"Jemi të gjithë ëngjëj..."

KRONIKË



Një punë e lavdërueshme

me talentet e reja

Përmet

Shkrimtari dhe poeti Agron Shele po bën një punë të kujdesshme me talentet e reja të letërsisë në të gjithë rajonin e Përmetit, të cilat i evidenton dhe ka filluar mbledhjen e shumëkrijimeve me vlerë duke përgatitur për botim librin poetik “VJOSON”. Shumë talente të rinj të Përmetit kanë filluar të shfrytëzojnë rrjetin mediatik të gazetave të ndryshme të shoqatave për të botuar krijimet e tyre.

Libohovë

“11 Shkurti” në vendin e parë në Jug për botimet letrare të nxënësve”



Drejtoria e shkollës së mesme “11 Shkurti” Libohovë në drejtimin edrejtorit pasionant, mësues i letërsisë z. Zaim Hysa si dhe përkushtimit të mësueses së letërsisë manjola Toska i kushtojnë rëndësi e veçantë punës me talentet e reja në fushën e Letërsisë. Gjatë këtij viti m enjë punë të studiuar u botuan dy libra të nxënëseve të kësaj shkolle. Besmira Avdi botoi librin e parë të saj poetik “Përtej grisë së tejzgjatur”. Edhe Blerta Tosuni titullin e librit të saj të parë e titulloi “Ëndëër në ëndërrim”. Është përgatitur libri me krijimet e 12 krijuesve të rinj të kësaj shkolle.i cili m ebotimin e tij do të finalizoi përpjekjet ebëra ng atë rinjtë në fushën e Letërsisë. Nxënësja Arjana Tosuni ka përgatitur për botim vëllimin poetik; “Jam e pagjumë”. Kështu kjo shkollë radhitet në vendin e parë në Jug për botimet e nxënësve.



Takime frytdhënëse

Delvinë, Vlorë, Fier

Kryetari i Lidhjes së Krijuesve “Pegasi”Gjirokastër shkrimtari dhe poeti Kristaq F. Shabani së toku me z. Duro Shehu, sekretar për integrimin letrar, zhvilluan një takim pune me Kryetaren e degës së Lidhjes “Pegasi” Delvinë, poeten e mirënjohur Florentina Skëndaj dhe Dr. E shkencave historike z. Apostol Pango për organizimin e veprimtarive letrare në qytetin e Delvinës. Ata u informuan për punën e bërë me talentet e reja në Delvinë. Takime të tilla u zhvilluan edhe me Kryetarin e Degës “Pegasi” Vlorë poetin Anastas Bita dhe Kryetarin e Degës “Pegasi” Fier, publicistin Fadil Shehaj. Thelbi i këtyre kontaktimeve ishte dëndësimi i veprimtarive letrare, evidentimi i talenteve të reja, stimulimi dhe impulsimi i tyre për të startuar natyrshëm në fushën e Letërsisë si dhe paraqitja eveprimtarive letrare të zhvilluara nga degët e Lidhjes “Pegasi” në këto qytete.

Veprimtari

Fier



Jakov Milaj “Rrëfenja historike”



Nga Thoma Binjaku , Mësues i Merituar, Fier



Bashkia Fier, Lidhja e Botuesve Shqiptarë, Biblioteka Publike, Fier, para disa kohësh, organizuan Panairin e parë të Librit “Fieri 2004”. Për këtë veprimtari masive me shumë vlera edukative ndihmuan edhe sponsorë si: “Toena”, “Onufri”, “Ombra GVG”, “Artini”, “Prishtinë”, “Eugen”.

Holli i teatrit “Bylis” ishte vendi i çeljes së ceremonisë së Panairit të Parë. Ai i ngjante një mozaiku librash, që paraqiteshin për herë të parë para lexuesve. Drejtoresha e Bibliotekës Publike Fier, Znj. Athina Basha, hapi siparin e veprimtarive. Ajo i dha fjalën Kryetarit të bashkisë, z. Baftjar Zeqo, i cili në fjalën e tij përshëndeti pjesëmarrësit e shumtë. Përshëndetën shkrimtarë e botues të qytetit të Fierit si dhe të ftuar nga Kosova. Aktivitetet filluan me prezantimin e Fjalorit rumanisht – shqip me 40.000 fjalë me autorë: Ana Melonashi, Renata e Luan Topçiu. Për vlerat e këtij fjalori foli Pr. Dr. Xhevat Lloshi. Ai e quajti Anën një albanologe, që banon dhe punon në Shqipëri. Edhe Ana foli për vlerat e këtij fjalori, që kumtonme njerëzit në pesë gjuhë. Në ditën e dytë e të tretë të Panairit, puna vazhdoi me seksione me prezantime librash të rinj, biseda me shkrimtarë e debate kulturore si: “Libri dhe perspektiva e informimit dhe leximit”; u shpërndanë libra, dhuratë për lexuesit e vegjël më të rregullt të vitit 2003 – 2004. Edhe galeria “Frashëri” kishte shumë gjallëri. Me nismën e drejtorit të saj, Z. Haxhi Kalluci, u bë prezantimi i librit “Rrëfenja historike”. Në këtë veprimtari morën pjesë familjarë të Jakovit, drejtues të arsimit në qark, shkrimtarë, botues, historianë, kryetarë shoqatash, miq e dashamirës të familjes Milaj. Merrte pjesë pjesë drejtori i Shtëisë Botuese “Eugen” z. Xhevat Lleshi. Libri “Rrëfenjat historike” ishte përgatititur nga Akademiku Bedri Dedja, i redaktuar nga “Mësuesi i Popullit” Kristaq Shtrëmbari. Ishte një perzantim i kulturuar, me shumë kujtime e mbresa, që ruanin miqtë e të afërmit për Jakovin. Të gjithë u interesuan që ky libër të lexohet, të diskutohet për vlerat dhe aktualitetin që ai ruan.

Vepra të reja të autorëve të “Pegasi”-t



”Kryefjala e Fatales” roman , ribotim nga Kristaq F. Shabani, Gjirokastër

“Terapi e fjalës” epigrame fluturake nga Izet Çulli, Tepelenë

“Mes harresës kërkoj radhën” vëllim poetik nga autori Spartak S. Proda, Delvinë

“Ëngjëlli dhe demoni”, skica dhe tregime nga Pandeli Suli, Gjirokastër

“Pranga prangave” vëllim poetik nga Niko Dede, Sarandë

“Dy rreze dielli” duet poetik nga Aurora Baho dhe Doriana Tola, Gjirokastër

“Enciklopedi e Zagorisë” nga Dr. Apostol Pango, Delvinë

“Urat e largëta”, vëllim poetik (greqisht) nga Manol Basho, Gjirokastër

“Paqja e prishur”, fabul e ilustruar nga Janaq Jano, .Përmet

“Përtej grisë së tejzgjatur”, vëllim poetik nga Besmira Avdi, Libohovë

“Në gjerdan të Atdheut” monografi nga Islam Kalemi, Tepelenë

“ Ëndërr në ëndërrim” , vëllim poetik nga Blerta Tosuni, Libohovë

“Urata e mërgimit”, vëllim poetik nga Ahmet Capa, Athinë

“Trokitje syri” , vëllim poetik nga Marinela Basha, Gjirokastër

“Pesëqind e një fjalë të urta” nga Iliaz Bobaj, Patra, Greqi

“Kafe në qiell”, vëllim poetik nga Idajet Jaha, Vlorë

“Njeriu mal apo mali njeri” nga Ilia Laska,Tiranë

“..E dua Eseninin....................” nga Spiro Xhavara, Athinë

“ Kenga e gjuhës sime” Murat Memallaj, Gjirokastër

Portretizime përkthyesish



ÇEN EN BO



Nga IZET ÇULLI

E pashë tek shkallët, fare pranë derës hyrëse të Pallatit të Kongreseve, ku u takua me një qytetar të rastit dhe po e pyeste për diçka në shqip. Unë u ndodha dy - tre hapa pranë tij... Mendova : “Nuk e besoj të jetë pikërisht ai, që dua të takoj. Sa të huaj mund të ketë tashmë, që e flasin mirë e bukur shqipen!”

M’u desh të prisja mikun tim botues, poet e publicist Spiro Dede, i cili e ka patur shok dhe ka qenë bashkëstudent, së toku me poetin Xhevahir Spahiu e të tjerë, në vitet ’60 në Tiranë.

Po kur erdhi Spiroja, në atë qytezë librash, vitrinash dhe njerëzish të shumtë, ishte e vështirë ta gjeje, aq më tepër që ai nuk mbante celular. Atë, ndërkaq, e kishin “rrëmbyer”, sikurse edhe dje që e morën në Vlorë për takime dhe biseda të mdryshme letrare. E gjetëm në një sallë të katit të sipërm të pallatit, ku mbasi kishte mbaruar një takim me shkrimtarë e përkthyes e kishte mbërthyer televizioni “Vizion +”. Iu desh ta linte për pak çaste përgjysmë intervistën dhe u drejtua nga ne, menjëherë sa na pa...

Të binte në sy shqipja e përsosur. Është ndër të rrallët, ndoshta, i vetmi që flet shqipen në mënyrë të përkryer, në atë shtet të stërmadh.

Është ai që i kishte habitur pjesëmarrësit në një konferencë tjetër, dy ditë më parë, në këtë panair me njohuritë e tij të thella dhe të gjithanshme për veprat e shkrimtarëve shqiptarë, për të cilët fliste me kompentencë të madhe.

Është ai që ka disa vjet që po shoqëron këtu për muaj të tërë specialistët e vendit të tij, që merren me stacionet elektrike të një cilësie të lartë veprash të mëdha...



- Po, ashtu është, - tha, - kam dy vajza, tashmë, të rritura me emra shqiptarësh: njëra quhet Zonjaçurre dhe tjetra Shkurtepalvata. Kur mori vesh se në dy librat e mi (njëri prej tyre i botuar në Kosovë) kishte një vjershë për të, u emocionua shumë:

- Është shprehje e gjallë e miqësisë midis njerëzve dhe popujve... Për këtë të falënderoj shumë, - shtoi mbas pak.

I hodhi një sy më këmbë, siç bisedonim, vjershës sime me titull “Ndoshta të kam parë...” dhe, kur pa nënshkrimin e saj Tepelenë – Tiranë, tha:

- O, po Tepelena e mirënjohur...!

- Jam edhe unë student i viteve ’60 dhe duke perifrazuar poezinë time të vogël para këtij gjigandi të letrave, i thashë me shaka se mund të jemi ndeshur ndonjëherë nëpër rrugët e Tiranës, me ju që keni dhënë një bibliotekë të tërë me libra me ato fjalët e pastra dhe të gjetura të Naimit, të Çabejt e të Fishtës...

Qeshi me gjithë shpirt.

Ai ka përkthyer rreth 100 autorë shqiptarë, kuptohet me tirazh të madh, nëpër vite dhe dhjetravjeçarë, ashtu pa bujë e pa zhurmë.

M’u desh ta falenderoja unë tashmë për gjithë atë punë kolosale, që ka kryer në përkthimin e letërsisë shqiptare, si askush në botë, për nga numri i madh i veprave dhe gjinive.

Kur e kundrova nga afër u binda plotësisht, se ishte pikërisht ai, që pashë pak më parë, fare rastësisht, tek shkallarët e Pallatit të Kongreseve...

Ja ky ishte takimi im i shkurtër me profesorin kinez, përkthyesin e talentuar, albanologun Çen En Bo, aq i kërkuar nga mediat e ndryshme, sa marrin vesh që ai ka zbritur dhe ka vënë këmbë në Tiranë.



Tiranë, Panairi i VII i Librit,më 06.11.2004

NË SFERËN E BOTIMIT /Shtypshkrimit







1. PARADOKSE KOHORE

(Sa për fillim)



Është paksa paradoksale dhe e çuditshme që shtypjen e librave ta marrin në dorë “inkompententët”, njerëz të paarsimuar, që ndoshta s’kanë përfunduar as nivelin e parë të arsimimit. Marrin trajta dhe pozime se me një “ shtyp + shkronjë” pa drejtues dhe staf niveli të “pjellin” librin, kur nuk e kanë këtë të drejtë dhe janë të pagarantuar nga ligji ose tentojnë dhe në liçencën e tyre vendosin se këta kanë të drejtë të botojnë edhe libra Këta “çuditbërës” interpretojnë dhe vënë në “skenë” botimin me disa akte. “Ideojnë, stisin, faqosin dhe “kriposin” librin. Në tentativa shpërfillëse ëndërrojnë si “Eliza në botën e Çudirave “ se me një posedim shtypshkronje mund të xhirojnë edhe të përdorojnë “trurin”, universitetet… Epoka e “kthesave” të rikthen në Mesjetë dhe të gijotizon…

Një veprimtari e tillë e impulsuar është farëkeqe dhe investim negativ për të ardhmen. Libri a mund “të prodhohet” nga sakatëria mendore?! Duhet të qartësohet se Shtëpia Botuese është Shtëpi Botuese dhe Shtyp + shkronja është Shtypshkronjë dhe nuk merr dot të drejtat e një stafi të arsimuar, të profilizuar, pra thjesht janë “mekanikë” dhe kopjebërës, prerës, ngjitës.

Ky perifrazim i bërë nuk është një stisje nga ana jonë, por realitet i “Detit me Alga”!

Lidhja e Krijuesve “Pegasi” dhe redaksia e Gazetës “Pegasi” ka dhënë një kontribut të madh në botimin e mjaft veprave të autorëve të rinj në rajonin jugor dhe ka ndërtuar “politikën e vet të botimit”. Pothuajse të gjitha kopertinat e librave të “shtypura” janë ideuar nga specialistët e kësaj fushe, po kështu ndërtimi kompozicional, arkitektura e brendshme është iniciuar nga këta specialistë të profilizuar… Tendenca ka qenë që të hidhen hapa konstruktivë në drejtim të paraqitjes së librit dhe që edhe Jugu të përfaqësohet në sferën ebotimit të librit dhe të konkurrohet me Metropolin. Por ç’ndodh? Çmimet kanë qenë të kripura në favor të shtypshkronjave, moskorrektesë, mosplotësim kontratash dhe mosplotësim të elementeve.

Po TRURI? Ç’bëhet me trurin, vlerësohet? Po nga kush? A mund të vlerësojnë “minikulturorët”, apo “majmunët e ngjitur apo që kërkojnë të ngjiten në qiell me hapa galopante, duke përfituar nga TRURI?! Elementë të tillë si menaxhimi, përgatitja e librit në formën shumëplanshe të tij, ndjekja e ecuricë a janë të pagueshme?! Domosdo që po.

Lidhja e Krijuesve “Pegasi” ka zhvilluar një volum të madh pune së toku me Shtëpinë Botuese “Fjalët e Qiririt” këtu në Gjirokastër, e cila përmblidhet me redaktime, korrektime të librave, ideime kopertinash, pjesëmarrje aktive në faqosje e tjerë, madje dhe ka impulsuar me reklamime dhe ka dhënë ndihmë të kualifikuar, por ç’përfitime ka pasur nga “minikulturorët”, që marrin përsipër gjëra të mëdha që nuk u mban supi?!

Sa për fillim, ekspozojmë dhe sfilojmë këto paradokse. Me botimet merren botuesit që kanë nivel dhe që janë të profilit të botës shkrimore. Me vlerësimin e TRURIT nuk luhet se pastaj koha të nxjerr KALLAJIN!





Libri “Virtyti i thyer” antologji poetike e shkrimtarit Kristaq F. Shabani mbahet e”burgosur” në Shtypshkronjën e teknikut të Shtypshkronjës “Argjiro” Gjirokastërë me një staf, ndoshta dhe me 8 vjeçare, kur janë bërë likujdimet dhe Shtypshkronja përveç librit i detyrohet shkrimtarit tashmë shumë të njohur, jo vetëm brenda vendit, por dhe jashtë tij, fitues i disa çmimeve edhe nje shumë parash për punën e bërë për botimin e disa veprave të autorëve të Lidhjes. Madje,duhet përmendur që dhe në Kongresin e fundit “Olimpiada e Shkrimtarëve”, që u zhvillua prej datës 18 - 21.09.20 në Athimë u vlerësua me DIPLOMË NDERI për poezi.

2. Mund të ndodhë edhe kështu, kur profanizmi botues lihet në dorë të inkompententëve



Libri “Misteret e mia” të autores Elidjiona Shukollari u botua nën siglën e Shtëpisë Botuese “Fjalët e Qiririt” nga Shtypshkronja e Shtëpisë Botuese “Jonalda” në Berat, nën drejtimin direkt dhe kujdesin e Lidhjes së Krijuesve “PEGASI” Gjirokastër. Libri ishte kontrolluar nga një ekip i specializuar. Madje, redaktori i librit kishte bërë një punë të kujdesshme për të ndihmuar autoren e re për të mundësuar botimin e këtij libri, për t’i dhënë “spunton” e nevojshme të korsimit. Kjo vërehet në të gjithë substancën e librit. Elidjona, në gjendjen letrare në të cilën ishte, do të vuante të nxirrte një libër të vetin. Kjo u realizua për të dhënë një ndihmë totale një nxënëse të një shkolle të rrethinave të Përmetit. Por ç’ndodhi më pas? Babai i autores nuk u kënaq me cilësinë e librit të botuar në Shtëpinë Botuese “Jonalda” Berat dhe librin e la në magazinat e kësaj të fundit, duke paguar vetëm 50% të vlerës së botimit. Veprimi i tij ishte i paargumentuar, mbasi libri ishte botuar në mënyrë të kënaqshme dhe i dirigjuar nga redaktori profesionist, i cili e kishte fytyrëzuar rreth 80 % librin. Në libër mund të haseshe me dy- tre gabime ortografike, që për një libër të kësaj përmase është një sukses.

Mbas kësaj bëhet një botim i dytë me një ENT BOTUES ABSURB “Argjiro” dhe në fund te katalogimi libri ciklohet si botim ekskluziv i shtëpisë botuese “Fjalët e Qiririt”. Emri i redaktorit që kishte redaktuar librin( apo kishte punuar në arën letrare me shtaë, siç shprehet populli) është hequr dhe është vënë një redaktor tjetër, që nuk ka asnjë dijeni për këtë emërtim apo titullim! Dhe kjo kryhet nga stafi i një shtypshkronje, e cila për reklamim në faqet e dyta, pas kopertinës vendos “emblemën e saj” për reklamim, sa që nuk ndodh në asnjë vend të botës, që merret me botime, ku është përcaktuar qartë vendi dhe roli që luan Shtyp + shkronja. Këto veprime ndërmerren nga punëtorë, që s’kanë asnjë lidhje me përgatitjen e librave, pasi u mungon niveli kulturor për të realizuar libra të këtij lloji, që padyshim duhet të kenë arsimimin përkatës. Në vend që të shkruhet poezi, shkruhet pezi. Në librin e parë ideimin e kopertinës e ka realizuar: Jorgo Telo, ndërsa në të dytin mashtrohet: Autorja. Vendoset në botimin e dytë gjithë ndërtimi kompozicional i redaktorit, pa e pyetur atë me një strukturë të tillë, që asqë mund të shkojë kurrë ndërmend nxënëses Eldjoda Shukollari. Libri i botuar në Shtypshkronjën “Argjiro”, paçka se ka të njëjtën subsancë ose substrat letrar është e mbushur me gabime të pafalshme ortografike. Ata që janë marrë me rihedhjen e këtij libri kanë bërë një skandal ortografik. Jo pa qëllim Lidhja e Krijuesve “Pegasi” Gjirokastër, një lidhje tashmë, që ka dhënë kontribut në përgatitjen e rreth 800 librave të autorëve brenda dhe jashtë vendit ka krijuar ekipe të specializuara dhe profesionale për t’i dhënë lexuesit si brenda dhe jashtë vendit vepra të realizuara.

Është detyra jonë që ta evidentojmë këtë fakt dhe t’i tërheqim vëmendjen edhe botuesit të Shtëpisë Botuese “Fjalët e Qiririt” z. Lumo Kolleshi, njëkohësisht edhe Kryetar i Degës së Lidhjes së Krijuesve “Përmet” për lejimin e këtij botimi jashtë kritereve të botimit dhe bërjes së ndryshimeve me dashje.

Një reklamim i pabesueshëm

6 janar 1983

nga Thoma Papa

Autor i tre librave në greqisht të botuara në Janinë: “Ata nuk erdhën, ne shkuam” dhe dy libra me skica dhe tregime me ngjarje reale.Për mënyrën e të shkruarit, për penelatat e gjalla dhe me një finesë të jashtëzakonshme, është i vlerësuar në Greqi për trajtesat e tij.Në numrat e ardhsëm do të botojnë një intervistë të tij dhënë korrepodentes sonë.



Një dimër i ashpër është këtu në vendin e ëndrrave për një jetë të lirë. I mbuluar në bardhësinë e borës fshati J... flë rëndë, thua se s’do të zgjohet kurrë. Sot me dritën e agimit, tej, tutje, larg tij dëgjohen tri të shtëna. Më vonë akoma dy. Krisma e tyre u fut në veshët e njerëzve; ndërpreu ëndrrat e tyre të marra dhe ngriti në këmbë trupat e tyre të mudhjasura. Nga ana e të shtënave, te disa tela rendnin pa zë disa fjalë të gëzuara në drejtim të pallatit mbretëror, atje lart te Froni i Perëndive. “Perënditë” u dehën nga gëzimi i tyre u shndërruan në një dëfrim të shfrenuar. Kishim shumë vite që s’kishim marrë një lajm të tillë dhe këta tani dërguan mesazhin e tyre. Dhe ja një traktor me një shofer ushtarak! Traktori, duke çarë borën, rënkonte si ndonjë plak, që jep shpirt, sikur transportonte një mal të tërë. Duke kaluar nëpër postbllok të fshatit, po i afrohej një turme njerëzish. Turma qëndronte indiferente. Traktori po afrohej më shumë dhe qëndron para turmës. Sytë e shoferit qiell i nxirë, i egërsuar, drejtojnë tek turma një shikim si rrufe dhe në fytyrën e tij të shëmtuar, si vdekja, lë si një thikë një buzëqeshje të akullt plot sarkazëm. I heshtur, serioz, me lëvizje të ngadalshme dhe me mëndjemadhësi, zbret nga traktori si mbret, që pret nga turma duartrokitje dhe lule. Me kokën lart kthehet prapa traktorit. Hedh një shikim të shpejtë tek malli i tij, që kishte për reklamim dhe pastaj kthehet tek turma ballë për ballë, sikur i thotë: ‘Ç’qëndroni kështu indiferentë? Pa shikoni këtu ç’mall të mirë ju solla?” Turma me sy të tendosura, shikon pas traktorit një bandill të ri, një trim të fortë e të shëndetshëm, të lidhur me një pallamar të çelnikët dhe këmbët e tij po zvarriteshin përdhe’.

Në gjoksin e tij dy vrima. Nën to gjaku i tij i shpërndarë, i akullt, ndriçonte në dritën e ditës si rubine të kuqe të ndritëshme. Më poshtë një masë prej gjaku si zjarr nxirrte flakë të kuqe. Në fytyrën e tij të verdhë po ndriçonte dhe po verbonte një dritë e artë. Rreth flokëve të tij të zinj dukej një dritë e artë. Ajo shpërndante kudo një dritë me rreze të arta. Ajo ishte drita e ëndrrave të tij, njëlloj me ata të turmës. Kështu duket bandilli. Kështu e shikojnë njerëzit që iu afruan dhe që qëndrojnë pranë tij. Pranë tij një turmë e tërë njerëzish, mbytur në dhimbje. Në shtëpinë e tyre shpërthen një indinjatë e fshehtë. Zemra që sapo shikojnë do të çahen. Gjak që me vrull po hipën në tru. Sytë të tendosura, që po zmadhohen. Dhëmbë të shtrënguara që po kërcasin. Duar që bëhen grusht, fytyra që deformohen. Shikime të ashpra që deformohen. Shikime të ashpra që kryqëzohen edhe pas tyre, pak më larg, si boa gati t’i mbyt, është “xhipsi 11” ngjyrë jeshile. Ai e shoqëron prej së largu traktorin. Njerëzit, sapo e morën vesh, u duken sikur duart e tyre ndjejnë dhimbje, të shtrënguara në pranga. Shpirti i tyre fundoset në hidhërim. Kokat e tyre janë të ulura. Me sytë të lotuar marrin fotografinë e fundit të trimit. Me këmbë të prera, me hapa të ngadalshme dhe të rënda, fillojnë të largohen. Por nuk arrijnë. Shoferi ushtarak, i cili kuptoi që atë e morën vesh për “Xhipsin11” mori guxim dhe i ndalon. Tani është mosha e tij të tregojë idenë e tij tregëtare me talentin e tij, retorik. Ciceroni, filloi fjalimin e tij:“Pincën e tij e kishte të priste kabllot elektrofore!” Pa dashje shikimi i tij bie në gjakrat e trimit. Ngeli pa lëvizur. Fytyra e tij u zverdh. U mundua të vazhdonte fjalimin e tij:”Thik....” Këtu iu lidh gjuha. S’po rreshtonte asnjë fjalë. Bënte disa lëvizje të pakontrolluara të duarve dhe të gjithë trupit. Shikimet e të gjithëve po kryqëzoheshin të kënaqur. “E zuri gjaku i pafajshëm, i trimti, “- tha dikush.

U përpoq rishtas disa herë të fliste. Zëri i tij u bë makth. Filloi të belbëzonte disa fjalë palidhura, duke treguar kufirin me dorën e tij. Donte të thoshte se trimi deshte të kalonte kufirin. Pa gojë dhe i indinjuar “Ciceroni” po hipën në traktor. Traktori u nis. U nis duke hequr nga pas trimin, që deshte të lidhte ëndrrën me jetën dhe bashkoi tokën me qiellin. Po niset, të vras shpirtërisht, gjumin dhe ëndrrat e njerëzve të pafajshëm. Po niset, për reklamimin e tmerrit të vdekjes dhe në të gjitha fshatrat e D... Do të kalojë edhe nga Frashtani. Atje ku për herë të parë hapi sytë dhe pa dritën e jetës, tani e kalojnë me sy të mbyllur, të fundosura në errësirën e vdekjes. Atje, ku piu për herë të parë qumështin e nënës, tani e kalojmë me sy të mbyllur, të fundosura në errësirën e vdekjes. Atje, ku piu për herë të parë qumështin e nënës, tani ia dërgojnë gjak të akullt. Do të kalojë më poshtë e më poshtë dhe kufoma e trimit O. K. do të mbetet pa varr. Tani që u nis, këtu njerëzit me gojë memece bërtasin:

“Ku e çoni kufomën e trimit?”

“Çojeni, atje lart, tek pallatet, në fronin e “Perëndive të tmerrit!”

Ngrejeni statujë atje që t’i tmerrojë! T’u dalë fantazmë në gjumë, t’ua largojë, ashtu si “Hamleti” i Shekspirit.

“Atje tek “Perënditë e tmerrit” të bëhet simbol i tmerrit”.

“ Këtu në vendin e ëndrrave do të qëndrojë gjithmonë në historinë tonë simbol i guximit, i sakrificës për “jetën e lirë”.

Prill 2001, Athinë.

Cikël



NURI KOKALARI



I paharruar do të mbetet në kujtesën tonë “profesor” Nuriu. Ai s’ka pak që u nda prej nesh. Por ne kemi forcë ta sjellim prapë midis nesh me vargjet e tij të mëposhtme, duke nderuar e respektuar veprën e tij.



Dr. Izet Çulli



1 . VDEKJET



Vdekja vjen edhe nga gjëmbi ,

Nga rrëzimi prej një shkëmbi

Nga një dallgë fshehur lumi ,

Dhe nga predha e një plumbi ,

Veç mos ardhtë gjëma e dheut

Për tradhëti ndaj Mëmëdheut .



2.

Paraja dhe ofiqet

Dinë marifete,

Se i bëjnë lidhjet

Të flasin me vete .





3. ÇARQET



Mos ki frikë , miku im

Dhe kur tejet ngrihen çarqe ,

Frikë të kesh me siguri ,

Nga Lakenjtë me dy faqe .



4. NDËSHKIMET



Kur vjedh kryeplaku ,

ngjitet në Seli ,

Kur vjedh varfanjaku

rraset në qeli ! . . .



5. TESTAMENTI I SADIUT



E ka thënë Sadiu ,

Dhe në shekuj rubeti

Nuk vjedh dot Nuriu

Po nuk vodhi mbreti . . .



6. MAGJIA E LEKUT



Si në , Luftë dhe në Paqe ,

S’ka si parja nën dorë ,

Ajo dhien në mustaqe ,

Edhe mbretin me kurorë !



Në se ke bërë një gabim,

Vath në vesh për ty të jetë ,

Se s’ka kohë miku im ,

Gjithë gabimet t’i bësh vetë .

Kondi Ilia





Melankoli



Melankolinë e hodha tutje,

vështroja kohën tepër qartë,

në stinën therëse

ndryshova ngjyrat,

Jetës i kërkova pakëz fat.


Ujëvara e Amazonës



Gënjej vetveten mes iluzionesh

për një ujëvarë Amazone.

Kur e sodis, them se e dua,

kur zhurmëron, them se s’bën për mua.

Do thoni ju ujëvara ka plot,

rri e gënjej vetveten kot.

Eh! Ujëvara ime për motmot,

nuk rrëzon ujë, por vetëm lot.


Të dhurova puthje





Nata të dhuroi hënën e virgjër,

Dielli rreze drite,

Shiu rrëketë,

Deti dallgët,

Bregu Detin, Zoti paqe,

Unë të puthurën që formoi tërmetin.


Shkolla e mesme “11 Shkurti” Libohovë, Gjirokastër





Eneda Çomo








Njëri dhe Tjetra




a. Hapja e “perdes”





Qindra vjet të shkuar,

qindra vjet më parë

Dielli dhe Hëna

në dashuri ranë.


b. Betimet





Dhe që atëherë

Hëna- vajzë e brishtë,

për Diellin – djalë

natën bëri dritë.


c. Brenga e Diellit





Dielli për Hënën

ra në brengë të madhe,

pas saj fjeti reve,

fjeti përmbi male.





d. Zjarr e dritë





Dhe duhen aq shumë

sa natën dhe ditën,

Njëri lëshon zjarrin,

Tjetra lëshon dritën.



Njëra lë gjurmë,

Tjetri gjurmë me zjarr

dhe pas njëri tjetrit

rendin si të marrë.


e. Pa pikë takimi





Dhe pas njëri - tjetrit

rendin dhe afrohen,

dashnorët e “tretur”

kurrë nuk takohen.

Nuk e hap.



Elona Bizhga



Hënë e gënjeshtërt



Ndiej ecjen time

të zhurmuar

nga lloje njerëzorë,

disa të sinqertë,

të tjerët gënjeshtarë

tërësi e hipokrizuar…

Si qenka mbushur qielli i jetës:

pakësirë e sinqertë,

në plotësim si hënë e gënjeshtërt…

Një meditim i bukur

mbytet krejt…

Kryetari i Degës së Lidhjes"PEGASI" FIER, publicisti Fadil Shehaj