ubriaco le ore

Ancora risplendo

gli arcaici anni

L’amore penetra

Nel tempo futuro

Ah, distorto ricordo

Il contatto delle dita