ORIGJINËN E GJERGJ KASTRIOTI SKENDERBEU

Ilmi VELIU, PHD candidate


PAS 600 VITESH, EDHE VETË SHQIPTARËT E NËNËS SHQIPËRI NUK JËNË TË SIGURTË PËR ORIGJINËN E GJERGJ KASTRIOTI SKENDERBEU

Një përgjigje shumë e shkurtër për shqiptarët, në lidhje me teoritë e historianit austriak Oliver Schmitt.


Të gjithë historianët që janë marrë, e qe edhe sot merren me studimin e periudhës së Skënderbeut, jënë të ndarë në katër kampe.
1.Grupi i historianëve allvo-ortodoks që mundohen, me falsifikime, ta prezentojnë Skënderbeun ortodoks me origjinë sllave.
2.Grupi i historianëve evro-katolik që pranojnë se ai ishte shqiptarë, por që mundohen ta prezentojnë atë si një njeri që u kthye në Shqipëri të mbrojë katolicizmin, shtetet katolike të Italisë e Evropës dhe jo mëmëdheun e tij-Shqipërinë.
3.Grupi i tretë është ai i historianëve myslimanë,(turqë) që pajtohen me grupin e dytë, dhe jënë poashtu të mendimit, se ai erdhi në Ballkan të luftoi Islamin dhe të mbrojë katolicizmin, dhe
4.Grupi i katër është ai i historianëve shqiptarë, qofshin të krishterë apo myslimanë që jënë shumë këmbngulës në mendimin e tyre se ai nuk ishte i interesuar të luftojë kundër, e as të mbrojë ndonjë fe, por ishte i interesuar të luftojë vetëm për të mbrojtur tokat arbërore, dhe asnjëherë nuk ka bërë dallim të popullit të tij në baza fetare, edhepse popullata shqiptare po edhe vetë ushtria e tij përbëheshin nga të tri fetë e atëhershme në Shqipëri.
Oliver Schmit, edhepse historian shumë i mirë, i takon grupit të dytë të historianëve, sepse ai vetë është katolik dhe në studimet e tij mundohet që Skënderbeun ta paraqisë më katolik se vetë Papa, njëlloj si që e ka paraqitur edhe vetë Fan Noli. Librin e tij nuk e kamë pasur në dorë por ja se çka thotë ai në kumtesën e tij në simpoziumin kushtuar 600 vjetorit të lindjes së Skënderbeut në Shkup, ku historianët shqiptarë aspakë nuk e hapen gojen që ta kundërshtojnë (ose nuk e kuptuan) sepse atë e kishte thënë një evropjan dhe kur evropjanët kanë vendosur diçka për shqiptarët, përherë kanë qenë në të drjetë dhe shqiptarët e ngratë nuk e kanë hapur më gojën.
Këto ditët e fundit, pas aktualizimit të librit të Schmitit, prita ndonjë reagim nga “treshi i madh” i historianëve shqiptarë, këtu në Maqedoni, të cilët vazhdimisht e kanë marrë fjalën në të gjitha akademitë solemne kushtuar këtij kolosi, dhe asnjëherë nuk kanë thënë diç të re, por vetëm e kanë ripërsëritur atë që ka thënë Fan Noli. Ata edhe nuk kanë faj sepse që të tre jënë studjues të LNC dhe nuk kanë kohë që të merren edhe me periudhën e Skënderbeut sepse ajo i takon Historisë së Mesjetës.

Schmitt thotë se Skënderbeu nga shtetet evropiane, sidomos ata italiane, pranoi rolin që të jetë udhëheqës i rezistencës krishtere në Ballkan dhe në vitin 1463 si kryqmbajtës i Papa Piut, i dha kahje politikës së tij drejt Italisë dhe botës katolike. Ai gjithnji afrohej kah Evropa katolike, duke lënë pas tij ortodoksizmin që e karakterizoi rininë e tij. Papa Kalisti i III dhe priftërinjtë e shumtë katolik, e ndihmuan luftën e Skënderbeut në mbrojtjen e fesë katolike në Ballkan, dhe nuk e përmend thënien e Skënderbeut, kur ai u kthye nga vizita e shteteve italjane dhe Papës, “... më parë do të kisha luftuar kundër Papës dhe atyre priftërinjëve të poshtër se sa kundër sulltanit”, ku tregohet kjartë se ata vazhdimisht e gënjyen Skënderbeun dhe asnjëherë nuk e ndihmuan. Schmitti edhe nuk ka faj sepse mbështetet në dokumentet falco të lëshuara nga Papa dhe shtetet katolike italjane, kinse për ndihmën e madhe që ata i kanë dërguar Skënderbeut në ushtri, armatime dhe të holla, të cilat ndihma kanë mbetur vetëm në letër dhe asnjëherë nuk arritën në Shqipëri. Schmitt duhet ta dijë se shtetet italjane nuk ishin aq shumë të interesuara që Shqipëria të mbetej nën sundimin e Skënderbeut, sepse, edhe para ardhjes së tij po edhe në kohën e tij pjesë të ndryshme të Shqipërisë ishin nën sundimin e italjanëve, dhe se Skënderbeu u kujdes edhe për qytetet shqiptare që ishin nën Venedikun, deri në ditët e fundit. Poashtu Schmitt duhet ta gjejë dhe publikojë marrëveshjen e sulltait me shtetet italjane, që ata ta furnizonin ushtrinë osmane gjatë rrethimeve të Krujës. Kur Skënderbeu kërkoi ndihmë nga Venediku, ai i tha se nuk kishte mundësi ta thyente marrëveshjen që kishte më sulltanin. Po të mos e furnizonin me ushqime ushtrinë osmane, italjanët, me siguri se ajo nuk do të ishte në gjendje ta mbante të rrethuar Krujën aqë kohë të gjatë.
Në vazhdim Schmitt harron atë që thotë në fillim se Skënderbeun e mbanin gjallë ndihmët italjane, dhe i akuzon pastaj ata se nuk
Ndihmuan që ai tu bënte ballë osmanlinjëve në vitin 1466-67 duke thënë se “....gjendja politike jostabile, në Evropën Jugore dhe Perëndimore, bënë që intervenimi i madh ushtarak, i shteteve katolike, të jetë shumë i vështirë”. E vërteta është se Evropa aspakë nuk e luajti veshin dhe shtetet italjane nuk mund të binin në ujdi se kujt do ti takonte Shqipëria nëse osmanëlinjët do të thyheshin dhe tërhiqeshin para ushtrisë kryqtare të Evropës.
Schmitt e kundërshton edhe Hasan Kaleshin “.....i cili e ka cekur teorinë se pushtimi osmanë ka mbrojtur shqiptarët nga ndikimi gjuhësorë e kulturorë grek dhe sllav, dhe ka ruajtr gjuhën shqipe” duke thënë se sllavët që ishin nën Osmanët vazhduan ta flisnin gjuhën e tyre dhe nuk u asimiluan, por nuk e din dhe nuk është i informuar se të gjithë shqiptarët ortodoks të Rekës së Epërme dhe të Poshtme në Maqedoni sot deklarohen si maqedonë dhe gjeneratat e reja aspak nuk e flasin shqipen, edhepse pleqtë që janë në fshat, aspak nuk e flasin maqedonishten. Pastai edhe shqiptarët ortodoks të Camërisë Zarës që jënë asimiluar krejtësisht.
Schmitt e akuzon edhe Pal Engjëllin, duke thënë se ai kërkoi nga Skënderbeu të prezentohej si Pirro i Epirit ose si Leka i Madh dhe se Pal Engjëlli e ka bindur që të mbante në kokë përkrenaren e famshme që e ka pasur Leka në fillim, pas tij Pirro dhe në fund Skënderbeu.
Por, Schmitt e din se Skënderbeu ka qenë njeri shumë i shkolluar, ka folur dhe shkruar disa gjuhë të atëhershme dhe mendoj se ai e ka ditur se është pasardhës i Lekës së Madh, që ishte me origjinë nga fisi ilir i Makedhonëve dhe se nëna e tij Olimbia ishte me origjinë nga shteti tjetër ilir Epiri. Kështu që vetë ka deklaruar se është trashigimtar i Lekës e Pirros dhe traditave iliro-maqedono-epirote pa i thënë Pal Engjëlli, dhe është shpallur mbret jo vetëm i Arbërisë por edhe i Epirit e Maqedonisë.
Rreth emrit dhe origjinës së Skënderbeut, babait të tij Gjonit, nënës Voisavës, motrave dhe vëllezërive të tij, kanë shkruar shumë autorë të huaj po edhe shqiptarë. Autorët me origjinë sllave jënë munduar që origjinën e familjes së Kastriotëve ta paraqisin me origjinë sllave, duke u bazuar vetëm në emrat e tyre ortodoksë dhe jo në ndonjë dokument të shkruar arkivorë. Unë ende nuk e kamë pasur në dorë librin e Schmitt-it, por kam lexuar reagimet e shumta se si ai ka shkruar për emrin dhe origjinën e babait të Skënderbeut Gjonit. Thuhet se ai paska publikuar një dokument ku Gjoni paraqitet me emrin Ivan që sipas mendimit të Schmitit është emër sllav, kurse sipas mendimit të shkencëtarëve të mirfilltë, asnjë emër nuk është argument për të përcaktuar origjinën etnike të një personi. Unë e njoh personalisht historianin nga Austria, kam ndejtur disa herë me te në Shkup e Tiranë, dhe kamë mendim shumë të mirë për atë, dhe nëse ai ka publikuar ndonjë dokumënt ku emri i Gjonit është i shkruar si Ivan Kastrioti nuk do të thotë se u përmbys bota. Ai vetëm ka publikuar një dokument të cilin na shqiptarët e ngratë duhet ta verifikojmë dhe të shohim se prej ku është, kush e ka lëshuar, a është origjinal, cila është prapavija e atij dokumenti et.etj.

Po edhe nëse ai vetë mendon se, vetëm në baz të një dokumenti, ku emri i Gjonit paraqitet si Ivan, se ai ishte me origjinë sllave, mund të jetë mendimi i tij personal, dhe unë jamë shumë i sigurtë se nuk ka asnjë dokumënt ku Gjoni apo dikush nga familja e tij është deklaruar se ka origjinë sllave. Emri i Gjon Kastriotit po edhe i Gjon Muzakës në të gjitha dokumentet latine është i shkruar si ”Giovani” kurse në dokumentet osmane si “Juvan” (Juvan ili – tokat e Gjonit) dhe në dokumentet slave (staroslovenski jazik) si Ivan. Ose emri i Gjergj Kastriotit në dokumentet latine si Georgius, dokumentet osmane Iskender dhe dokumentet slave si Djuradj, ose maqedonët e shënojna si Gjorgjija. Ja edhe disa shembuj tjerë:
Janush Huniadi (Gjon Huniadi, osmanisht)
Juvan Kastrioti(Gjon Kastrioti, osmanisht)
Juvan Ili (Tokat e Juvanit-Gjonit, osmanisht)
Georgius Castriotius (Gjergj Kastrioti, latinisht)
Giovanni Musachi (Gjon Muzaka, latinisht)
Juvan Musaki (Gjon Muzaka, osmanisht
Georgius Balsha (Gjon Balsha, latinisht)
Giovani Kastrioti (Gjon Kastrioti, latinisht)
Djuradj Kastriot (Gjergj Kastrioti-slavisht nga Cirkoviq)
Vetëm teoria sllave mundohet që përmes emrave ortodoksë të vërtetoi se të gjithë personat që kanë poseduar ksi emrash, kanë qenë serbë ose maqedonë, gjë që është shumë gabim. Por, historiografia sllave nuk ka se ku të kapet, dhe populli thotë: “...ai që është në rrezik të mbytet kapet edhe për fije të kashtës”.
Nuk di se kujt kombi do ti takonte Isau tek myslimanët, Jezui, Isus, Gjizes te të krishterët. Edhe sot në Shqipëri hasen emra ortodoksë; Jovan, Ivan, Mojsi, Todor, Mate e shumë e shumë emra tjerë që i përdorin edhe sllavët por nuk do të thotë se ata jënë sllavë. Ose ata që mbajnë emrat mysliman; Hasan, Hysen, Adem, Ibrahim, sipas logjikës sllave duhet ti shpallim arabë ose turqë. Kështu edhe ka vepruar Serbia pas Kongresit të Berlinit, 1878, kur të gjithë shqiptarët që kanë jetuar në mes të Preshevës e Nishit i ka shpallur si turqë, dhe në emër të asajë se bënë spastrimin e turqëve nga Ballkani, i ka vrarë masakruar dhe shpërngulur shqiptarët nga këto troje. Edhe sot në Prishtinë eksiston “Mëhalla e Muhaxhirëve” të ardhur në atë kohë nga Toplica, Leskovci, Nishi e Vranja.
Emra që jënë vetëm të sojit sllav dhe mund të interpretohen vetëm nëpërmes të gjuhës sllave përfundojnë me “mir” dhe “sllav” e të cilat emra nuk i perdor asnjë popull tjetër me përjashtim të popullit sllav. Ja disa shembuj: Dragosllav, Mirosllav, Serbosllav, Svetislav, Jugosllav, Miomir, Lubomir, Dragomir, Svetomir, Slavomir, Vlladimir, etj, etj.
Gjon Muzaka (Giovani Muzachi) që ridhte nga familja e Skënderbeut dhe që shkruajti një histori për gjeanologjinë e familjes së tij, thotë se Skënderbeu ishte i lindur në Has të Prizrenit, dhe Hasi i Prizrenit gjindet në Kosovë. Historianët e mëhershëm të të gjitha trojeve shqiptare e kanë përmendur vetëm atë, se ai ishte lindur në Has, dhe nuk e kanë potencuar se është fjala për Hasin e Prizrenit në Kosovë dhe jo pjesën e Hasit në Shqipëri. Se si u bë Prizreni kryeqytet i Principatës së Kastriotëve, e ka skjaruar historiani nga Universiteti i Shkupit, Prof, Dr.Boban Petrevski, në një kumtesë të tij, që e lexoi në simpoziumin e Shkupit kushtuar 600 vjetorit të lindjes së Skënderbeut më 2005. Ai duke u munduar të vej në dyshim origjinën shqiptare të Skënderbeut nga nëna, pa dashje, ka zbuluar të dhëna shumë të vlefshme në dobi të shqiptarëve, dhe na sjellë një dokumet ku vërtetohet se nëna e Skënderbeut –Voisava, e që ky emër në sllavishten e vjetër mund të lexohet edhe si Vjosana, ishte e bija e një feudali dhe sundimtari të Pollogut, me emrin Gerguri, tokat e të cilit shtriheshin nga Pollogu e deri në Prizren. Ai thotë se Gërguri ka sunduar me Pollogun menjiherë pas vdekjes së Car Dushanit dhe coptimit të Perandorisë së tij, nga i cili teritor dolën edhe principata tjera shqiptare si ajo e Gropajve në Ohër, Ballshajve rreth Shkodrës,Topiajt, Muzakajt, Arianitët etj.
Se nëna e Skënderbeut ishte bijë nga Pollogu, e thotë edhe Barleti e Gjon Muzaka, por Barleti gabon kur thotë se babai i sajë ishte nga një familje shumë e njohur e Tribalëve të Pollogut, sepse Tribalët kanë qenë pjesë e fisit të Thrrakasve që kanë jetuar në mes të Bullgarisë dhe Rumanisë së sotme, dhe nuk kanë pasur mundësi të shtriheshin deri në Polog, teritor i cili i ka takuar Dardanisë Ilire me qendër Skupin, dhe jo Tribalëve. Gabimin që e bënë Barleti e përmirson Boban Petreski, i cili zbulimin më të madh e bënë aty ku vërteton se fjala “Tribalda” nuk ka të bëjë me emrin e Tribalëve por është mbiemri personal i sajë. Dhe unë aty për aty, gjatë diskutimit, e binda se ky mbiemër ka lidhje vetëm me gjuhën shqipe, dhe nëse e zbërthejmë, do të fitojmë numrin tre në gjininë femërore dhe fjalën balta dmth, “Tri Balta”, që ka për kuptim tokën e lagët. Ksi emra vendesh takojmë në të gjitha tokat shqiptare; Te Balta, Tri Baltat, Balta e Madhe, Rruga e Baltës, etj. Pastaj emri i babait të sajë poashtu është i gjuhës shqipe, Gerguri që edhe sotë përdoret tek shqiptarët si emër:Guraz, Gurit, Guramadh, dhe si mbiemër Guri; Gjergj Guri, Pjetër Guri, etj. Ka mundësi që ky të jetë vetëm një emër “Gergur” por ka mundësi që të jetë emër dhe mbiemër, “Ger - Guri” ose “Gjergj Guri” mvaret se kush si e lexon dhe si e interpreton.
Sipas burimit që ka publikuar Petreski, del se Gerguri nuk kishte djalë dhe tokat e tij i kanë takuar të bijës Voisavës dhe dhëndrrit Gjon Kastriotit (Giovani Kastriotis ). Ky ishte shkaku që Gjoni nga një princ shmë i vogël i zgjëroi tokat e tij deri në Pollog dhe per kryeqytet të principatës së ti bëni Prizrenin, ku edhe u lind Gjergj Kastrioti. Kjo është sa i takon origjinës së nënës së Skënderbeut, të cilën gjë duhet ta dinë historianët sllav, që thonë se nëna e Skënderbeut ishte me origjinë sllave, po edhe disa shqiptarë që nuk duan të jenë shumë të sigurtë në origjinën e Skënderbeut, si Sabri Godo, Ali Aliu, Mahmut Hysa e ca të tjerë që për zanatë nuk e kanë historinë por Gjuhë e Letërsinë, dhe meqë u jënë shterur idetë në drejtimin e tyre, kanë provuar edhe pakë histori duke keqinterpretuar fjalët që kanë thënë të tjerët.
Jam i sigurtë se Oliver Shmit nuk i ka pasur në dorë një numër të madh burimesh osmane të cilat plotësishtë dhe pa asnjë hamendje vërtetojnë origjinën shqiptare të Skënderbeut dhe familjes së tij. Shihet se Schmitt është bazuar vetëm në burimet latine; dhe burimet latine shpesh japin informata të rreme, me qëllim që në atë kohë të arsyetoheshinn para botës së krishterë për tradhëtinë që i bënë Skënderbeut të cilin e kishin shpallur “Atleta Kristi”.
1.Oruç Bin Adil Vepra e tij ëahtë “Tevari el Osman”, faqe 96, nuk e prmend Rumelinë, si që quhej pjesa evropjane e Perandorisë Osmane por e potencon shumë kjartë se sulltani shkoi të luftonte kundër Iskendert në tokat shqiptare,(arnavud vilajeti) Faqe 121 thotë se “Sulltan Murati II dërgoi akinxhijtë kundër vilajetit të shqiptarëve dhe pushtoi kështjellën e Sfetigradit.. Sundimtari i tyre, Skender shqiptari, u arratis…”. Në origjinal është “Arnavud Iskender beg” ku potencohet shumë kjartë se Iskenderi, ishte shqiptar dhe sundimtarë i shqiptarëve. Në vazhdim Oruç potencon se Murati II shkoi në tokat e Gjonit, (Juvan ilinde) dhe e plaçkiti Vilajetin e Shqiptarëve, sulmoi Krujën (Akçe Hisar) por nuk mundi ta pushtoi atë…” Nga kjo kuptojmë se përveç “Juvan Ili” (tokes së Gjonit ose vilajetit të Gjonit) ka pasur edhe principata tjera shqiptare e që përmenden si Vilajeti i Shqiptarëve (arnavud vilajeti).


3.Ashik Pasha Zade. Vepra e tij titullohet “Ashik Pashazade tarihil Osman” i cili në f. 124-125, thotë se : “Isa Beu hyri në vendet e padepërtueshme të shqiptarëve dhe prej andej bënte sulme. Ndërkaq ata i ja bllokuan rrugët. Një arnaut i pa fe me emrin Iskender që ishte “i biri i sundimtarit shqiptar”, që kishte qenë içogllan i sulltanit dhe tash kishte ngritur krye kundër tij, dhe ua kishte bllokuar rrugën akinxhijëve”. Pra Ashik Pasha Zade jo që e dokumenton në kronikën e tij se Iskenderi ishte shqiptar por ai informon se ai ishte edhe i biri i një shqiptari që kishte qenë sundimtarë i tokave të tij në Shqipëri.
4.Mehmet Neshri. Vepra e tij, “Cihan Numaa”,e analizuar dhe botuar nga Franc Taechner, i cili në kapitullin “Lufta me shqiptarët” (gazaul arnevud) faqe 201 thotë se Iskenderi, sundimtari shqiptar (Iskender arnavud begi oglu idi) e tradhëtoi padishahun.
5.Dursun Beg, Ka jetuar gjatë sundimit të Mehmetit II. Vepra e tij titullohet “Tarihi Ebul Feth” (Historia e Babait të Pushtimeve) Faqe 136 thotë, “Arrnauti, Iskender tradhtari i cili qysh si fëmi ishte rritur në pallatin mbretëror, iku dhe pëlqeu rrugën e kryengritësit. Ai shkoi dhe u tha shqiptarëve të tij, “unë jam djali i mbretit që ju kini pasur më herët....
6.Idris Bitlisi. Vepra, “Hesht Bihisht” (Tetë parajsat) thotë se : Një nga shërbetorët më të besueshëm të sulltanit, arnauti Iskender, që kish qenë rritur që fëmijë, me të gjitha të mirat që ia ofronte Padishahu dhe kishte gëzuar gjithmonë kujdesin, shpirtmadhësinë dhe ledhatimin e pakufizuar, i shtyer nga lakmia që të bëhet mbret i Shqipërisë, bashkë me një grup intrigantësh u larguan nga selia e lumturisë. Si që shihet këtu autori na jep të dhëna se vetë Iskenderi ka pretenduar se ka origjinë nga toka shqiptare, dhe se atij i ka takuar që të kthehej atje dhe të bëhej mbret dhe udhëheqës i tyre.
7.Kemal Pasha Zade.Ka shkruar veprën historike: “Tevarih el Osman”, për të cilin shkruan edhe Sami Frashëri në Kamusul Al-lam, vl.V. Në faqe 279, autori thotë se: “Në vendin e shqiptarëve doli në skenë një njeri prej një fisi të vjetër mbretërorë, një ngatrrestarë dhe turbullues i njohur me emrin, i biri i Gjonit, Iskenderi.Faqe 280, tradhëtia e tij kriminale u ba e famshme kudo dhe të gjith në (Perëndorinë Osmae) e thirrnin me emrin “Shqiptari Iskender tradhëtari”. Ai shkoi dhe me lehtësi hyri në vilajetin e të atit të tij, i cili në vëndin e shqiptarëve njihet me emrin nahija e ashpër e tokave të Gjonite. Populli i atij vendi e pranoi dhe iu nënshtrua, duke thënë së ky është djali i sundimtarit tonë. Në këtë mënyrë pushtoi vendin e sipërpërmendur dhe u bë mbret i shqiptarëve.
8.Sadedini, Vepra e tij është “Tacut-tevarih” (Kurora e historive).Ajo që neve na lë përshtypje është shkrimi i tij për Skenderbeun në faqe 351, ku thotë se: “Sundimtari shqiptar (Arnevud begi-është fjala për Gjonin) kishte një djalë të pashëm që quhej Iskender, figura trupore e të cilit të frymëzonte të shkruajsh poezi, ndërsa fytyra e tij tërheqëse ishte shprehje e bukurisë dhe e hirësisë së tij. Ai (Juvani-Gjuvani-Gjoni) e dërgoi Iskenderin në kryeqytet për të konfirmuar lojalitetin e tij ndaj sulltanit.
Është shumë interesant dhe rast shumë i rrallë që dikush nga autorët osmanë ta përshkruaj në këtë mënyrë pamjen fizike dhe bukurinë e Skënderbeut. Jo se ky autorë ka pasur ndonjë simpati por ai e ka thënë të vërtetën, pra ashtu si që është dukur Skënderbeu.
Pra autorët sllavë që kanë shkruar, e disa të tjerë që edhe sot shkruajnë se Skenderbeu ishte me origjine sllave, po edhe Schmitt duhet ti analizojnë këto dokumenta osmane, posaqërisht aty ku thuhet “Arnauti Iskender, i biri i Juvanit, sundimtarit të arnautëve, rridhte nga një familje e vjetër e arnautëve, dhe të kuptojnë se ai i hoqi nga krahu të gjitha gradat osmane dhe iku e shkoi në Shqipëri, ose shkoi dhe u ba mbret i Shqipërisë dhe i shqiptarëve, e nuk shkoi në Sërbi, Greqi, Bullgari e Sërbi që të bëhet mbret i tyre.(Arnaut rrjedhë nga emri mesjetarë i shqiptarëve “Arbër”. Këtë emër grekët e kanë përdorur si Arvanitis, serbet si Arbanas dhe osmanët si Arnavud-Arnaut) Pra është e natyrshme që secili kthehet në tokën që e ka lindur dhe as-sesi në tokë të huaj. Edhe pse me urrejtje të madhe, të gjithë autorët osmanë e vërtetojnë, dhe e përsërisin disa herë se ai ishte nga gjaku i shqiptarëve dhe ishte i gatshëm ta derdhte atë gjakë për tokën shqiptare. A ka ndonjë argument më të forta se këta të dhëna që na japin autorët osmanë.

Ps. Vitin e kaluar, Universiteti Iliria organizoi një simpozium kushtuar Kuvendit të Lezhës ku unë lexova kumtesën për origjinën e Skënderbeut si përgjigje Petar Poposkit që kishte shkruar një libër për Skënderbeun, ku thotë se ai është i lindur në Galicnik afër Dibrës dhe se është më origjinë sllavomaqedone. Ferit Duka dhe shokët e tij që mernin pjesë në këtë simpozium më replikuan se atë punë e dinë e gjithë bota, dhe se nuk ka nevojë të humbet kohë për këtë temë që është e apsolvuar. Por ja që tash në mes të Tiranës, si që thotë populli, “u ka pjellur mushka”, ku vetë “shqiptarët” e kanë përkthyer dhe i kanë dhënë publicitet shumë të madh një vepre që ven në pyetje pikërishtë origjinën e Skënderbeut.

Origjina e Kastrioteve nga një kënd tjetër vështrimi


Për ne shqiptaret kane folur dhe kane shkruar deri me sot me shume te huajt se sa ne vete.



Nga Petrit Begati/ Vjenë

VJENË - Në këtë shkrim do të doja të shtoja disa argumente te cilat do te hidhnin me tepër drite mbi heroin tonë kombëtare, i cili për mua personalisht nuk ka rendësi se ku ka lindur ne Mirditë, Krujë, Has, Dibër, Kosovë, Çamëri apo ku i ka rrënjët fisi i Kastriotëve.

E rëndësishme është qe ai është një pinjoll i gjakut tone dhe krenaria jone shqiptare. Të mirin dhe famëmadhin e duan te gjithë dhe te gjithë kërkojnë ta pervetesojne, ta bëjnë te tyrin. Skënderbeun tone legjendar e duan edhe grekët, edhe serbët edhe maqedonet e kush e di kush tjetër.

Madje sjellin edhe argumentet e tyre ne ketë rast, te mbështetura mbi një logjike absurde qe vetëm nga logjikat absurde mund te pranohen. Por e rëndësishme është se ai rezulton para historisë botërore si pasardhës i gjakut pellazgo-iliro-epiroto-arbëror-shqiptar. Dëshiroj t´u kujtoj dashamirëseve dhe jo dashamirësve qe merren me origjinën e Kastrioteve se: Së pari, duhet të respektohet që origjina është tjetër gjë dhe vendlindja apo të jetuarit është gjë tjetër.

Se dyti, për të ndjekur kronologjinë e një fisi sipas traditës sonë, por edhe të popujve te tjerë, merret linja e babës dhe jo gjithmonë e mëmës. Këtu duhet theksuar se nuk janë bere studime serioze, te cilat tregojnë origjinën e vërtete te Vojsava Kastriotit. Për mendimin tim edhe origjina e saj është fallsifikuar ose keqinterpretuar nga historianet.

Së treti, fëmijët tanë mund të lindin sot me babe dhe nënë shqiptare, jashtë trojeve shqiptare, por origjina u tyre mbetet ne histori, shqiptare. Ne ketë kontekst, mendoj se duhet te analizohen te gjitha faktet dhe argumentet dhe jo te arrihet ne konkluzione emocionale.

Unë dëshiroj te sjelle këtu për lexuesin argumente te tjerë qe duhen marre ne konsiderate: 1.Fjala kastri, nga mendohet se e ka origjinën mbiemri i Kastrioteve, ka lidhje me toponimin e Kastrit (qe ne latinisht do te thotë kështjelle). Por ky toponim duhet kërkuar jo vetëm ne katundin e Kastrioteve te Dibrës, ne Kastri te Matit, te Mirditës apo ne Has. Ky emërtim është me përmasa me madhore dhe ndodhet edhe ne treva te tjera shqiptare. Ekziston një vendbanim ne territorin e Çamërisë, pranë qytetit te Gumenices, i quajtur Kastri. Ky fshat i madh ka aktualisht rreth 2 mije shtëpi dhe banoret e tij e quajnë veten Kastriot, janë te gjithë shqipfolës, shqiptare te religjionit ortodoks te Çamërisë, pavarësisht nga etiketimet zyrtare te sotme greke. Kastria ndodhet gjithashtu jo me larg se 10 km nga një tjetër qendër historike e Çamërisë – Mazreku.

2.Gjergj Kastrioti, kur u rikthye ne Kruje mbas dezertimit nga ushtria otomane, u shpall prijës i shqiptareve, ose sipas kronikave te huaja ai është quajtur Mbreti i Epirit. Epiri dihet tashme se ku shtrihet, dhe Mirdita nuk përfshihet ne Epir. Ne ketë kohe emërtimet Arbëri dhe Epir ishin te dyja akoma ne përdorim, por ishin njëkohësisht edhe te identifikueshme. Pra, ndonëse Skënderbeu mbretëroi, sipas dokumenteve dhe fakteve te njohura e te paraqitura deri me sot ne Arbëri, ai është titulluar Mbreti i Epirit. Kjo nuk duhet te anashkalohet lehte.

3.Vete heroi, sipas gojëdhënave apo shkrueseve te biografisë se tij, ne fjalimin e tij para popullit te Krujës ka thëne: ”te paret e mi janë epirotas”. Kjo duhet te kuptohet drejt e te zbërthehet sot ne kontekstin e saj te vërtete: një shqiptar i Çamërisë qe jeton sot ne Shqipëri, nuk mund t`u drejtohet bashkëkombësve ne Tirane me fjalët: ´te paret e mijë janë tiranas shqiptare, por do t`u drejtohej me fjalët: ´te paret e mi janë nga Çamëria´, ose një mirditor nuk mund t`u thotë krutaneve, qe te paret e tij janë epirote, veçse po te rezultojnë vërtetë me origjine nga viset epirote.

4.Barleti dhe Noli kane shkruajtur se fisi i Kastrioteve me pare ka patur emërtimin Mazreku. Kujtojmë se toponimi Mazrekë ndodhet edhe ne Has, Kosove, Korçe etj., por edhe ne Çamëri. Ndërkohe qe para lindjes se Skënderbeut dhe me pas, ndërsa Mazreket brenda trojeve te sotme te shtetit Shqiptar kane qene dhe rezultojnë katunde me pak shtëpi, Mazreku i Çamërisë me vendndodhje ne Epir, ka qene një qendër e fuqishme, pavarësisht nga shkatërrimet qe i kane bere invazionet e huaja. Nga Mazreku i Çamërisë kane dale dera te mëdha princërore si Zenebishet dhe Pjeter Losha.

5.Emrat Gjin, Gjon, Llesh, Pjeter, Nik, etj., te cilët sot ekzistojnë dhe mbijetojnë ne Mirditën kreshnike apo ne veri te Shqipërisë, kane mbizotëruar ne tere trevat autoktone shqiptare, pra edhe ne Epir e Çamëri. Përmendim me këtë rast edhe heroin po kaq te lavdishëm sa Skënderbeu, por qe nuk i janë dhëne këto përmasa, Gjin Bue Shpatën - princi i Artës dhe gjithë Epirit. Ky princ i lavdishëm ka jetuar para Skënderbeut dhe ka luftuar me gjate se ai kundra një koalicioni serbo-greko-otoman dhe krijoi principatën arbërore te Artës dhe Epirit, qe disa here ka patur edhe si kryeqendër Gjirokastrën ose Kështjellën e Gjinit ose Gjino-kastri dhe aspak Argjiro-kaster siç duan greket dhe grekofilet ta emërtojnë origjinën e emrit te Gjirokastrës ne kundërshtim me atë, ashtu siç e quajnë shqip shqiptaret, dje dhe sot.

6.Mbiemrin Kastriot, mendoj se fisi i origjinës se Gjergj Kastriotit e ka marre me vone se ai Mazreku “zotërues i kështjellës apo i Kastrit”. Folësit shqiptare nga Epiri përdorin si mbaresën “at” ashtu edhe “ot” për te emërtuar banorin e një vendi apo te një fshati. Pra, shqiptaret jugore zotëruesin e një kështjelle e quajnë Kastri-ot. Me sa di unë këto mbaresa nuk i përdorin shqiptaret e veriut, p.sh nuk thuhet: Mirditori-ot, Lezhi-ot, Perlati-ot, Prizreni-ot, Gjakovari-ot, Dibrani-ot, etj. Ekziston ne veri toponimi gjeografik Hoti. Por është i rrallë. Megjithatë banori i Hotit thirret sot hotjane, ashtu si Hasjan, Matjan, etj. Shqiptaret e jugut epirotet dhe sidomos Çamet përdorin pikërisht ketë mbaresë p.sh. Delvini-ot, Sarandi-ot, Filaq-ot (çamin e Filatit), Vol-ot (banorin e Voles se Çamërisë), Prevezi-ot, Praganj-ot, Suli-ot, Kastri-ot (banorin e Kastrise-Gumenice) dhe pothuajse te gjitha vendbanimet e shqiptareve te Çamërisë, banorin e tyre Çam e kane thirrur dhe e therasin edhe sot me emrin e fshatit apo qytetit, duke i vene mbaresën “ i-ot “.

7.Duke respektuar atë qe pretendohet, qe origjina e Kastrioteve vjen nga Kastri, atëherë Gjergji do te rezultonte sot Gjergj Kastri, Skënderbeu (apo Kastrani si Shkodrani, Matjani, Lezhjani etj, etj dhe jo Kastri-ot. Ky fakt meriton vëmendjen e gjuhëtareve shqiptare. Fakt është qe origjina e tij nuk mund te emërtohet ne asnjë mënyre dhe kurrsesi serbe (si viç-iç..) apo greke (os, llos,akis...), sepse kjo lloj mbarese i ka vene vulën origjinës se familjes se tij. Familjet fisnike shqiptare, e ruanin me krenari, respekt dhe te patjetërsueshme prejardhjen dhe emrin e familjes se tyre, nuk e tjetërsonin origjinën e vet, sepse ajo ishte pasaporta e tyre lëvizëse brenda dhe jashtë kufijve te zotërimeve te tyre, si dhe pasaporta qe u afronte atyre mikpritjen ne zotërimet e huaja, nëse ne dimë vlerat qe kishte mikpritja për shqiptaret.

Kjo mbarese është një fenomen i gjuhës shqipe dhe i trashëgimisë se gjuhës se lashte pellazgo-epiroto-iliro-shqiptare, qe nuk e gjejmë as tek greqishtja dhe as tek serbishtja. Ajo nuk është kurrsesi serbe apo greke, por rezulton vetëm si veti dhe fenomen ne emërtimet dhe ne trashëgiminë iliro-epiroto-shqiptare.

8.Ekzistojnë dokumente te tjera, qe familja e Kastrioteve nuk ka patur vetëm zotërime ne Kruje, Lezhe e gjetke, por edhe ne fushat pjellore te Çamërisë. Thuhet se vula e tij ekzekutuese shtrihej dhe vërtetonte te drejtën e dhënies se tokës madje edhe për shqiptaret banues gjer ne Athine ne atë kohe. Nuk duhet te çuditemi për këtë, mbasi ne për Skënderbeun dhe familjen e tij prindërore njohim vetëm majën e ajsbergut, aq sa na kane lënë te tjerët te shohim ose ç`fare na afron kujtesa jone kolektive e dëmtuar nga kohërat. Por një dite do te jete e sigurte se çdo gjë do te sqarohet dhe po aq e sigurte do te jete qe ai mbetet i gjakut epiroto–arbëror dhe është krenaria jone kombëtare. Lëvizjet e Epiroteve antik drejt veriut për arsye te ndryshme ne kohëra te ndryshme, krijuan fisin ilir. Nga kjo lëvizje u krijuan fiset ilire akoma me ne veri, deri ne Vien-Austri, fisi i panoneve.

Te larguarit morën me vete emrat efiseve dhe te fshatrave nga kishin ardhur si shenje te prejardhjes dhe fisnikërisë se tyre. Me këto emra ata emërtuan territoret e reja. Kështu qe kemi një fenomen te përgjithshëm, qe përfshin te gjitha territoret shqiptare. Emërtimet gjeografike dhe emrat e vendbanimeve te ndryshme përsëriten ne mënyre te rregullt qe nga gjiri i Artës ne jug, ne te gjitha territoret ku jetojnë shqiptaret brenda dhe jashtë kufijve te sotëm politike, bile i gjejmë pothuaj te shtrira ne te gjithë Ballkanin.

9. Banorët përreth Krujës dhe ne afërsitë e saj nuk ruajnë aq te gjalla ne memorien e tyre kujtimet e Skënderbeut si mund t`i gjesh ato sot ne kujtesën e çameve apo epiroteve te tjerë, apo me tej ne Kalabri, ndonëse vendbanimi i këtyre te fundit është larg nga Kruja e Kastrioteve.

10. Gjithashtu mendoj se tjetër është zotërimi i tokave dhe tjetër origjina. Ato kane dhe nuk kane ndonjë here lidhje direkte me origjinën e dikujt. Për shembull, një tropojan apo mirditor sot është bere pronar toke dhe shtëpie ne Bathore te Tiranës, ne baze te se drejtës te dhëne nga qeveria e sotme shqiptare, por ata nuk janë tiranas me origjine. Ne një artikull te mëparshëm, te botuar ne Albasoul mbi “Familjen e Kastrioteve” thuhet ne hyrje se: “Familja e Kastrioteve kishte një principate te vogël ne malet midis Matit dhe Dibrës, ne kufirin verior ne zotërimet e Topiajve. Kostandin Kastrioti e filloi sundimin e tij mbi këtë principate ne vitin 1383.”

Shtrohet pyetja: po me përpara 1383, ku shtrihej zotërimi i Kastrioteve dhe nga kane ardhur ata?!!! Kujtojmë se përpara kësaj kohe, Gjin Bue Shpata luftonte kundra serbeve-grekeve dhe otomaneve se bashku, te cilët me invazionet e tyre po shkatërronin trevat jugore te Epirit. A është e mundur qe Familja e Kastrioteve te këtë ardhur si emigrant për t`u strehuar po ne toke shqiptare, por tashme me ne veri dhe si fisnik qe ishin janë rehabilituar menjëherë duke vene nen sundimin e tyre zotërime te reja si ato ne Mat, Mirdite, Dibër dhe me kryeqendrën e tyre te mëvonshme Krujën, siç pohon dhe artikulli ne fjale ?!!!.

11. Kujtoj përsëri një legjende tonën popullore, ku thuhet qe: “Skënderbeu ne zotërimet e tij vuri një ligj i cili thoshte: ´banoret e principatës se tij rreth zonës se Krujës, Tiranës etj., te cilët do te martoheshin, duhet te respektonin si kusht martese mbjelljen e disa rrënjëve ullinj. Kështu është thëne edhe ne një dokumentar televiziv qe ka transmetuar shume kohe me pare TVSH, mbi historinë e ndërtimit te kalave te Petreles dhe Prezës mbi Rinas. Kjo kuptohet sot kështu qe, ulliri, kjo peme shume e bekuar edhe nga zoti për dobinë e saj, nuk njihej nga popullata e këtyre zonave te asaj kohe dhe kultivimi i saj u vendos me detyrim nga Skënderbeu, i cili del se e njihte mire këtë dru frutor ose me sakte ka patur nostalgji dhe lidhje me fisin e tij Mazrekë ne mes te ullinjve. Origjina e ullirit ne viset e Shqipërisë se mesme dhe aspak ne Mirdite, thuhet nga biologët tanë se daton qe nga koha e Skënderbeut. Kurse ne Epir dhe sidomos ne Mazrekun e familjeve princërore shqiptare te Çamërisë, ulliri ka ekzistuar dhe është kultivuar nga banoret pa detyrim ligjor, qe nga kohërat antike.

Se fundi, doja te paraqitja disa argumente, qe kane ngacmuar gjithmonë vetëdijen time, sapo kam përfunduar se lexuari diçka rreth heroit tone kombëtar. Ndonëse 550 vjet nuk janë shume, janë zhdukur me ose pa qellim shume dokumente qe do te na qartësonin akoma me shume ne dhe akademiket evropiane. Nëse rrënjët e familjes se Skënderbeut janë ne Epirin e stërlashte, atëherë rrënjët e prejardhjes se tij do t´i gjejmë thelle, ne historinë e familjeve fisnike shqiptare te kohëve paraantike, ashtu sikurse e pohonte vet heroi, i cili thoshte se rrjedh nga këto familje. Ai kurrë nuk tha se krenohej me origjinën e tij serbe apo greke. Ai thoshte dhe pohonte prejardhjen e tij nga Pirro burri, si dhe nga Aleksandri i Madh.
Edhe sot vazhdohet te flitet rreth origjinës se Kastrioteve nga disa akademike te huaj jo mbi bazën e gjuhës se vërtetë historiko-shkencore, por me një fare tendence për t`iu larguar se vërtetës. Ajo qe është e patundshme dhe e rëndësishme për mua, ne lidhje me Skënderbeun, heroin kombëtar te shqiptareve kudo qe ndodhen, është origjina e tij e pamohueshme shqiptare, e lënë ne dokumentin e pashlyeshëm dhe te pafalsifikuar, ne emrin e tij legjendar “Kastri-ot”.

* * *
Disa fjale shtesë me rastin e polemikes qe ka ngjallur libri i sapo botuar ne shqip i historianit Oliver Schmitt.

Se pari, për ne shqiptaret kane folur dhe kane shkruar deri me sot me shume te huajt se sa ne vete. Ne e njohim kontributin qe disa prej tyre kane dhënë ne njohjen e historisë se shqiptareve dhe te trojeve te tyre. Padyshim u jemi mirënjohës edhe studiuesve gjermanishtfoles, albanologeve te shquar, te cilët me realizëm u munduan te nxjerrin ne drite te vërtetën mbi Shqipërinë dhe shqiptaret. Ata u munduan te hidhnin drite mbi errësirën qe kishin hedhur shekujt dhe disa akademike me studimet e tyre mbi çështjen shqiptare.

Se dyti, dhe ajo qe dua te theksoje është se kohet kane ndryshuar. Ne u jemi mirënjohës akademikeve te kohëve te shkuara, te cilët shkruan mbi historinë e popullit shqiptare, te pa ndikuar nga politika e kohës. Por dua te nënvizoje dhe theksoje këtu qe ne jetojmë sot ne një kohe tjetër. Pavarësisht se ne boten perëndimore pretendohet për asnjanësi te shkencës nga politika, ajo është e ndikuar me shume se kurrë nga politika, sidomos shkenca e historiografisë. Kështu qe jo gjithçka qe thonë akademiket perëndimore duhet besuar dhe marre kallëp, pa iu nënshtruar logjikes se forte dhe fakteve. Megjithëse ne kemi bere shume studime rreth historisë sonë, ato janë përsëri te pakta. Akoma me pak studime te vete shqiptareve rreth historisë se tyre janë botuar ne gjuhe te huaj, ne anglisht apo gjermanisht. Bibliotekat e perëndimit janë mbushur plot me studime te akademikeve serb dhe grek, te cilët shkruajnë madje për historinë tone dhe paraqesin tezat e tyre.

Këto studime shfrytëzohen nga akademiket perëndimore te cilët u referohen atyre dhe nuk i nënshtrohen një kontrollit nëse janë te vërteta apo jo. Kështu qe shqiptaret duhet te llogaritin, qe shume akademike perëndimore te ndikuar nga ato qe lexojnë, do te përdorin shpesh edhe një logjike te gabuar ne leximin dhe interpretimin e fakteve.
Kujtojmë këtu se ne shqiptareve na duhet te harxhojmë përpos te tjerave shume energji qe te shpërndajmë mjegullën, qe nuk lejon te shohësh me tej se periudha apo lavdia historike greko-romake.

Duke iu referuar vetëm kësaj periudhe historike, greko – romake, historianet perëndimore vendosin kufij tepër te ngushte për te kuluaren e kontinentit tone dhe e mbërthejnë historinë evropiane ne gërxhet dhe honet e kësaj historie, ndërkohe qe rrënjët e saj janë shume here me te lashta, me te thella, me madhështore, me te mrekullueshme me dritësore. Për ta njohur ketë do gërmuar vetëm pak me thelle ne histori dhe çdonjëri do te mrekullohet nga ajo qe do te gjej, zbuloj dhe përjetojë. Ajo është një histori qe i takon ta dije çdo qytetare i kontinentit tone, dhe te krenohet me te. Çdo lloj tjetër interpretimi behet pengese për te pare me thellë, për te gjetur rrënjët evropiane apo lashtësinë e shqiptareve dhe tu jepet ajo ç`ka atyre u takon.

Zoti Prof. Schmitt është ndoshta një nga këta akademike te Evropës perëndimore, te botes gjermane, i cili i ndikuar nga akademia serbo-greko paraqet tezat e tij mbi origjinën e Kastrioteve.

Çfarë thotë konkretisht me shume historiani Schmitt se sa dokumentet qe ai ka kontaktuar :... Nga kjo botë vinte familja Kastrioti, me rrënjët e veta modeste që humbasin në errësirat e një rajoni, i cili për të huajt në shekullin 14 ishte po aq i panjohur sa edhe në shekullin 21. Emri i familjes tregon një trajtë greke, ai vjen pa dyshim prej greqishtes "kastron" (që edhe ajo vetë është huazuar nga latinishtja "castrum"), çka do të thotë "kështjellë", pas kësaj një "Kastriotes" është një banor, ndoshta komandant i ndonjë kështjelle. Meqë asnjë nga burimet e kohës nuk thotë gjë për prejardhjen e emrit, nuk do të ngremë këtu ndonjë hipotezë që është e zorshme për t'u vërtetuar. E sigurt është vetëm që ky emër shkon me botën kulturore bizantine. Rreth mesit të shekullit 14, dokumentohet një "Kastriot" si "kefalia" (kapiten) i kalasë së Kaninës pranë Vlorës. Nëse ka qenë ky ndonjë paraardhës i Kastriotëve të Dibrës e se si mund të ketë ardhur ajo familje prej jugut në lindje të hapësirës arbre, ky mund të jetë vetëm një objekt spekulimi. Lidhur me prejardhjen e Kastriotëve mbretëron një heshtje dyfishe: në fillim as që kishte rënë në sy ai fis zotërinjsh të vegjël fshati, por pastaj, kur papritur u arrit lavdia, biografët e pinjollit më të famshëm të familjes hodhën pëlhurën e harresës mbi fillimet modeste. Do të ishte një pjesëtar i fisnikërisë së vjetër arbre, Giovanni Musachi(Joan Muzaki), i cili në kundërshtim nga verifikuesit e Skënderbeut përshkroi me të gjitha hollësitë se ç'origjinë kishin Kastriotët.

Ndoshta për këtë ishte një kënaqësi e vonë që të përshkruante prejardhjen e thjeshtë të asaj familje, e cila kishte shfuqizuar të vetën, shumë më të moçme e më të respektuar. "Gjyshi i zotit Skënderbe quhej zoti Paul Kastrioti dhe nuk zotëronte më shumë se dy katunde të quajtura Sinja dhe Gardiipostesi, nga ky zoti Paul lindi zoti Joan Kastriota, i cili u bë zoti i Matit, e nga ky lindi zoti Skënderbe, nënë e zotit Skënderbe dhe grua e të lartpërmendurit zotit Joan, ishte zonja Vojsava Tribalda që vinte nga një familje e mirë".

Historiani Schmitt ne tezat e tij te mësipërme një herë thotë se Gjergji është serb nga emri i te atit dhe nga e ëma. Për çudi kur vjen radha te shprehe interpretimin e tij për prejardhjen e emrit-mbiemër Kastriot atij i rezulton “greke”, por me prejardhjeje latine!!!!. Pra, greket kane marre nga latinet një emër kaq te rendesishem, siç ishte emri ´kështjellë´. Kështjella ishin ndërtuar ne ketë territor shume me herët se te ndërtohej kultura latine. Pra, greket e huazuan ketë emër, kaq te domosdoshëm, kaq te rendesishemi cili emërtonte një nga objektet me te rëndësishme te jetës se tyre, nga latinet e mëvonshëm, qe nuk njiheshin. Hajde merre vesh një sofizëm te tillë qe vjen nga një historian me pretendime serioze. Dua ti kujtoj zotit Schmitt, se këto janë interpretime te tij personale, te mbështetura mbi një logjike politike dhe te gabuar historiko-shkencore, dhe ashtu sikurse çdo interpretim personal, ai nuk mund tua serveri shqiptareve si fakt te vërtetë. Ky është interpretimi i tij personal, por Shqiptaret nuk e hane aq lehte sapunin për djathë. Një popull si serbet qe nuk është ne gjendje te nxjerre figura te tilla si Skënderbeu, as ne kohet e shkuara as edhe sot, mundohet ti rrëmbejë me çdo mënyre figurat dhe vlerat kulturore te popujve te tjerë. Kjo tashme është e ditur.

Por me vjen keq qe nen ketë fryme bien disa akademike evropiane, te cilët mundohen te hiqen si te paanshëm dhe konfrontojnë shqiptaret me këto lloj broçkullash. Qëllimi është qe shqiptaret te ndahen ne dy grupe, te përçahen ne diskutime pa vlere mbi historinë e tyre, qe ata e dine shume mire, sepse e kane ne gjak.

Ne shqiptaret, pasardhës te Skënderbeut duhet te bëjmë te ditur përpjekjet e tij te palodhura për kombin dhe duhet te përpiqemi me shume se kurrë, qe te bëjmë studime mbi heroin tone, te gjejmë me shume te dhëna mbi historinë tone. Ne shqiptaret duhet te shkruajmë dite e nate mbi vetveten, te themi me kompetence dhe mbi bazën e fakteve fjalën tone, me qellim qe edhe studiuesit e huaj te dine te mbështeten ne interpretimin shqiptare. Kush me mire se vete ne shqiptaret e kupton historinë e popullit tone, kush me mire se ne vet kuptojmë vetveten dhe dimë te interpretojmë atë, te paanshëm, te logjikshëm dhe te sigurte.

Vetëm kështu ne do te ndihmojnë edhe studiuesit e huaj te na kuptojnë me mire si popull dhe si komb, te kuptojnë me mire thelbin e te qenit tone shqiptare, mënyrën tone te te menduarit dhe te vepruarit. Kjo do te lehtësojë rrugën e tyre hulumtuese përmes pengesave te panumërta dhe miliona shkrimeve llavo-serbo-greke, qe kane dëmtuar rende historiografinë evropiane dhe qëndrojnë për fat te keq si një gurë i rende mbi kokën e çmueshme te tyre.

Këtij qëllimi i shërben ky artikull, te cilin unë, paditur se si do te rridhnin ngjarjet, e kam botuar para shume vitesh ne kuadrin e një diskutimi me një bashkëkombësin tim te respektuar Mirditor ne faqet e internetit. Ketë Artikull e botoi gazeta shqiptare ILLYRIA – N Y shtate vjet me pare ne shkurt te vitit 2001. Sipas redaksisë se kësaj gazete ka qene një nga artikujt qe ka ngacmuar shume shqiptare te Amerikës, te cilët kane përcjelle me interesim e mirënjohje argumentet e sjella, pare ne një këndvështrim tjetër dhe mbështetur mbi fakte deri atëherë te panjohura, mbi origjinën e heroit tone kombëtar. Unë e çmoj Skënderbeun si shqiptare nga me shqiptaret. Argumenti me i pakundërshtueshëm për ketë është kurora e tij luftarake me kokën e dhisë, te Zotit te pellazgeve, te pareve te shqiptareve - Zeus. Kjo është një kurorë luftarake mbretërore qe e mbajti Pirua i Epirit, Aleksandri i Madh dhe me vone asardhësi i tyre, siç e pohon vete heroi ynë ne letrat e tij, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, kurore e shenjte qe nuk mund ta vendosi legjitimisht mbi koke asnjë serb, grek apo kushdo qofte, përveç pasardhësve te drejtpërdrejte te gjakut te shenjte fisnik Pellazgo-iliro- shqiptare.




HermesnewsAllRightsReserved

Haxhiu01, te lutem mos me detyro me te largu nga forumi, cka je ka ben me kete qe thua ne cdo teme, po e kuptuam se je : Une jam armiku ma i madh i atyre fjaleve boshe ,iku koha e slloganeve patriotike flasi shqip e shqip e ne anen tjeter serbisht fole!

Boll mo mos e tepro.