CFARE DO SYGJEROJE TI PER RINGJALLJEN E EKONOMIS SE KOSOVES?

Pershendetje gjithve. Po e hape kete teme me qellimin qe te shprehim dhe ne opinionet tona lidhur me ringjalljen e ekonomis se Kosoves kur dihet se ekonomia e Kosoves llogaritet si me e varfera ne europe. cfare do benit ju po te kishit ne dore si do e udheqeni ne kete sektor, cfare strategjie do perdoreni, cila do ishte baza juaj per ringjallje te ekonomise?

kisha Sygjeru te hapen venda te reja pune
sepse eshte Krize por dita dites po vie edhe me e madhe Kriza
te respektohen
Familjet e deshmoreve te UÇK-së
Invalidet e Luftes
Veteranet

Reciprociteti - masa finale ndaj Serbisë




24.12.2008
Edona Peci


Kosova është e gatshme t'i kundërpërgjigjet embargos nga Serbia dhe Bosnja për produktet kosovare, duke përdorur masat e reciprocitetit. Ekspertët thonë se mund të merren edhe masa të tjera alternative për ta zhbërë këtë bllokadë.

Republika e Kosovës po zhvillon konsultime në nivel të drejtorive të doganave me Bosnjë e Hercegovinën, si dhe me përfaqësuesin serb në Sekretariatin e Marrëveshjes për Tregti të Lirë me vendet e Evropës Juglindore, për të zgjidhur problemin e embargos - të cilën këto shtete ia kishin vënë, kohë më parë, produkteve që vijnë nga Kosova, e të cilat mbajnë vulën e doganave të Kosovës.

Këtë e konfirmoi ministri i Tregtisë dhe Industrisë në Kosovë, Lutfi Zharku, i cili tha se pritet që në një të ardhme të afërt, të marrë përgjigje nga këto dy shtete lidhur me bllokimin e importit për Kosovën.

"Në nivelin e drejtorëve të doganave janë zhvilluar konsultime. Me Serbinë, ne presim përgjigje nga Sekretariati i CEFTA-s dhe natyrisht do ta ngremë çështjen në nënkomitetin për dogana dhe origjinë të mallit", tha ministri Zharku.

Autoritetet kosovare thonë se do t’i marrin të gjitha masat legjitime bazuar në marrëveshjen CEFTA, me të cilën lejohet dhe marrja e masave të reciprocitetit, për të zgjidhur problemin me Beogradin dhe Sarajevën zyrtare.

Ministri i Tregtisë dhe Industrisë në Kosovë, Lutfi Zharku, sqaron qëndrimin e ekzekutivit kosovar për këtë çështje:

"Në instancë të fundit, nëse në të gjithë këta mekanizma nuk mund të mbërrijmë marrëveshje, absolutisht do të zbatohet reciprociteti në përputhshmëri me marrëveshjen", thotë ai.

Ndonëse do të pësonin humbje për bizneset e tyre për një periudhë të shkurtër kohore deri në gjetjen e partnerëve alternativë tregtarë nga vendet e tjera të rajonit, komuniteti i bizneseve në Kosovë përkrah qëndrimin e Qeverisë së Republikës për marrjen e masave të reciprocitetit karshi importit nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina.

Kryetari i Aleancës Kosovare të Biznesit, Agim Shahini, mendon se bizneset kosovare në periudhë afatgjate do të përballin humbjet që eventualisht mund t'i kenë pas vendimit për bllokadën ndaj produkteve serbe.

"Edhe pse këto masa shpeshherë janë në kundërshtim me parimet ekonomike, në kundërshtim me tregun liberal, por për një vend që ka eksport në Kosovë, siç është rasti i Serbisë për 300 milionë euro dhe mallrat tona nuk mund të depërtojnë as tranzit, atëherë duhet rishikuar të gjitha marrëveshjet dhe në këtë rast nuk do të humbë askush", konsideron Shahini.

Disa nga qytetarët e Kosovës thonë se janë të gatshëm të paguajnë një çmim më të lartë për produktet që do t'i zëvendësonin ato serbe, në rast të një embargoje që Kosova do ta shpallte për mallrat e Serbisë. Musa Selimi e quan të drejtë qëndrimin e shtetit kosovar.

"Kjo ndoshta do të ndikojë në xhepin e qytetarëve, por megjithatë ne duhet të sillemi si shtet dhe duhet të jemi të barabartë me shtetet si Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina", thotë Selimi.

Të njëjtin mendim e ka dhe qytetari nga Prishtina, Avdi Pireva, i cili thotë se duhet bërë sakrifica të tilla për t’u trajtuar si shtete në arenën ndërkombëtare.

"Nëse ndodh kjo, atëherë do të jetë një sakrificë për qytetarët e Kosovës, por kjo do të ndikojë shumë edhe te qytetarët e Serbisë", thotë Pireva.

Përveç vënies së embargos ndaj produkteve që vijnë nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina, sipas ekspertëve të fushës së ekonomisë, Kosova ka dhe alternativa të tjera.

Eksperti Shpend Ahmeti vlerëson se presioni politik i vendeve të Bashkimit Evropian ndaj Serbisë dhe Bosnjës, do të mund të zgjidhte problemin ekzistues që nga fillimi i muajit dhjetor. Mirëpo, Qeveria e Kosovës, sipas tij, është dashur të veprojë më herët.

"Mendoj se ka edhe dy alternativa të tjera. Njëra është që të dërgohet një ankesë përmes përfaqësuesit tonë që duhet ta kemi në Sekretariatin e CEFTA-s në Bruksel, ku ne ankohemi për shkak të bllokimit të mallrave, ndërsa hapi tjetër është që të përdoret influenca e shteteve evropiane, që të bëjnë trysni mbi Beogradin dhe Sarajevën, që të zhbllokohen mallrat tona", mendon Ahmeti.

Që nga 3 dhjetori, Serbia dhe Bosnja e Hercegovina ua kanë bërë bllok produkteve të Kosovës, për shkak të ndërrimit të vulës së doganave nga ato të UNMIK-ut në doganat e Kosovës.

Vendimi i Qeverisë serbe për të bllokuar produktet që vijnë nga Kosova, vlerësohet si një hap tjetër kundërshtues për shpalljen e pavarësisë së Kosovës në shkurt të këtij viti.


Stop mallrave serve se jan te helmuara me kimikale!!!

pershendetje murturi dhe respket per njoftimin tuaj . por un doja te dija opinioni tuaj ti cfare do ndermerje po te ishe ne krye te ketij shteti per ringjalljen e ekonomis ? ku bazohesh ti kujt duhet ti jepet perparsi kushe eshte baza qe do synoje te investoje qe ne te ardhmen e shpejt do kishte suksese?

Po jap sygjerimin tim. ne e dimi mire se Kosova shquhet ne sektorin e xehtaris sa i perket rezervave te thengjillit argjendit, bakrit ,arit ne te shkuaren Kosova eshte shquar me prodhime te blegtoris ,bujqesise etj...qe sote jane per te ardhur keq nuk funksionojne fare ka dhe potenciale tjera cka mund te shfrytezohen ... Un mendoj se nje shtet nuk mbahet me tregti te vogel te ndersjellte brenda per brenda nje qyteti ose nje shteti nje shteti i nevojitet prodhimi e jo vetem tregtia . ju e dini shum mire se sa kreditore kane sistemet bankare sot ne Kosove. te cilet i marin ato te holla dhe nuk din te investojne dhe kan falimentuar si bisines eshte per te ardhur keq mos nderhyrja e shtetit ....!!! pastaj sistemi aksionar ne bisnes njifet ne gjitha shtete e zhvilluara ne Kosove thuaj se nuk funksionon fare ...

pershendetje sofra dhe flm per pjesmarrjen tuaj ne kete teme. jam plotesisht dakort me ju qe duhet te behet nje plan mbarkombetare nga figurat me te rendesishme te kombit (akademiket) si ai politike, ekonomik... e ne gjitha sferat qe ekzistojne por eshte per te ardhur keq qe vete populli po sjell njerze pa pervoj njerz qe 99% mund te deshtojne ne udheheqjen e tyre politike per arsye se ne konkurencen politike mungon nje alternativ e tille dmth njerz te formuar me shkallen me te larte intelektuale (akademik) te mos keqkuptohemi nuk mungojne individe por nje bashkim i tyre nje bashkpunim i tyre .te flm dhe respekte sofra

Une mbas 11 vjete kam qen ne kosov para tri jave;

Mue me ka mungu shum familja e shoket dhe atdheu qe smeka lan kurr te ndjehem i lumtur ne vend te huaj,se sa per ekonomij apo per gjan tjera,kam qen ne pah dhe dijeni me mir se nje njeri qe esht nè Kosovè.

Se pari po nisem se shteti ndertohet nga fuqia puntore ,rinija! kur te kesh rini ke fuqi dhe te duhet vetem plane dhe ide se sa per pare sduhen edhe aq shum se aq sa te punosh ke per t e hanger...Sod me shum s 60% e tokes nuk punohet dhe nuk shfytzohet per blektori ,bujqsi apo nuk investohet ne vendet baz ku mund me pak te investosh dhe te perfitoshSiq jan;toka minjerat? Guroret.
Po si te investohet ne keto resurse,kur ska Rrym!
Shtohet pytja ne skem rrym por kem pare? per ta bler ather pse spo investohet???
Se mungesa e rrymes esht problemi me i madh i investimeve si t evendorve ashtu edhe te huajve!?.
Skem rrym por kemi pare, por shtet skemi sepse shteti yn eshtè nis nga kulmi e jo nga temeli e per te ndertu nej shtet dueht se pari LigjetGjykata Policija,mjeksija Arsimi te cilet jan baz dhe duhen te paguhen e jo te korruptohen se se paku ky popull s emeriton me te poshtrohet per nje rrog te mir te kryeministrit te korruptohet i gjith shteti apo per nej rrog te vogel te nej polici 220 ero te lulzoj korrupsioni ,krejt keto pasoja vin nga Kryeministri.

Prej luftes kan kalu dhejt vjet ,sikur te ishte investu vetem ne rrym qe dhejt vjet kosova shum ma mir do ti kishte punt dhe sod do te ishte me leht te investohet si per investoret vendor ashtu edhe per te huajt,por kjo sesht as per se aferti edhe nja dhejt vjet?

Investimet e deri tashme kan qen vetem ne rrug sikur ato investime t eishin investu ne rrym,sod kishum shit rrym pes shtetev dhe me te ardhurat e rrymes kishum investu ne fabrika e me te ardhurat e fabrikave kishum investu ndhe rregullu rrrug.

Pershendetje ngadhnjim un nuk jam nejri i shkollua dhe as nuk mundet nej nejri ti percjell tridhjet ministri,se lere ma ter popullin,por ai qe s mundohet as per popull ate e sheh populli se si e shkatrron ket popull,ne vend se ti ndihmon nje sektori qoft privat apo politik.

Nevoj per pare kemi te gjith sepse jan mjete per jetese dhe jo qefesh e deshirashe kenaqsis e me se paku kur i ke pa ndjers siq bejn politikanet ton antipatik !

Ne shqiptaret kemi ba shum gabime sepse te shkelesh ne popullin tand dhe te jetosh prej tij nuk mundet te kemi gjithmon jet te qet dhe pa probleme te medhaja.

Ne gjithmon ne pergjithsi e perkrahm nej njeri i cli esht me luftar kundra armiqve te mbrendshum e jo ate kundra armiqve te jashtem ,ketu biem ndesh me vet personin sepse smund te jemi na armiq te gjdo politikanit apo ti bejm politikanat hajna duke ju dhan vota koti pa logjiku arsyet se kush esht dhe ka po na qon,pa palane dhe pa pun pa fund ?!

Un edhe pse kam qen pak me i ri kur kam qen ne kosov vetem te thm se kam jetu shum ma mir se ketu ,ne kosov asgje sme ka mungu edhe pse lirin e kemi pas te cenuar kemi pas liri artificiale qe me vullnet e kemi fitu duke mos nejt por tu punu me at qka e kem pas dhe kur sjemi nal dhe ndjehem krenar por si pranoj poshtrimin e nje shteti qe lejonte te skllavizohem para gjith botes duke mendu se jemi te gjith te pa puntor dheviktima te kohes apo te armiqve te jashtem kur ne vuajshim nga armiq e mbrendshem.

une dote sugjeroja me ua qep gjepat politikaneve tane edhe mos tu leme qasje neper banka per deri sa ata jane ne nje post udheheqes as atyre as te familjareve se edhe ata i bajn hajna

Duhet ne tersi te ndrrohet filozofia e te menduarit dhe te verpuarit politik ne radhe te pare te klaese politike e me pas kjo te bartet edhe neper te gjitah shtresat e popullates. Pra ndrrimi i te menduari te topitur komunist. Pastaj duhet te reformohet dhe te zbatohet tersi e ne perpikri infrastruktura ligjore perfshi ktu edhe garantimet e investimeve ne menyr qe te krijohen parakushte themelore per te terhequr investitoret potencial te jashtem qe do gjeneronin me mijra vende pune e qe do shendrronin Kosoven si nje "mini_zvicer" per rajonin. Vetem ne kete menyr do zbutej dukeshem papunsia dhe pastaj do te mund te zhvilloheshin ngadale edhe dhe me kujdes nga vendoret, sipasa standardeve nderkombetare edhe sektoret tjere me nje rendesi te veqante si ai i bujqesise dhe turizmit dhe keshtu Kosova me popullsi mbi 2 milionshe do te ishte qender e zhvillimit rajonal. Per te qen keshtu po kthehem qe ne fillim duhet me fillu me mendu dhe me vepru krejt N D R Y S H E.........!

ndertimin e fabrikave ,prodhimi i brendshem ,import export mallrash etj etj

Per te ndertuar fabrika duhen mjete te medha financiare, te cilat pa investimet e huaja, jane te pamjaftueshme.

Te prodhosh produktin final, pavaresisht se ku blehet lenda e pare, eshte e pamundur pa fabrika e bisnese te specializuara.

Importi eshte shpetimi yne. Perndryshe popullsia do te perjetonte varferi te skajshme. Nje pjese e konsideruar e buxhetit te Kosoves shpenzohet per te furnizuar vendin me mallera e sherbime te importuara - me cmime te dyfishta kuptohet kjo!

Eksporti eshte i pamundur kur mbi 80% jane import. Ato produkte qe i prodhon vendi jane te prodhuara me kosto te larta, sa qe produktet konkurruese te tyre ne tregun e jashtem shiten me cmime qesharake, duke i nxjerre nga tregu produktet vendore. Ato produkte strategjike qe prodhon Kosova nuk jane mallera te pa zevendesueshme dhe kjo i ben me pak te kerkuara.

Mundesia e vetme - shpetimi yne, eshte thithja e investitoreve te huaj, te cilet duke u lokalizuar ne Kosove do te zbutnin papunesine e vendit tone, do te rritnin ciklet ekonomike dhe do te beheshin konkurente ne tregjet e jashtme.

Veneta shkruajti:

Per te ndertuar fabrika duhen mjete te medha financiare, te cilat pa investimet e huaja, jane te pamjaftueshme.

Te prodhosh produktin final, pavaresisht se ku blehet lenda e pare, eshte e pamundur pa fabrika e bisnese te specializuara.

Importi eshte shpetimi yne. Perndryshe popullsia do te perjetonte varferi te skajshme. Nje pjese e konsideruar e buxhetit te Kosoves shpenzohet per te furnizuar vendin me mallera e sherbime te importuara - me cmime te dyfishta kuptohet kjo!

Eksporti eshte i pamundur kur mbi 80% jane import. Ato produkte qe i prodhon vendi jane te prodhuara me kosto te larta, sa qe produktet konkurruese te tyre ne tregun e jashtem shiten me cmime qesharake, duke i nxjerre nga tregu produktet vendore. Ato produkte strategjike qe prodhon Kosova nuk jane mallera te pa zevendesueshme dhe kjo i ben me pak te kerkuara.

Mundesia e vetme - shpetimi yne, eshte thithja e investitoreve te huaj, te cilet duke u lokalizuar ne Kosove do te zbutnin papunesine e vendit tone, do te rritnin ciklet ekonomike dhe do te beheshin konkurente ne tregjet e jashtme.

per ty asnje gje nuk eshte e mundur, ti nuk beson fare te populli jot po i beson te huajve. po ca kujton ti se po te investoj amerika apo ku di un ,do ti japi te gjitha perfitimet ty???
ate mundesi duan shtetet e haja te investojn ne vende te tjera qe te perfitojn ,,,, ti thithin gjakun derisa te maroj.

Po te investoj Amerika, me se paku qe mund te beje eshte te punesoje te papunet e vendit ku investon dhe ti paguaje ata cdo muaj. Duke u rritur te ardhurat per nje familje, rriten dhe te ardhurat per kapita. Ne kete menyre do te rritet konsumi ne tregjet tona, i mallrave vendore dhe atyre te importuara.
Merr shembull Shqiperine dhe investimet e huaja qe shkaktuan rritjen me te madhe te viteve te fundit. Po te ndiqej ky model ekonomia do te behej me dinamike. Perndryshe, po e pritem popullin e shkrete qe nuk ka as per te ngrene, te investoje ne ngritjen e fabrikave kam frike se do prisnim nje jete te tere. Ata pak njerez qe kane siguruar milionat ne jete nuk bejne investime pa prapavije.

P.S Mos i kthe gjerat ne personale pa nevoje. Nese ke dicka kunder thuaje direkt, mos e mundo veten kaq shume duke u kapur me mua. Hajt shendet!

Veneta shkruajti:

Po te investoj Amerika, me se paku qe mund te beje eshte te punesoje te papunet e vendit ku investon dhe ti paguaje ata cdo muaj. Duke u rritur te ardhurat per nje familje, rriten dhe te ardhurat per kapita. Ne kete menyre do te rritet konsumi ne tregjet tona, i mallrave vendore dhe atyre te importuara.
Merr shembull Shqiperine dhe investimet e huaja qe shkaktuan rritjen me te madhe te viteve te fundit. Po te ndiqej ky model ekonomia do te behej me dinamike. Perndryshe, po e pritem popullin e shkrete qe nuk ka as per te ngrene, te investoje ne ngritjen e fabrikave kam frike se do prisnim nje jete te tere. Ata pak njerez qe kane siguruar milionat ne jete nuk bejne investime pa prapavije.

P.S Mos i kthe gjerat ne personale pa nevoje. Nese ke dicka kunder thuaje direkt, mos e mundo veten kaq shume duke u kapur me mua. Hajt shendet!

mos u frikso se nuk po kapem me ty ,po me ate qe po thu..
pse nuk bohesh politikane ti ,se me fjale e zhvilloke vendin .
shnet vet !!

Aldo sikur paska kohe qe te mundoka nje mllef i madh ndaj meje. Shfryju i nderuar, se te falet!

Ajo cfare ti ke sugjeruar per rimekembjen e ekonomise se Kosoves eshte dicka paradoksale. Debatet duhen marre shtruar dhe pa inate. Realiteti eshte me i vrazhde, aq me shume qe dinamika e cikleve te biznesit ne vendet qe perjetojne tranzicionin eshte marramendese. Dhe ne akoma ne tranzicion jemi, apo jo?

Nese je per debate pa ofendime, ecim tutje. Perndryshe une kam nje moto qe ma ka mesuar jeta. "Ne bote, per cdo gje, ka zgjidhje!"

Kjo "shnet vet!!" me beri pershtypje. Nuk habitem nese e ke marr si ofendim. Naten, kesaj here perfundimisht.

pse me keqkupton ,nuk kam mllef ndaj askujt, thjesht po kundershtoja ate qe the ti.
ajo moto qe te ka mesuar jeta ma ka mesuar dhe mua,
vetem se un gjej zgjidhjen me te mire, nuk gjej zgjidhjen me te thjeshte (qe te investojne te huajt).
un per debat isha, ti me the naten e mire dhe un vazhdova ashtu.

menyra me e thjesht esht qe te bej ne nje gje politikanet e anes tjeter se kosovaret e ben punen e tyre, tashi i takon shtetit shqiptar te bej te veten o te jemi te gjith mir o te vuajm te gjith, por politikanve i pelqen te vuajn te t'jert e te jen vet mir keshtu nuk ka shum sgjillie, duhet me e nis gjithca nga e para qe don koh dhe pun

Nje rol te rendesishem te rritjen e ekonomise luan edhe sistemi bankar. Sipas te dhenave statistikore, ne Kosove vetem 32 % e kapitalit financiar ne banka eshte kapital vendor, ndersa 68% eshte kapital i investuar (i huaj). Duke qene se tregu i vendit tone shpesh perballet me luhatje ben qe ky treg te konsiderohet i rrezikshem dhe jo stabil. Kjo eshte arsyeja qe bankat tona leshojne kredi me kamaten mesatare 12-14% qe te sigurohen per kthimin e kredise, gje kjo qe per xhepin kosovar eshte e paperballueshme. Kjo ndikohet drejtperdrejt nga stabiliteti ekonomik dhe standardi jetesor. Psh ne Japoni dhe Amerike te gjitha bankat pothuajse japin kredi me norme interesi prej 0%, dhe sigurisht qe kjo eshte nje mbeshtetje e madhe per konsumatoret, vecmas per bizneset. Ky lloj suporti nuk na ofrohet neve ne Kosove, perkundrazi eshte dekurajim i madh, sidomos per ata qe dine te menaxhojne me dijet (resurset humane si aset i rendesishem per kompanine/organizaten), por qe u mungon ana financiare. Ne njefare menyre vete bankat bejne panik tek konsumatoret. Sikur norma e interesit te ishte me e ulet, ekonomia do gjallerohej, sepse mundesine e kredimarrjes do ta kishin shume njerez te cilet do te fillonin biznese te reja ne vend. Qarkullimi do te rritej, hyrje daljet do te kishin intenzitet te madh levizjeje dhe fluksi i bizneseve do ta ashpersonte konkurrencen. Pra, sektori bankar shpesh eshte faktor percaktues i nje ekonomie, duke e quar perpara ate apo duke e ngrire/bllokuar. Duke qene se shumica e bankave ne Kosove jane komerciale dhe nuk funksionojne me qellim arritjen e politikave shteterore, i bie qe shpesh te jene te pameshirshme per tregun, sidomos per nje shoqeri te varfer. Kjo eshte njera nder ngecjet e ndermarrjeve ne Kosove, sepse duke qene e pamundur te marrin kredi te medha me norma me te ulta, per ta behet e pamundur poashtu te gjenerohen te hyra te mjaftueshme qe bizneset te zgjerohen dhe te segmentojne tregje te reja.