KOLONIZIMI SERB I KOSOVeS

Perkitazi me shpernguljen e shqiptareve, Legata Britanike ne Durres me 27.VI 1938 njofton: “se eshte duke u folur shume prej vitit 1936-37 per nje marreveshje ndermjet Turqise dhe Jugosllavise per shpernguljen e madhe te shqiptareve myslimane prej Kosove ne Turqi. Deshtim i marreveshjes se vitit 1936 per transferim te 50.000 shqiptareve kosovare ne Shqiperi. Marreveshja ndermjet Turqise e Jugosllavise veshtire do te realizohet. Deklarimi i nje diplomati turk se Ministria Shqiptare lejon shkuarjen ne Turqi vetem te turqve. Mundesia e shkuarjes ne Shqiperi te nje numri te vogel te kosovareve. Konstatimi se numri i vertete i turqve ketu eshte shume i vogel. Marreveshja turko-jugosllave per shperngulje te 250.000 - 300.000 personave madje sipas nje shkrimi dhe te 480.000 vetash. Konstatimi se ky numer aq i madh per shperngulje te kosovareve nuk mund t’i takoje kombesise turke, por ata duhet t’i takojne asaj shqiptare. Deklarimi i Ekrem Libohoves se gjuhen turke siç e flasin edhe gjuhen shqipe, e flasin nje numer i banoreve te qyteteve, se popullata nuk ka deshire te shperngulet ne Turqi, sepse, nese shkojne, atje do te bejne nje jete mizore”.

Kunder shpernguljes se popullates shqiptare, ne Kosove e gjetiu vepronin disa shoqata nacionaliste, patriote shqiptare etj., te cilet propagandonin ne popull qe te mos shperngulen, benin rezistence, kritikonin pushtetin dhe protestonin per shkak te terrorit, gjenocidit, shtypjes, dhunes, kolonizimit, zbatimit te padrejte te reformes agrare etj. Ne kete drejtim prej patrioteve shqiptare me se shumti eshte angazhuar dhe ka kontribuar Hasan Prishtina, i cili disa here deri ne vdekje i drejtohet me shkresa, ankesa, memorandume etj. Shoqates se Kombeve ne Gjeneve etj. perkitazi me kolonizimin dhe marrjen e tokave shqiptare nga serbet, malazezet dhe emigrantet ruse, duke i debuar shqiptaret nga tokat e tyre. Ne nje leter nga Vjena te dates 10.II.1924 shkruan: se ata jane te terrorizuar me metodat me gjakatare dhe te rrezikuar ne çdo pikepamje nga pushteti me qellim qe ata te detyrohen te largohen nga atdheu, edhe pse jane banoret me te vjeter te Gadishullit Ballkanik. Ai perveç kesaj, e ngrit zerin edhe kunder tatimeve te medha, denimeve te shumta, ndalimit te shkollimit ne gjuhe amtare, shtypjes, terrorit etj., duke theksuar se po behet shtypje ne 1 milion shqiptare, qe jetojne ne Mbreterine SKS qe te shperngulen ne Turqi, ne Shqiperi dhe ne vende te tjera, ku jetojne ne mjerim. Ne nje dokument proteste nga Vjena me 15.III.1927 drejtuar Sekretarit te Pergjithshem te Lidhjes se Kombeve ser Erik Drummond, shkruan: “Afer nje milion shqiptare, qe jetojne ne Kosove e Maqedoni nuk kane asnje shkolle ne gjuhen e tyre amtare. Po keshtu, atyre u eshte ndaluar te hapin shkolla me mjetet e tyre private; Qeveria e Mbreterise se Jugosllavise perdore te gjitha menyrat e mundshme per t’i shfarosur shqiptaret e Kosoves dhe te Maqedonise. eshte fakt, eshte e njohur dhe e qarte qe masakrat dhe zhdukja e fshatrave te tera, vrasjet e shqiptareve dhe plaçktija e shtepive te tyre, jane bere dhe po behen sipas urdherave te agjentve dhe te autoriteteve me te larta; Si pasoje e konfiskimit pa zhdemtim te pasurise se bujqeve shqiptare, e cila u eshte dhene serbeve dhe malazezeve, shqiptaret jane shtrenguar te braktisin ne mase vendin e tyre, truallin e te pareve te tyre. Shqiptaret myslimane e katolike duhet te paguajne taksa 60% me te larta, mase kjo e marre per t’i rrenuar ekonomikisht, e me kete menyre, per t’i detyruar te emgirojne. Si pasoje e kesaj eshte se popullata serbe e qarkut te Gjakoves, e cila para 10 vjetesh, nuk kapte 1% te popullsise, sot arrine 20% te popullsise, kurse 20% te popullsise autoktone u larguan nga toka e saj.

Ankesat dhe memorandumet e Hasan Prishtines, pushteti jugosllav i ka percjelle perhere, eshte munduar t’i mohoje te dhenat e verteta, pra ka perdorur kontrapropaganden.



Bajram Curri dhe Hasan Prishtina, si perfaqesues te Komiteteve te Bashkuara Shqiptare te paçlirura me daten 26.IV.1924 i drejtohen Kryesise se Keshillit te Lidhjes se Kombeve dhe e njoftojne per protestat kunder regjimit te Shtetit SKS, per mosrespektimin e te drejtave te minoriteteve dhe mohimin e se drejtes se shqiptareve per te jetuar. Lidhur me kolonizimin thuhet: “Çdo goditje per shkaterrimin e Shqiperise pasohet nga nje operacion vendosje kolonesh ruse, malazeze e serbe. Nga ana e tyre keta kolone terrorizojne sistematikisht fshatrat fqinje duke i detyruar banoret t’i braktisin vatrat dhe tokat e tyre, te cilat konfiskohen dhe kolonizohen menjehere. Jane pikerisht nje pjese viktimash te kesaj manovre tragjike, qe bredhin rreth vatrave te tyre qe quhen kaçake.... Kosova, vend kryekeput bujqesor... tani vuan nga mjerim i tmerrshem, fshatareve dhe qytetareve bujq ne pergjithesi u jane marre tokat me pretekst te zbatimit te ligjit agrar... Ky regjim i hekurte, i zjarrte dhe i plaçkitjes perben faktorin kryesor te emigrimit ne mase te popullsise shqiptare ne Turqi, i cili po kryhet ne kushte te tmerrshme, duke u kushtuar jeta qindra familjeve e duke denuar pjesen tjeter ne nje mjerim te patregueshem....

Sekretarit gjeneral te Shoqates te Kombeve ne Gjeneve i dergojne peticione edhe atdhedashes te tjere, por me i njohur prej tyre pa dyshim eshte ai i dates 5.V.1930, i derguar nga tre prifterinjte shqiptare: dom Gjon Bisaku, dom Shtjefen Kurti nga Prizreni dhe dom Luigj Gashi nga Shkupi. Ne peticionin e tyre, ne mes te tjerash, thuhet se qellimi i pushtetit eshte qe me çdo kusht ta ndryshoje karakterin etnik te viseve, ku jetojne shqiptaret, duke mos zgjedhur mjete per arritjen e qellimit te shpernguljes se tyre ne Turqi, ne Shqiperi dhe ne vende te tjera, siç ishin perdorimi i mjeteve te dhunes, djegia e shtepive dhe e fshatrave, vrasjet, plaçkitjet, maltretimet, denimet etj. Vrasjet masive te shkaktuara per shkaqe me te vogla mbi njerezit e pafajshem, faj i vetem i te cileve ishte pse ishin shqiptare. Therrja ne Dumnice (rrethi i Vushtrrise) me 10 shkurt 1924 - masakri mbi 25 shqiptare (prej tyre 10 gra, 8 femije nen 8 vjeç, 7 burra mbi 50 vjeç) Pra, per kete krim askush nuk eshte denuar. Djegia e Rugoves. Ne dokument perkitazi me debimin e shqiptareve, kolonizimin e Kosoves me elementin sllave thuhej: “Shperngulja ne Shqiperi nuk shikohet me sy te mire. Qeveria jugosllave ka interes te plot, qe te gjithe te ndjekurit dhe te plaçkiturit t’i shoh te vendosur sa me larg kufirit te vet. Per kete shkak u shkaktohen njemije fatkeqesi atyre njerezve, qe deshirojne te shkojne te te afermit e tyre ne Shqiperi”..... “Ne fshatin prej nga shperngulen shqiptaret dhe ne pronat e tyre te konfiskuara dhe te ekspropriuara po sillen malazezet dhe sllavet nga Bosnja, Sremi e Banati. Ata po vendosen me qellim te nderrimit te pamjes etnografike te Krahines. Shartime te ngjashme po behen pak a shume çdokund dhe ky proces po vazhdon me forca te shtuara.. Ka ndodhur qe banoret me prejardhje shqiptare, qe jane larguar perkohesisht nga vatrat e tyre, kur jane kthyer i kane gjetur ne to sllavet”.... “Viktimat e te ashtuquajtures, reformes agrare jane te shumta. Popullsise shqiptare po i shkaktohen veshtiresi te medha. Per qytetaret, qe kane kryer sherbimin ushtarak, reforma parasheh qe te mbaje nga 5 ha toke te punuar per koke. Familjet shqiptare, qe e kane ruajtur formen patriarkale, te perbera prej 6-10 anetare, do te kishin te drejte ne 30-50 ha. Mirepo sot nuk ka asnje familje shqiptare ne territorin e Jugosllavise, qe kane prone te ketille. Shqiptareve, madje u jane ekspropriuar edhe pronat prej nje hektar Ata ne peticion theksojne se deri ne kete kohe kane migruar me se 10.000 emigrante te pafat ne Shqiperi dhe 130.000 ne Turqi, ndersa Qeveria e Beogradit dhe e Angores po bejne marreveshje per debimin e 300.000 - 400.000 shqiptareve nga Kosova, ne tokat e te cileve do te sillen malazezet dhe boshnjaket. Si mjet me efikas per t’i detyruar shqiptaret qe te shperngulen ishte shpronesimi i pronave te tyre pa kurrfare kompensimi. Qeveria serbe eshte munduar qe me makinacione e rrena te ndryshme t’i mohoje deshmite e pamohueshme te ketyre tre prifterinjve dhe te tjereve.



Ne Beograd disa here kane shkuar delegacione te ndryshme shqiptare nga Kosova - persona me autoritet, patriote etj., ku kane kerkuar intervenimin e qeverise qe te mos u merret toka shqiptareve dhe qe te mos shperngulen shqiptaret. Por kujt t’i ankohej, kur vete qeveria ishte organizatore dhe qendronte pas tere asaj. Edhe disa deputete ne parlamentin mbreteror, disa here kishin kerkuar intervenimin e qeverise, por kot. Keshtu, p.sh. Mustafe Dauti, deputet popullor i rrethit te Anadrinit, ne parashtresen e vet te dates 19.IX.1936, ankohet per marrjen e tokes pjellore fshatareve shqiptare dhe ndarjen e saj koloneve. Thekson se atyre u lihet edhe me pak se 0,40 ha per anetare te familjes, edhe ajo toke e dobet, pyll, e paçelur dhe toke jopjellore.< Sherif Voca, duke diskutuar ne parlament, ne mes te tjerash, kishte thene: “Shqiptaret nuk po kerkojne rruge te asfaltuara, hekurudha, lidhje ajrore, nuk kerkojne pune - sherbim, nuk shkojne te lypin, nuk presin prej askujt pension dhe as t’i jap kush toka te huaja, ose me pergjysme, por duan t’i punojne tokat e veta. Per shqiptaret çdo qiell tjeter eshte i huaj. Ata deshirojne dhe do te jetojne ne token e tyre. Ata deshirojne te jetojne ne liri, me dinjitet dhe te kenaqur”.<



Nje delegacion prej rreth 50 shqiptareve nga komuna e Shtimes dhe Kosines para Shtabit te Armates III ne Shkup, ishin ankuar dhe kishin dekleruar: Se ankohen ne pushtetin agrar, per shkak te marrjes se tokes ne menyre joligjore, e cila nuk eshte beglere, por toke e punueshme e varfanjakeve, prone e trasheguar nga pararadhesit, se per te paguajne tatimin dhe kane tapite turke. Toka nuk eshte utrine, e as prone e fshatit, por e individeve. Se kufizimi me dhune eshte bere gjate dites se Shen Mitrit te vitit 1939 nga ana e xhandareve, pa pranine e pronareve.

Roli i veçante i gruas shqiptare ishte shume i ndjeshem ne kuadrin e luftes kunder kolonizimit serbomadh, merite e veçante kjo, te cilen detyrohet te njohe edhe njeri nga kreret “shkencor” ideatori Vaso Çubrilloviq, kur ne vitin 1938 shkruante se “politiken tone te kolonizimit e mundi pjelloria e grave shqiptare”.< Gruaja shqiptare ka bere rezistence edhe ndaj marrjes se tokes dhe te shtepise popullates shqiptare nga te ashtuquajturat komisionet agrare dhe nga xhandarmeria. Keshu, p.sh. me 29 nentor 1936, ne fshatin Budrike e Poshtme, xhandarmeria serbe vjen ne fshat per ta marre shtepine e familjes Musliu dhe t’ia dorezoje kolonit Jovan Dishlakoviqit. Te gjithe anetaret e familjes e kundershtojne kete, por xhandarmeria i lidhe ata, ndersa e bija e tyre Havushja, arrine qe te godas me dru nepunesin policor te rrethit te Gjilanit Petar Kavadariq

Ekzistojne edhe shume burime te tjera qe deshmojne per marrjen e tokes, kolonizimin dhe detyrimin e popullates nga presioni e dhuna te migrojne nga atdheu, si p.sh. Elaborati i Ivo Andriqit, me 1 janar 1939. Ky akademik, zgjidhjen definitive te çeshtjes se Kosoves e sheh duke e ndare Shqiperine ne dy pjese: njeren pjese duhej ta pushtonte Italia, kurse pjesen tjeter, sipas Andriqit, duhej ta pushtonte Jugosllavia

PLANET SERBE PeR SPASTRIMIN ETNIK DHE KOLONIZIMIN E

KOSOVeS GJATe LUFTeS Se DYTe BOTeRORE



Fillimi i Luftes se Dyte Boterore e nderpreu procesin e kolonizimit te Kosoves me elementin sllav. Pas hyrjes se ushtrive gjermane e italiane, nga frika e hakmarrjes, ne gjysmen e dyte te prillit te vitit 1941, pasoi ikja e koloneve serbe, malazez e te tjere nga Kosova. Nje numer i tyre u vendos ne vendbanimet kompakte serbe e malazeze, e kishte edhe qe kishin mbetur ne vendbanime te tyre, perkunder te gjitha te keqiave te bera ishin mbrojtur nga popullata vendase shqiptare.



Nga synimi i nderrimit te struktures nacionale dhe kolonizimit te Kosoves Serbia nuk hoqi dore as ne rrethanat me te veshtira, siç ishin ato gjate Luftes se Dyte Boterore. Ne kete kohe Serbia, veç luftes kembengulte rreth vijave te demarkacionit ndermjet pushtuesve italiane e gjermane, i kushtoi kujdes te veçante koloneve te saj ne Kosove. Qeveria e Nediqit perpiqej perhere qe nga nje pjese e Kosoves, qe, me marreveshje e sipas se drejtes historike e natyrore i takoi Shqiperise se pushtuar nga Italia fashiste, te shpergnulen sa me pak serbo-malazeze. Kur nuk ia arrinte dot qellimit, kjo qeveri kolonet e shperngulur i vendoste perreth kufirit te Kosoves dhe panderprere i pergatiste per rikthimin e tyre duke i indoktrinuar ne domosdone e kthimit, si edhe duke i pergatitur ata ne fushen ushtarake, duke formuar njesite te armatosura çetnike prej çetave e deri te korpuset ushtarake. Çeshtjen e shpernguljes se koloneve serbo-malazez nga Kosova gjate Luftes se Dyte Boterore Qeveria e Nediqit e shfrytezoi edhe ne lufte kunder synimeve çlirimtare te forcave te ndryshme shqiptare, veçanerisht te Komitetit te Kosoves e te Qeverise Shqiptare, por edhe ne fushen diplomatike. Qeveria e Nediqit, duke politizuar çeshtjen e koloneve te shperngulur perpiqej ta bindte Gjermanine naziste qe ajo te perkrahte per rishtrirjen e meparshme te Serbise se madhe ne keto ane.<

Per sendertimin e qellimeve te parashtruara Qeveria e Nediqit qe nga ditet e para, u organizua ne shkalle shteterore. Ne fillim kjo detyre iu ngarkua Sigurimit Shteteror e me vone, kur çeshtja u masivizua edhe me shume, sendertimin e ketyre qellimeve e moren per siper prefektet e qarqeve dhe te rretheve. Shteti pergatiti pyetesoret, te cilet duhej t’i plotesonte çdo kryefamiljar i shperngulur, e ku kerkohej, veç te tjerash, te deklaroheshin se sipas urdherit te kujt shpernguleshin, çfare qendrimi kishin ndaj serbo-malazezve organet e pushtetit, organizatat e individet dhe a shpernguleshin per shkak te torturave apo pse nuk donin te mbeteshin jashte Serbise. Kuptohet, sipas skenarit te Qeverise se Nediqit deklaratedhenesit duhej te flisnin sa me keq per Qeverine Shqiptare, veçanerisht per qendrimin e saj ndaj koloneve serbo-malazeze qe keto pastaj ata t’i shfrytezonin ne arenen diplomatike nderkombetare. Per kete arsye nuk jane te rralla deklaratat ne te cilat ne menyre te paskurpullt sulmohet jo vetem Qeveria Shqiptare, por edhe populli shqiptar ne teresi. Te kesaj fryme jane veçanerisht raportet e hieromonahut te kishes se Deçanit. Veç kesaj, shume deklaratedhenes te manipuluar nuk mund te fshehnin faktin se me shqiptaret deri ne kohen e “kreyengritjes”, siç e quanin shume prej tyre fillimin e Luftes se Dyte Boterore, paten fqinjesi te mire. Bile disa prej tyre u detyruan disa here te pohojne se edhe ne kohen e Luftes se Dyte Boterore shumica e popullsise shqiptare nuk nderroi qendrimin e saj te meparshem.

Perveç kesaj, qarqet shoveniste serbe benin plane per pushtimin e trojeve shqiptare, kolonizimin me elementin sllave, perkatesisht te nderrimit te struktures etnike te popullsise se Kosoves, te bazuar ne projektin e Ilija Garashaninit. Po i theksojme disa nga ato: Sipas projektit te hartuar prej avokatit nga Sarajeva Stevan Moleviq, te titulluar “Serbia homogjene” i 30 qershorit 1941, parashihej qe Serbia te perfshinte ne lindje dhe ne juglindje Kosoven dhe Maqedonine, Vidinin dhe Qystendilin ne Bullgarine e sotme; ne perendim - banovinen e Verbasit, Dalmacine Verirore, Liken, Kordunin, Banine dhe nje pjese te Sllovenise; ne jug - Malin e Zi dhe Hercegovinen, duke perfshire edhe Dubrovnikun, te cilit do t’i jepej status i veçante, dhe pjesen veriore te Shqiperise. Sipas Moleviqit, ne gjirin e Serbise se Madhe duhej te perfshiheshin te gjitha trevat ku ka serbe, apo ku Stevan Moleviqi supozonte se kishte serbe. Per te serbe ishin edhe maqedonasit dhe malazezet. Nderkohe ai kerkonte shpernguljen ne mase te kroateve, myslimaneve dhe te shqiptareve nga rajonet, ku ata perbenin shumicen derrmuese te popullsise.



[i]Ne programet e çetnikeve me 1941 planifikohej: “Te krijohet Jugosllavia e Madhe ne te Serbia e Madhe, etnikisht e paster ne kufijte e Serbise dhe te Malit te Zi, te Bosnjes e Hercegovines, te Sremit e te Banatit. Te pastrohen te gjitha territoret nga elementet joserbe”. Te krijohen kufijte e drejtperdrejte, kufijte e perbashket ndermjet Serbise e Malit te Zi, si dhe Serbise dhe Sllovenise, nepermjet spastrimit te Sanxhakut dhe te disa pjeseve te Bosnjes nga myslimanet dhe kroatet. Ne perputhje me planet e siperpermendura, Levizja Çetnike synonte ta kultivonte dhe ta mbante gjalle ne Kosove frymen e hakmarrjes, te shfarosjes se shqiptareve dhe te gllaberimit te trojeve te tyre etnike. Keshtu ne nje nga elaboratet e pergatitura ne ate kohe, me titull: “Krahina e Kosoves dhe e Rrafshit te Dukagjinit”, midis te tjerave thuhej, se “Kosova ka qene serbe dhe ajo do te mbetet patjeter serbe, jo vetem per nga pozita shteterore juridike, por edhe nga struktura e popullsise se vet, e cila duhet te jete me shumice serbe”. “Pas perfundimit te luftes do te shpertheje hakmarrja e serbeve ndaj shqiptareve. Kjo nuk do te pengohet e sidomos aksioni i Vasojeviqeve, te cilet duhet te zgjerohen ne Rrafshin e DukagjiN:

Nderkaq, me ligjin mbi kolonizimin e brendshem duhet te parashihet qe shqiptaret, per shkaqe strategjike te transferohen ne Srem, ne Shumadi dhe ne trevat e tjera, ku do te jene te parrezikshem dhe me kohe do te asimilohen.



Me 12 shtator 1941 gjenerali Lubo Novakoviq ne letren qe i dergonte Kosta Peçancit, te njohur edhe me pare per krimet e pashembullta mbi shqiptaret, i perkujtonte: “Kur te nisem ne rrugen fatlume, e di çfare planesh ke per jugun tone. Besoj se ne Sanxhak, ne Dukagjin dhe ne Fushe te Kosoves, nuk do te mbetet asnje plis per fare. Lumenjt Sitnica dhe Llapi do te bartin dy muaj koka shqiptaresh”Programi i Drazha Mihailoviqit per spastrime etnike dhe krijimin e Serbise se Madhe ne Jugosllavine e Madhe me 20 dhjetor 1941, ne mes tjerash parasheh: “..... Te spastrohen territoret shteterore prej te gjitha pakicave dhe elementeve jonacionale.... Pjeset e spastruara te kolonizohen me malazeze, ndersa çeshtjen e myslimaneve duhet rregulluar me Turqine permes Londres Agjentet e D. Mihailoviqit paralajmeronin se “çetniket do te çlironin Kosoven nga shqiptaret dhe te gjithe ata do t’i zhduknin, pa lene njeri te gjalle”. Ne mars te vitit 1942 ne fshatin Suhadoll, Voja Dragoviq, prijes çetnik, deklaronte se “pas fitores se luftes nga aleatet, duhet zhdukur te gjithe shqiptaret, duke mos perjashtuar as femijet ne djep”.

Per nxitjen e urrejtjes kunder popullit shqiptar, krahas Levizjes Çetnike, nje rol shume agresiv luajti edhe Kisha ortodokse serbe. Per kleriket serbe “shqiptaret ishin gjarpinj helmues qe duheshin zhdukur, mbytur ose u duhej shtypur koka”.<Gazeta “Borba”, ne nentor te vitit 1944, shkruante se “ne Kosove, pas 6 prillit te vitit 1941 serbet dhe malazezet kishin perjetuar nen shtypjen e shovinisteve shqiptare, qe i shnderruan keto treva ne arene te tmerrshme te vrasjeve dhe te djegieve”. Sipas saj, “mbi kolonistet e lodhur e pa ndihme, qe luftonin ne front kunder keqberesve italiane e gjermane u bene krime te tmerrshm[/i]

KOLONIZIMI SLLAV GJATe JUGOSLLAVISe SOCIALISTE



Planet per zbatimin e kolonizimit

Qendrimi i Serbise ndaj kolonizimit te Kosoves dhe nderrimit te struktures etnike te saj nuk ndryshoi as pas debimit te pushtuesve gjermane. Per zbatimin e projekteve te njohura antishqiptare, udheheqja jugosllave perdori po ato mjete dhe metoda, qe ishin perdorur edhe perpara luftes. Ndryshonin vetem pretekstet. Perpara vitit 1941, shqiptaret u trajtuan si te huaj e te rrezikshem per ekzistencen e shtetit jugosllav. Pas luftes kjo politike e keto masa u justifikuan e u paraqiten si veprime qe drejtoheshin kunder “shqiptareve reaksionare”, kunderrevolucionar”, “bashkepunetore te okupatorit” e “bandite” etj.



Perpjekjet per spastrimin etnik te Kosoves dhe te trevave te tjera etnike shqiptare te pushtuara nga Jugosllavia, se pari filluan ne zonat periferike, por shpejt u shtrine ne mbare trevat shqiptare. Ne operacionet e tilla te organizuara moren pjese disa divizione me nje efektiv prej 40.000 vetash. Menjehere u hap çeshtja e kthimit te koloneve. Keto veprime luftarake, veç formave te tjera, u shoqeruan me projektin e ri antishqiptar te Vasa Çubrilloviqit “Problemi i pakicave ne Jugosllavine e re”, date 3 nentor 1944. Çubrilloviqi, ne projektin e tij, ne fillim pranon faktin se serbet, pas Luftes se Pare Boterore, perkatesisht pas formimit te Mbreterise Serbo-Kroate-Sllovene (Jugosllavise) me 1918, fituan nje pjese te territoreve me popullsi te huaj, te cilat u bene rrezik per Jugosllavine, jo per shkak te kunderpeshes se tyre ndaj popujve sllave, por per shkak te trevave ku jetojne dhe te vazhdimesise gjeografike qe kane keto treva me vendet e tyre ame. Ai ne mes tjerasht thekson: “Shqiptaret duhet akuzuar per bashkepunetore te okupatorit dhe sateliteve te tij. Ne baze te asaj akuze, nje pjese te shqiptareve duhet thjesht shperngulur (debuar), nje pjese duhet transferuar ne brendi te vendit qe ata pergjithmon aty do te humbin, sepse atje nepermjet te “integrimit” ata do te behen ata çka nuk jane, ku nepermjet te fejes gradualisht do te serbizohen”. Ne anen tjeter, thekson me tutje Qubrilloviqi, “pronat shqiptare duhet t’i marrin kolonet”.

V. Çubrilloviqi, para udheheqjes me te larte te LNÇJ e te UNÇJ, i propozon shpernguljen masive te miliona njerezve, sepse, sipas tij, “zgjidhja e vetme dhe e drejte e kesaj çeshtjeje eshte shperngulja e ketyre pakicave”. Mbeshtetje dhe shembull per nje veprim te tille ai merrte veprimet e Rajhut te Trete dhe debimet e kolonizimet e shume popujve ne Bashkimin Sovjetik dhe ne vendet tjera evropiane. Autori i projektit parashihte edhe hollesi per realizimin e ketij projekti. Per sendertimin e projektit, V. Çubrilloviqi parashihte edhe kohen, mjetet dhe menyrat e veprimit. Sipas tij, koha me e pershtatshme per shpernguljen efikase ishte lufta, pra shperngulja me e suksesshme ishte shfarosja fizike dhe e plote e njerezve. Rol vendimtar, sipas Çubrilloviqit, kishte ushtria, prandaj ai propozonte qe ne Shtabin e UNÇJ te formohej nje seksion i posaçem per kete çeshtje. Ne rast se nuk arrihej shfarosja e plote fizike, ai parashihte edhe masa tjera, siç ishte mohimi i te gjitha te drejtave, krijimi i kampeve te perqendrimit, plaçkitja e pronave, shfarosja e intelegjencies dhe e shtresave te pasura shoqerore dhe pastaj kolonizimi i menjehershem i viseve me elementin sllav. Per kete qellim, ai propozonte formimin e nje ministrie te veçante, apo se paku, nje komisariat ne kuader te Ministrise se Bujqesise. Pastaj, qe bartesit kryesore te misionit te beheshin keshillat nacionalçlirimtare, prej instancave me te uleta deri tek ato me te larta, ndersa kolonet te zgjidheshin nga radhet e luftetareve me te deshmuar dhe, sipas mundesive, serbe e malazeze qe me pare nuk ishin kolonizuar. Per bartesit e ketij misioni, sipas tij, duheshin siguruar rroga te larta, poste dhe status me te privilegjuar ne shoqeri.



Ne mes tjerash ai propozon: “Ushtria ne kohen e opercioneve luftarake, duhet t’i spastroje me plan dhe ne menyre te pameshirshme... ato vise qe deshirojme t’i kolonizojme me elementin tone kombetar....” “Ne duhet t’i perzeme te gjitha pakicat nga tokat tona. Per kete duhet punuar. Gjithe kete qe e them per Vojvodine, Sllavoni, Serbi te Vjeter (Kosove) dhe Maqedoni, ky eshte minimumi qe duhet te arrihet nese duam t’i sigurojme per te ardhmen vetes pronen e atyre tokave”... “Tash per tash po theksoj vetem se gjermanet duhet te spastrohen patjeter nga Vojvodina, kurse shqiptaret nga Rrafshi i Dukagjinit, Kosova dhe Pollogu....”; “Çfare mund te them se pari: lufterat japin mundesite me te medha per zgjidhjen e ketyre problemeve. Ato si tufan, duke kaluar neper shtete, nxjerrin me rrenje popuj. Ate qe duhet bere me dhjetevjetesh e shekuj, gjate luftes behet per ndonje muaj apo ndonje vit”. “Duhet bere plane detaje, se cilat fshatra dhe cilat rrethe ne Serbi te Vjeter dhe ne Maqedoni duhet te spastrohen, dhe ne baze te atij plani duhet vepruar....”. “Perpos spastrimit nga ana e ushtrise gjate operacioneve, duhet perdorur edhe mjete te tjera qe pakicat kombetare te detyrohen te shperngulen. Para se gjithash, per shkak te qendrimit te tyre ne kete lufte, minoriteveve duhet t’u merren te gjitha te drejtat. Duhet te nxirren pameshirshem para gjykates se luftes te gjithe ata anetare te pakicave kombetare qe ne çfaredo menyre kane qene ne sherbim te okupatoreve. Per kete duhet te formohen kampet e perqendrimit, pasurite e tyre duhet t’u konfiskohen, familjet duhet t’u dergohen ne kampe dhe ne rastin e pare te debohen”.

Me planin terrorist te Çubrilloviçit parashihej amnestia e pergjithshme e çetnikeve, qe u be nga Kryesia e AVNOJ-it me 21.XI.1944. Pas amnestise, formacione te tera çetnikesh u transferuan ne Kosove per te realizuar planin e Çubrilloviqit. Per t’i pasur duart te lira ne zbatimin e terrorit dhe te gjenocidit mbi popullin shqiptar, udheheqja jugosllave mobilizoi me dhune forcen me vitale te shqiptareve. Shqiptaret e moshes madhore u mobilizuan me dhune ne formacionet ushtarake dhe u derguan ne Srem te Vojvodines, ne Bosnje e ne Kroaci. Te rinjte shqiptare u nisen ne front pa arme. Ne rruge per ne Tivar u vrane me dhjetera shqiptare te mobilizuar ne Ushtrine Jugosllave, kurse ne Tivar te Malit te Zi vetem brenda nje nate u vrane dhe u masakruan nga trupat percjellese serbe rreth 1500 shqiptare te mobilizuar. Si rralle ndonjehere ne histori, vete komandantet, pa asnje shkas, kishin urdheruar te hapet zjarr ndaj ushtareve te tyre - vetem pse ishin shqiptare. E vrasja e te rinjve shqiptare te mobilizuar vazhdoi edhe me tej ne “udhetimin” e tyre ne “front”, keshtu qe as sot e kesaj dite nuk dihet numri i sakte i atyre qe jane ekzekutuar nga ushtria jugosllave ose qe vertet jane vrare si “mish per topa” ne ndonje front. Sepse, ishte ky edhe motiv per ndjelljen e frikes e te pasigurise ne tere popullsine shqiptare, qe kishte mbetur ne Jugosllavi.



Shtabi Suprem i Luftes Nacional-çlirimtare dhe armata jugosllave, qe ne muajin gusht 1944 iu kishte drejtuar popullit shqiptare ne Kosove dhe me gjere me kete porosi kercenuese: “Ju shqiptaret, bashke me pushtuesit fashiste, çuat dore kunder popujve fqinje dhe u turperuat keq … Nga sjellja e tille deri me tash ju nuk keni ftuar te drejten te jetoni vellazerisht dhe te barabart me popujt e tjere te Jugoslavise”. Me shkuarjen nga Kosova te luftetareve dhe rekruteve shqiptare dhe me ardhjen e njesive ushtarake serbe, malazeze dhe maqedonase, ne Kosove u ndryshua perberja e forcave ushtarake ne dobi te elementit serb. Qe atehere filluan aksionet e ketyre njesive ushtarake per pastrimin e Kosoves nga “bandat shqiptare”. Ne te vertete, ketu ishte fjala per hakmarrje kunder popullit shqiptare, per shkak se gjate luftes nuk kishte lejuar depertimin e forcave çetnike ne Kosove.[i]

Presionet per shperngulje te shqiptareve



Duke mos pasur mundesi realizimi te plote te projektit te Çubrilloviqit dhe te projekteve te tjera, pas Luftes se Dyte Boterore, pushteti serb e vijoi zbatimin e fazave te metejshme te dhunes e te terrorit ndaj shqiptareve, te shpernguljes se tyre nga atdheu dhe kolonizimin me elementin serb ne Kosove.



Edhe pse Jugosllavia ne menyre publike pas vitit 1944 ishte deklaruar per “barazi te pergjithshme dhe lirine e te gjithe qytetareve”, politika serbomadhe ka shkuar disa hapa me tutje ne aspektin e programimit te shfarosjes se popullit shqiptare.



Pas mbarimit te luftes dhe formimit te organeve te reja te pushtetit siç quhej popullor, ne emer te vellazerim-bashkimit, rindertimit te vendit, te drejtave “te barabarta”, filluan aksione te shumta ne pune vullnetare, ne rindertimin e vendit. Edhe ne Kosove, ne krahasim me periudhen ndermjet dy lufterave boterore, filloi ne zhvillim i ngadalshem ekonomik, pastaj kulturor, arsimor, shendetesor etj. Filluan te hapen shkollat ne gjuhen shqipe me ideologji te caktuar komuniste, te organizohen kurse kunder analfabetizmit, kurse shendetesore, kurse te amvisnise, te bujqesise dhe te tjera. Filloi nje zhvillim dhe rindertim i ngadalshem, me moton ta shkaterrojme te vjetren dhe te ndertojme te rene. Vazhdoi periudha e ndjekjeve, burgosjeve, vrasjeve, internimeve. etj. Me pastaj filloi presioni ekonomik per grumbullimin kinse te “tepricave”, propaganda per deklarim te dhunshem si kombesi turke, me qellim te shpernguljes ne Turqi, aksioni i mbledhjes se armeve te cilat shqiptaret nuk i kishin, ne dimrin e viteve 1955/56, me arsyetim se shqiptaret po pergaditeshin per kryengritje te armatosur dhe bashkimin me Shqiperine. E tere kjo u percoll edhe me gjykime masive e denime drastike te shqiptareve perseri per gjoja “koloaboracion me okupatorin” per te vazhduar me vone, pas Rezolucionit te Inforbyrose (1948), por gjoja krijimin e Shqiperise se Madhe dhe bashkepunimin me Bashkimin sovjetik e shtetet e tjera te Bllokut te Lindjes. Shqiptaret arrestoheshin, vriteshin, masakroheshin dhe internohesin ne burgjet e kampet e ndryshme te Jugosllavise (Goli-Otok, Bileçe, Nish, Gradishke etj.).



Si presione me te drejteperdrejta per ndjekjen dhe per shpernguljen e shqiptareve, perveç maltretimit te personave te pafajshem dhe veçanerisht te intelegjences se paket dhe punetoreve te arsimit, qe u shpallen armiq te rendit socialist dhe u burgosen, u internuan e, madje, nje pjese edhe u pushkatuan pa gjyq - ishin deklarimi i dhunshem per kombesi turke, aksionet e mbledhjes se drithit, aksioni i mbledhjes se armeve me arsyetim se shqiptaret kinse po pergatiten per kryengritje te armatosur dhe bashkim me Shqiperine, inskenimi i organizatave te fshehta politike “irredentiste”, redukimi i te drejtave sa i perket perdorimit te gjuhes shqipe dhe simboleve kombetare, mbyllja e disa shkollave ne gjuhen shqipte, nxjerrja e flamurit shqiptar ne diten e festes kombetare nga ana e organeve te sigurimit si provokacion per t’i burgosur njerezit e pafajshem etj. E gjithe kjo strategjeme mizore u sajua per te gjetur shkak per shpernguljen masive te shqiptareve jashte Jugosllavise. Ne kete periudhe “u zbuluan” kinse gjithato “organizata irredentiste e diversioniste”, “shqiptaromedha”, te cilat, ne fakt, nuk ekzistonin.



Siç po shihet, presionet per shperngulje ndaj shqiptareve ishin aq te shumta e te shumellojshme, sa jeta e tyre ne Kosove e ne viset e tjera te Jugosllavise u be e padurueshme. Prandaj, nje numer jo i vogel u detyruan te regjistroheshin si turq qe te shkonin ne Turqi per te shpetuar sa me pare nga ferri i pushetit serb. Shpergulja e shqiptareve nga Kosova mori permasa te gjera me intensitet te larte, sidomos gjate viteve ‘50 e ‘60 te shekullit XX. Gjate ketyre viteve u shperngulen ne Turqi 283.000 shqiptare, do te thote afer nje e treta e popullsise se atehershme.[i]

Nderpreja e perkohshme e kolonizimit dhe kthimi i disa koloneve ne vendlindje



Pas vitit 1966, e posaçerisht pas nxjerrjes se Kushtetutes te vitit 1974, serbet e malazezet, duke i humbur privilegjet dhe duke mos e duruar barazine e shqiptareve me ta, nje numer i tyre, sidomos ai me origjine kolonizuese kthehen ne vatrat e para te saj si dhe ne viset me te zhvilluara te ish Jugosllavise. Ata pasurine, token, banesen e tjere te marre falas ne Kosove e shiste me çmime te larta dhe me ato mjete blenin toke, shtepi, objekte ekonomike dhe gjera te tjera ne viset e Serbise, ne krahasim me Kosoven me çmime shume me te ulta, keshtu qe i mbeteshin mjete te bollshme edhe per kursim. Shpernguljen e ketille ekonomike te serbeve e malazezeve, qarqet politike shteterore te Serbise dhe disa edhe te Jugosllavise e shfrytezonin si presion te metejme ndaj shqiptareve. “Presioni” mbi serbet dhe malazezet ishte floskule politike dhe shpifje. Gjendja faktike nuk perkon me kualifikimet se serbet dhe malazezet po shperngulen nga Kosova per shkak te “presioneve”, “diskriminimit”, “terrorit”, “gjenocidit” etj. nga ana e shqiptareve. “Presioni” i shqiptareve mbi serbet dhe malazezet ishte nje shpifije e rende dhe mbi kete konstruksion u krijua nje klime dhe nje strategji antikosovare dhe antishqiptare pothuajse ne tere Jugosllavine. Sipas burimeve serbe prej vitit 1967-1980 nga Kosova u shperngulen 57.118 serbe e malazeze.

Duhet theksuar se popullata shqiptare e Kosoves qe nga vitit 1968 e deri ne vitin 1981 perjetoi deridiku nje transformim ne aspektin arsimor, kulturor, shkencor, ekonomik etj. Ajo ishte njefare pauze ne valen e shpernguljeve dhe u be per te evituar ndonje situate shperthyese ne Jugosllavi dhe per te vendosur njefare ekuilibri politiko-etnik ne federate, me shpresen qe ajo te mos shperbehej ne te ardhmen.

Planet e reja dhe veprimet per rikolonizimin e Kosoves me popullate serbo-malazeze

Ne kushtet e krijuara, shume te renda dhe me pasoja te medha te asaj kohe, populli shqiptare i kesaj treve perhere i doli zot vetes, kurre nuk u pajtua me kete gjendje te krijuar nen sundimin serbo-jugosllav. Gjate gjithe periudhes se ashtuquajtures Jugosllavi “socialiste”, format e veprimit per Kosoven e pavarur dhe demokratike ishin konspirative dhe te udhehequra nga truri i kombit. Populli vazhdonte perhere perpjekjet per çlirimin dhe bashkimin kombetar. Ne vitin 1968, rinia studentore e Kosoves, organizoi demonstrata masovike me kerkesen kryesore per Republiken e Kosoves.



Pas ndryshimeve kushtetutare ne vitin 1969, ne vitin 1974 Kosova fitoi Kushtetuten e vet, si njera nder tete njesite federale jugosllave me perfaqesim ne te gjitha organet dhe me te drejten e vetos si dhe gjashte republikat tjera dhe Krahina e Vojvodines, por pa te drejte te shpalljes se Republikes. Pas kesaj filloi nje faze e re e zhvillimit dhe ndertimit te Kosoves. Konstituimi i autonomise se Kosoves, si njesi e barabarte e federates jugosllave u dha mundesi shqiptareve qe ne Kosove te zhvillohen ne pikepamje ekonomike, politike, shendetesore, sociale dhe kulturore. Po ashtu hov te madh mori edhe zhvillimi i arsimit, shkences dhe teknologjise.


. Kuptohet, ne shumicen e rasteve, eshte dashur t’i pershtaten rrethanave te kohes, per ndryshe nuk do te kishin mundur te shfrytezojne edhe ato ndihma te kufizuara qe i dedikoheshin Kosoves. Mirepo, megjithe avancimet qe shqiptaret paten gjate kesaj kohe, mund te themi se pakica serbe dhe malazeze ishte me e priveligjuar, edhe pse neper revista, gazeta, simpoziume etj., propaganda serbe per qellime politike, theksonte se “Serbia kishte humbur ne paqe ate qe kishte fituar ne lufte” qe do te thote se sipas tyre te drejtat e serbeve dhe malazezeve jane “neperkembur”. Prandaj me 1977, disa “intelektuale” serbe kishin hartuar “Librin e Kaltert”, ne te cilin thekesohej se te drejtat dhe kompetencat e krahinave autonome (Kosoves) duhet te kufizohen. Te ndikuar nga “Libri i Kaltert”, shume politikane serbe filluan te kerkonin revidimin e statusit te krahinave autonome. Ne qoftese krahasojme parametrat e zhvillimit te qyteteve te Kosoves me qytetet e pjeseve tjera te ish RSFJ-se, niveli i zhvillimit ekonomik te qyteteve te Kosoves me ato te qyteteve tjera jugosllave ishte shume prapa.

Militarizmi i Kosoves ze fill qysh ne fillimin e viteve te tetedhjet te shekullit te kaluar, sidomos pas demonstratave te rinise, te studenteve, te punetoreve e te tjereve ne Kosove. Sipas disa deshmitarve, ne listen e te burgosurve te Sigurimit te Brendshem, si organizatore dhe pjesemarres te demonstratave te vitit 1981, jane perfshire rreth 600 persona. Pushteti serb filloi aktivizimin e planeve te veta hegjemoniste te njohura me pare. Me metoda te ndryshme perfide mundohej edhe te pengonte zhvillimin ekonomik te Kosoves dhe te arriturat tjera. Keshtu, gjate viteve te nentedhjeta, krahas shtimit te masave represive ndaj popullsise shqiptare, pushteti serb vazhdimisht shton numrin e forcave policore dhe ushtarake ne Kosove. Ne shumicen e udhekryeqeve ishin vendosur punkte te policise serbe, ku maltretohej dhe terrorizohej popullsia shqiptare.



Forcat hegjemoniste serbe 1981 vepruan hapur e fshehur, me propagande e veprime konkrete, ne nderrimin sa me te madh te struktures etnike te Kosoves dhe te kolonizimit te saj. Per sendertimin e ketij qellimi, forcat ne fjale nuk ngurruan qe, ne njeren ane, te montojne procese te ndryshme politike dhe shtypje te tjera ndaj shqiptareve, ndersa, ne anen tjeter, te gjitha keto veprime i arsyetonin me padrejtesite qe u jane bere serbeve dhe synimet nacionaliste e seperatiste shqiptare.



Pas demostratave te rinise e studenteve shqiptare te vitit 1981, veprimtaria dhe qendrimet antishqiptare te qeverise se Beogradit u intensifikuan. Ne kete vit qeveria e Beogradit iu fut punes per aprovimin e masave kunder shqiptareve dhe per pergatitjen e terrenit politik per sllavizimin e Kosoves. Duke marre shkak nga kerkesat e drejta te demonstruesve dhe ne emer te luftes kunder nacionalizmit, irredentizmit dhe separatizmit shqiptar, neper mbledhjet e ish-LKJ-se, pastaj te organeve politike e ekzekutive, nga ish-federata, republikat e deri ne krahina, u hap nje lufte frontale kunder rinise shqiptare, kunder atyre qe kishin kerkuar statusin e Republikes per Kosoven ne kuader te ish-Federates. Kunder demonstruesve u perdor fjalori me fashist dhe u nxoren me mijera vendime shoveniste e nacional-fashiste, si dhe u sanksionua dhuna.

Pas kesaj kohe pushteti jugosllav, perkatesisht ai serb, i hyri planit te ri me qellim te rikolonizimit te Kosoves me popullate sllave, perkatesisht organizimin e aksionit kinse te kthimit te serbeve dhe malazezeve te shpergulur nga Kosova. Pushteti serb i mbeshtetur nga ai jugosllav e herehere edhe nga ai kosovar, duke e shfrytezuar kete klime filluan te aprovojne vleresime, platforma, rezoluta e programe kinse per kthimin e serbeve dhe malazezeve ne Kosove, ne te vertete pergatitej vala tjeter e kolonizimit te Kosoves me elementin sllav.



Pushteti serb filloi levizjet per suprimimin e autonomise se Kosoves. Sherbimet e fshehta serbe, nxitnin serbet e malazezet e Kosoves qe te ngriteshin ne demonstrata – protesta kunder pozites “inferiore” qe kishin perballe shqiptareve. Çerdhja e organizatoreve te demonstrave ishte ne Fushe-Kosove. Ata si moto perdoreshin edhe kthimin e serbeve dhe malazezeve te shperngulur kinse me dhune nga Kosova ne periudhat e mehershme. Kjo fushate antishqiptare u pershpejtua dhe motivua me ardhjen ne pushtet te Sllobodan Millosheviqit, ndersa u frymezua nga Memorandumi i ASHS, ku u organizuan shume mitingje me karakter antishqiptar dhe per suspendimin e autonomise se Kosoves.



Te nxitura dhe te frymzuara nga memorandumi i ASHA te Serbise (1986), madje, individe e parti te ndryshme çeshtjen e rikolonizimit te Kosoves, e ngrene edhe ne Parlamentin serb me arsyetim se gjate Luftes se Dyte Boterore u be kolonizimi i Kosoves me shqiptare nga Shqiperia. Siç dihet ne fillim flitej me mese qindra mijera kolone shqiptare, me vone per dhjetera mijera e me ne fund u konstatua nga ana e Sekretariatit Fedrativ te Puneve te Brendshme, se ne Jugosllavi prej vitit 1949-1956 nga personat e ardhur kishin mbetur vetem 754 emigrante shqiptare, kurse nga ai numer vetem 243 banonin ne Kosove. Megjithate, kjo e vertete nuk pengon keto qarqe dhe qeverine e Serbise qe te propogandoje e te veproje haptas per nderrimin e struktures kombetare ne Kosove dhe per kolonizimin e saj me elementin sllav. Nje veprimtari te tille Serbia edhe e ligjesoi.



Perveç kesaj, qeveria e Beogradit arriti te mobilizoje gjithe popullin nen parullen “Serbi unike”. Disa vjet rresht u organizuan me qindra mitingje e demonstrata antishqiptare. Per te bere kthesa nacionaliste nga Qeveria Serbe u organizuan marshime dhe demostrata shoveniste ne Kosove, ne Serbi dhe para organeve serbo-jugosllave ne Beograd. Parullat e tyre ishin: “Kosova eshte Serbi”, “Kosova eshte zemra e Serbise”, “Kosova eshte toke e shenjte serbe”, “Ne do te luftojme per kete vend te tokes se vjeter serbe”, “Serbi mos e lesho Kosoven nga dora” etj. Kjo qeveri serbe para organeve shteterore perdori si paravan shpernguljen nga Kosova te serbo-malazezeve. Ky ishte vetem nje pretekst i pabaze dhe jashte realitetit.

Edhe ne lemin e pronesise, ne kontest te kolonizimit u be kalimi i kompetencave nga organet e Kosoves ne ato te Serbise. U nxorr Ligji, i cili e perkufizonte shitblerjen e patundshmerise Sipas tij, Sekretariati republikan i Serbise per financa mund te lejoje shitblerjen e patundshmerise vetem nese vlereson se me ate nuk do te ndikoje ne nderrimin e struktures etnike te popullsise, ose shpernguljen e popullit te caktuar. Ky ligj aplikohej vetem per Kosove, ndersa “populli i caktuar” ishin serbet dhe malazezet. Sipas ketij ligji dhe te tjereve me qindra kontrata te shitblerjes u anuluan. Shume hektare toke dhe dhe me qindra shtepi e banesa iu moren shqiptareve.



Nje aksion konkret te kolonizimit te Kosoves, Serbia ndermori edhe permes ndryshimit te planeve urbanistike te Kosoves dhe te komunave te saj. Ato ndryshime jane bere ne kundershtim me Ligjin e rregullimit hapesinor, te mbeshtetura vetem ne dispozitat (diskriminuese) te Ligjit per punen e organeve republikane ne rrethana te veçanta. Kuvendi i Serbise ne kete drejtim, ka aprovuar edhe vendimin per ndryshimin dhe plotesimin e Vendimit per planin detaj urbanistik te lagjes “Ulpiana” ne Prishtine, me te cilin ishte parapare qe ne vend te objekteve sportive te shkolles fillore, kane ndertuar objektet per banim te 110 banesave per serbe e malazeze nga trevat tjera te Jugosllavise te cilet deshirojne te kthehen ose te vendosen ne Kosove qe aty te jetojne e punojne. Per kete qellim Kuvendi i Serbise, ka marre vendimin per nderrimin dhe plotesimin e planit urbanistik te lagjes “Dardania” ne Prishtine, ne te cilin ishte e parapare qe ne vend te lokalitetit per gjelberim te ndertohen objekte per banim te 98 banesave per serbe e malazeze.

Serbizimin e Kosoves pushteti aktul serb e ka zbatuar edhe me ndertimin e kishave ne qendrat urbane, nderrimin e emrave te shkollave, rrugeve, shesheve, organizatave te ndryshme dhe emerimi me emra mitologjike serb. Shkrimi i çirilices dominonte kudo.



Siç po shihet shqiptaret ne Kosove ishin te diskriminuar ne shkollim, kulture, punesim, mbrojtje shendetesore e sigurim social, ne mbrojtjen juridike te integritetit fizik dhe moral, ne informim, ne ekonomi, politike dhe ne te gjitha sferat e jetes dhe te punes se tyre.



RFJ, per kolonizimin e 100.000 serbeve dhe malazezeve ne Kosove me Dekretin mbi menyren dhe kushtet e kolonizimit te Kosoves te dates 12 janar 1995, percakton dhenien falas per kolonet serbe troje, toke, banesa, shtepi dhe mjete financiare shume te medha. Sipas gazetes serbe “Jedinstvo”, organet e qeverise serbe te Obiliqit kane planifikuar ta ndertojne nje vendbanim ndermjet Millosheves dhe Obiliqit, me 247 shtepi (familje) per kolonet serbe te Kroacise. Po ashtu, parashihet qe koloneve serbe, qe duan te merren me bujqesi, t’u jepet edhe toke bujqesore prej tre hektaresh”.



Pas renies se te ashtuquajtures Kraine Serbe ne Kroaci (gusht 1995) u intensifikua kolonizimi i Kosoves me serbe te ikur nga Kroacia. Brenda nje kohe te shkurter ne Kosove, u vendosen 13.895 kolone serbe. Perveç Kroacise ne Kosove u vendosen edhe shume serbe nga Bosnja, por edhe nga vete Serbia. Sipas planeve te mehershme serbe, te inicuara nga kryetari serb Millosheviq, planifikohej qe ne Kosove te vendoseshin disa dhjetera mijera refugjate, rebele (kryengrites) dhe kriminele serbe qe do te largoheshin nga Kroacia e nga Bosnja e Hercegovina. Refugjatet serbe u vendosen ne 23 objekte shkollore, 8 konvikte te nxenesve dhe te studenteve, 7 çerdhe femijesh, 21 hotele dhe pushimore, ne 2 shtepi shendeti, ne 9 objekte kulturore-sportive dhe ne 35 objekte te tjera te Kosoves. Ne nderkohe, apo me vone u vendosen edhe ne shume objekte te tjera te organizatave punuese, enteve, institucioneve, fabrikave e te tjera, nga nje apo dy familje, ku punesoheshin dhe vendoseshin aty. Madje, çka eshte kunder te gjitha normave ligjore nderkombetare, u vendosen edhe ne objekte te arkivit, ku ruhet lenda arkivore si monument i kultures, siç eshte rasti me Arkivin e Kosoves, Arkivin e Qytetit te Prishtines etj. Ata perveç, rrogave te majme, ishin te liruar nga te gjitha pagesat, si p.sh. te rrymes elektrike, telefonit, taksave e tatimeve komunale, madje edhe te udhetimit etj. Numri i koloneve te vendosur neper ato objekte dita me dite rritej.



Koloneve te vendosur ne Kosove dhe atyre qe do te vendosen u jane dhene dhe u jane premtuar 30 mije ha toke bujqesore, pasuri e popullit te Kosoves, kryesisht e shqiptareve. Sidomos u ishte ndare toka e kooperativave bujqesore, te marre me pare nga popullata shqiptare, te bazuar ne “Ligjin mbi kushtet, menyren dhe proceduren e ndarjes se tokes bujqesore qytetareve, te cilet deshirojne te jetojne e te punojne ne territorin e KA te Kosoves e Metohise”.[i]

Perkitazi me numrin e koloneve te vendosur ne Kosove ne kete periudhe nuk kemi shenime te sakta, sepse vete pushteti nuk ka dashur qe ato t’i paraqese, mu per shkak te politikes dhe qellimit te caktuar. Mirepo, sipas disa shenimeve, qe posedojme mund te theksojme kete: Pas renies se te ashtuquajtures Kraine Serbe ne Kroaci (gusht 1995) u intensifikua kolonizimi i Kosoves me serbe te ikur nga Kroacia. Brenda nje kohe te shkurter ne Kosove, u vendosen 13.895 kolone serbe Perveç nga Kroacia, ne Kosove u vendosen kolone edhe nga Bosnja, por edhe nga vete Serbia; Sipas nje shenimi tjeter ne Kosove deri ne vitin 1997 jane vendosur rreth 20.000 kolone serbe, malazeze e te tjere.[i]

Kosova nuk ka pavaresin kjo eshte haptas e ditur!
Gjere sa ka shqipfolesa do kolonizohen te gjitha trevat shqiptare !
Fale nje shqiptarit Nato intervenoi ne kosove per arsye qe ende nuk i dini !

Pritet qe kosova te federalizohet !

Zot bane mire !



Federalizmi i kosoves behet kur ka shume republika e krahina autonome!
Me federalizem kuptoim shendrrimi i kosoves ne mini jugosllavi sepse shqi^pfloesat kan mundesi te krijoin shume republika serbe ne brendin e kosoves dhe ta coptoin kosoven ma zi se ne kohen e Rankoviqit dhe shqiptareve nuk do i mbesi tjeter veq ta leshoi dhe tja mbathi ka tju shofin syt !

Ani de feride, po e bajn si zvicrra de mir esht???

nuk i ka fajet serbija as evropa.
Po ne vete se durojme tradhtarin hajnin te huajin .jemi sherbetore te mire per te huajte kurse trimin patriotin atdhetarin se dojme .
Populli me servile ne bote ,kushe na okupon i pritmi me flija .
me shekuj nen okupim.
kurse ne pushtet tradhtaret servilet.
kuku per ne per femijet tone ,ku jena o shqiptare tere bota me ne tuj u talle.

E vertete eshte qe serbija nuk eshte fajtore kurr,sepse servilat e kan bere keshtu qe te hekim ne shqiptaret ,dhe na kan perqar ska si ma zi .

shkijet punojne fitojne gjithka.
Shqiptaret kenaqen qe jane ne politik me hajni kortrupsion argat te huajve.
keta tonet shkaterrojne qka ka shqiptare hiqen flamurin kombin ushtrine e qka ka.
Serbet kane marre gjysmen e kosoves dhe e kontrollojne presheven bujanovcin .
Sala shkaterron shqiperine ,Ali Ahmeti e menduh Thaqi shkaterrojne shqiptarin ne maqedoni.
Muslit shkaterrojne me Riza Halimin shqiptaret ne Bujanovce e presheve
Politikanet ne kosove shkaterruan shqiptarine ne kosove.
Serbet armiqte po i ferkojne duart.
ne mirremi me njeri tjetrin ne internet.
tralala lallaaaaa

Ali Ahmetovski ka luftue edhe ne kosove ma pare,na ka knaq me Fatmir tugjarin Limen!

Fatmir Lima po thua ja ka dhane rrugen e autostrades serbeve me ndertue,sepse nuk harrohet kumarija e babes ore detektivi.

Edhe po ti kishte 1000 shpirtera Lima do ja kishte dhurue popullit shqiptar,;Kuku kush mutin ja ka mesue kete sllogan kaq te fort qe populli mos me marr vesh qe Lima ja ka rras shqiptareve bashk me bosat serb?!

shqiptaret gjithmone kan qen nen koloni te huaja.
pak kan qe ato individ apo grupe qe kan luftue pe liri.
po ne emer te atyre grupeve gjithmone jan thirre tradhtaret qe ishin dhe jane argat i te huajve.
pak ka shqiptare qe nuk pajtohen nen qizmen e te huajve dhe te tradhtreve.
prorektorat ja sundim i te huajve ,keta ja bejne aminin.
nje popull qe fle ai vdes..

dot vij koha qe shqiptaret dot flasin nji gjuh e aspektin diplomatik, dhe dot i kordinojn gjerat, dhe dot unifikohen, ne aspektin global, sa dot qon pesh dhe mos po na bahet von!

Detektivi
na kalle na kalle me realitet.