LNPSHA "PEGASI" ALBANIA FOKUSIM POETJA MIMOZA REXHVELAJ

NË KUADRIN E RRUGËTIMIT PROFIL “PEGASI” INTERNACIONAL DHE TË PËRGATITJES SË ANTOLOGJISË “KORSI E HAPUR”2 LNPSHA “PEGASI’ ALBANIA

“KANË ÇELUR MIMOZAT”

NJË MIMOZË QË PO MATUROHET NË DËSHIRIMIN E SAJ POETIK
MIMOZA REXHVELAJ- FIERAKJA E SHKODRANIZUAR
ANETARE E LNPSHA “PEGASI” ALBANIA

Lajtmotivi shpirtëror : “Unë adhuroj poezinë,…Poezia është jeta ime, fryma, shpirti,… “MIMOZA REXHVELAJ

Nga Kristaq F. Shabani I.W.A, W.P.S
President i lNPSHA “PEGASI” ALBANIA

S’kisha si të mos ndalesh mendimi im në këtë tufëz poezish të poetes me origjinim fierak Mimoza Rexhvelaj, por e rritur në Malësinë e Madhe dhe tashmë, si rrjedhojë e shkollimit të saj dhe e rritjes përmastive, kualifikuese dhe trajnuese, edhe drejtoreshë shkolle.
Autore e tre vëllimeve poetike: “Dashuri, ti je mëkati im”, botim i shtëpisë Botuese "Marin Barleti" 2002. "Jepi fjalës kohe" Shtëpia botuese"Camaj-Pipaj" 2006. "Fshima lotin" Shtypur në shtypshkonjËn "SHTJEFNI" 2004.
Motivim individual, një vlerësim real i parë nga një këndvështrim vetiak. E kush mund ta kuptoj më shumë veten se vetvetja?…
“Kjo jam unë
as me pak
e as me shumë:
herë flluckë sapuni…
herë lumë...”

Një krijuese e drejtpërdrejtë , e cila shpalos dhe tjerr mendime të figuruara, të cilat i kreh me endje…, një poete që formon e ploton veten në një jetë aktive poetike, që përsulmon tematikë të larmishme dhe kërkon të nxjerrë në pah të vërteta të mëdha. Një poete që me ngulm nxit emancipimin shoqëror të femrës dhe poezia e saj tualetizon “botën shpirtërore” me ekstrate të moderuara, duke hapur edhe horizontin e gjinisë tjetër. Një poete që shquhet për etikë poetike dhe përçuse. E kam ndjekur përvijimin poetik të kësaj poeteje që në daljen e librit të saj të parë “Dashuri, ti je mëkati im”, botim i shtëpisë Botuese "Marin Barleti" 2002, botuese Mimoza Ahmeti dhe, madje, disa nga poezitë e kësaj përmbledhje poetike kanë zënë vend edhe në “Korsi e hapur” 1, Antologji poetike autorë të Pegasit nga vendi nga Bota, botuar në vitin 2008. Duke patur këtë njohësi u përkushtova në analitikë të këtij tufëzimi të përzgjedhur poetik të saj…

1.
Fshima lotin...

As sonte
s’po ma fshin lotin,
Ku hëna po e pin
si e babëzitur?
Syri lan pikat e shiut
të shpirtit qaraman...
Kur buza dridhet
Në mushkëri të dhimbjes
e grushtat mbyten
Në prehër të gjoksit..
Zemra çahet çahet zemra
në humnerë të vet... (humnerës së vet)
gishtërinjtë fshihen fshihen gishtrintë
nën thonjtë helmues...
Oh... shpirti im (Oh, ky shpirti im)
as i gjallë...
as i vdekur...
Dora jote?
... pa e prekur...

Poetja me emër Mimoze, jo me tone urdhërues, kërkon të fshihet loti nga dora e paprekur, e imazhuar nëpër hamendjet femërore, paçka ekzistencës dhe mosekzistencës…
Poezia duhet të këndvështrohet nga shumë këndvështrime që të lënë hapësirë mendimi. Poet apo poete i(e) mirëfilltë është ai (ajo), që e kupton drejtpërdrejt, poet(e), që stërlodhesh duke e kuptuar dhe të realizon gjimnastikën mendore nëpërmjet mjeteve shprehëse dhe figurative që përdor, apo sentencave filozofike..., poet(e) që është kombinues(e) i(e) këtyre “formave dhe trajtave” këndvështrimeve. Një poezi, s’është poezi, apo s’mund të quhet e tillë, në rast se nuk ka figurimin e ndritshëm, të cilin e konsideroj “UNAZA” e poetike... Gjithë poetët kanë një mani të mirë të kenë prezencë peizazhi në poetikën e tyre dhe personazhet prezente qiellore në këto poezi sjellin një ndriçim të brendshëm, ndriçim, që përsjell mandej ndriçim të botës shpirtërore të lexuesit të poezisë

Poezia e Mimozës, s’diskutohet që qëndron ashtu siç është, por do të marrë fazime dhe elektrifikime më shkëlqimtare, në rast se përdoron edhe habitoren, pa lëvizur kurfarë mendimi, apo duke spostuar foljen para emrit (ato identiket që janë në substrakt) ose zëvëndësime të mbiemrave më të figurshëm si: as i gjallueshëm (i gjallshëm), as i vdekshëm... Gjuha shqipe, po të shihet në kontekstin figurative, është gjuhë me një fjalës të pasur figurativ... Vdekur, gjallë janë fjalë, që përdoren në shqipen e përditshme dhe s’kanë si të dritojnë…
Një ndërhyrësi pa prekur identitetin…

Pritësia ime ,
por oh, as sonte,
s’po ma fshike lotin...

Hëna po e pika
babëzitur...
Syri i laka pikat e shiut
të shpirtit qaraman...

2.
Kush je ti?

Kush je ti ?
Mëshirues i botës fatkeqe
Fatin me zinxhir ke lidhë.
Ndër leqe....

Kush je ti?
Vampir i llustruar,
i parfumosur, i krekosur (I parfumuar, i krekuar)
Në gjumë më sheh, po fle (gjumit më sheh, fle)
Thonjtë nxjerr të më bësh dhe. ( Ah, thonjënxjerrës, kërkon të më shtiesh në dhe’)

Kush je ti?
Ujk i mallkuar ( i mallkuar ujk)
Më tregon se ke ndryshuar (përsillesh si i ndryshuar)
Po ne shpirt je ai.. ( por shpirtit je i njëjti)
Egërsirë, hekuri.

Kush je ti?
Etje, uri, preh kërkon...
Gjak pi, gjak do,…
U ngope, i pangopur
Ushqyer, barktharë
Shpirtin me mëkat ke larë.

Kush je ti?
Idhulltar,
Medalion
ferrin
ke varë.
Nuk e di!
Kush je ti?...

Pyetja në këtë kontekst mbetet në kufijtë e saj duke lënë në retorizëm të hapur përgjigjen. Poezia e më lartme ka tone të fuqishme pyetësore dhe përgjigje të njërës anë të medaljes. Shfaqja e pyetësisë dhe nëpërmjet kësaj pyetësie krijohet konfigurimi personazh ”Kush je ti” Është pikërisht personazhi “Kush je ti ?”, i cili shpaloset gjatë poezisë i figuruar me figurimet më të goditura, që sjell dhimbësi, gjakësim, urrejtje të pandaltë, personifikim i njeriut të Ferrit, i etur në kahjen e negativitetit, duke humbur gjithkça pozitive në katrahurën dinamike të keqsjelljeve dhe humbjeve të

qenie me mendje bishore”. Ndryshimet, që kërkon të sfilojë i realizon nëpërmjet tregimit intrigë dhe kurthimit... Figurimi, që shkon për shtat, “VAMPIR” me një përsjellje, gjoja plot etikë, dhe me një prezencë aromatike (të parfumuar), kërkon të bindë “poeten” apo gjininë femërore, që përfaqësohet nga ajo... Paçka se thonjtë janë tipikë të përdorimit të shpimit, sipas Rexhvelajt, ata prodhojnë helm atrofizues dhe asfiksues të shpirtit të pastër njerëzor, ndaj lëshohet apelimi nëpërmjet retorizmit... Në pamjen e parë kjo poezi, për nga figurimi, duket sikur diç i mungon , por kur e lexon me kujdes vëren se ka plotësinë e kërkuar dhe ka mesazhet dinamikë që të sigurojnë lëvizshmëri dhe heqim përsjelljen proflikse të menduar më parë...

3.

E nisa aventurën (NISJE AVENTURE)
........................
E nisa aventurën
Anija e mendimit lundron ( Anija mendimore lundërton )
Në Oqeanin e Ngrirë.
Në Oqeanin Paqësor.
Në avujt hapsinor...
Tallazi përplaset në kështjellë
të Tallazit...
Bregu pret dashuri (pret dashuri)
të mbytura.... të mbytura.... BREGU)
Shpirti shkumohet (shkumbohet)
në jargët e valëve...... (në jargët e valëve SHPIRTI)...

Rrotullohem
rreth globit mjeran,
Eksploroj
Planetin e vjetër në Univers.
Bota e brengosur ushton! (në ushtim)
SOS!SOS!S..O..S....!
Shpresa grindavece ulëret: (në ulërim)
“Kam të drejtë të jetoj
per qejfin tim...
E nisa aventurën
drejt gjithësisë...”
Engjëjt vrapojnë të shpëtojnë,
Planetin Tokë.

Është një poezi, e cila në qendër ka “UNIN”, që ky “UN” eksploron planetin vjetëror me tendecim qejfor...... Poetja ka përdorur aftësinë e saj lëvizëse të mendimit, fantazinë për të realizuar pikësynimin e saj vetiak dhe kjo mund të përkufizohet si një sprovë shkatërruese, duke veprimuar elementë progresivë për të kundërtuar këtë “marri fantastike” e përsjellë në mendje shkëncëtarësh, që kanë vënë dhe datimet e shpleksjes së Panetit të vjetër, por që s’ka ndodhë kurfarë ndodhie... Theksohet që kjo sipërmarrje e përkufizuar “nisje aventure” e detyron tokën të tronditet, të tallazohet, të presë dashuri të mbytësuara, shpirtra të shkumëzuara në dallgëzim valësh... Globi trajtohet në figurim, si një “mjeran”.. Brengim i botës, lëshim i “SOS” dhe qejfi i shpresës së grindacuar në ulërim tejqejfi… Njerëzorja tulatet dhe pret “SOS”-in e saj alarmant...

Por gjithmonë Planeti i Vjetër ka gjithmonë një shpëtim hyjnor dhe lidhësi hyjnore, pasi i përket Qiellësisë, Hyjnisë dhe ka lidhësi me Ëngjëjt shpëtues...
E parë në këndvështrim fantazor kjo poezi ka një diagramë rritjeve dhe ka gjetje, por edhe nga ana e lëvizjes së elementëve (aksesorëve) shquhet për kombinime harmonike... Përsjell jo vetëm dramacitet, jo vetëm ekzistencë mendimi të përmbytësisë , apo të eliminancës, por edhe duke u qendërzuar në këtë ide përmbytësie dhe zhdukësie, e cila pa dyshesë sjell frikime njerëzore, banorët e Planetit të Vjetër shpleksen në mendime, por, njëkohësisht, hidhet dhe ideja se jo çdokush mund me një mendim (aventuresk), apo një veprim fantazor mund të ketë në dorë çelësin magjik të eliminancës së Planetit vjetërosh....
Dy shpresat : ajo e qejfit individual dhe ajo e Ëngjëjve përplasen... Si gjithmonë buzëqeshin Ëngjëjt, të cilët mund ta shpëtojnë Tokën atje ku ka formatin e shtrirjes së saj gjigande, apo ta marrin me forcën magjike që disponojnë në hapësirën qiellore, që ka vend edhe për Tokën, duke e shpallur Planeti i Nderit i Qiellit... Poezia e kësaj natyre duhet të lëvrohet dhe ndërrmarrje të tilla duhet të stimulohen.

4.

Vajtoje serenaten, kitarë...

I premtove shpirtit një serenatë,
Me kitarën e vjetër të harresës,
Kumbon vaji zërave të natës
Puhizë mbetur, shtegtare e largët.

Trupi i kitarës së paprekur,
i varur në gozhdë,murin ledhaton
Martir i dashurisë së fjetur
Tingull i vrarë, këngëzën më zgjon.

Murg në manastirin e kujtimeve
struket bosh, shpresa melodioze
Shuhet kishës mes qirinjve
Për dikë, luten sorrat zëçjerrë....

Shpirti i zgjat dorën premtimit...
Serenatën vajtoma, zemër e kitarës.
Mes gurëve të varrit, sinfonia
gulshon heshtjen e zhurmëshme
Tingujt shuhen...
Nën dritën e hënës...
Këndoma serenatën,
kitarë!

mes tingujve të latuar....
të tretem paqshëm...

Poezia e Mimozës” Vajtoje serenaten, kitarë...” një poezi autoritare në linjën e saj me gjetje: kitarë e vjetër e harresës, varur në mur me gozhdë, martire, murge, tinguj të vrarë e të shuar, zgjim këngëze, simfoni mbi heshtjen e zhurmshme e tjera, të cilat të ndjenjësojnë, të horizontojnë dhe të lënë në pritësi për vijim natyraliteti.
E bukur shprehur lutësia që kitara e harresës të rikëndojë serenatën për një tretje të paqshme... Kjo poezi të emocionon paka nga kahja e linja e një kujtimi dhe e një qëndrimi muror të një kitare, e cila nga mos prekja ka mbetur e “vdekur” pa tinguj, jo jetësore dhe vjen apelimi i një rizgjimi.

5.

Kam frike nga nata

Ia shqyen sytë natës.
Pashë gjinjtë e zi lakuriq
Thonjtë cjerrin lëkurën e brishtë.
Epshi thith kafshime
Rënkon e zeza natë
në të bardha rënkime.
Virgjëri e zhveshur
trup i amshuar
Misteret përdhunojnë natën.

Qielli luan rrathë-rrathë...
Fjalë ëmbël
Hëna ndez ashkla
për zjarr
Tokë e pangopur
pret farë.
U mbars nata shtatzanë
Qepallat prehen
Ndër duar guri
Fytyra shpërbëhet
në mjaltë...
ëndërr hyjnore përpëlitet
Unë robinë e saj..
Kam frikë
të ëndërroj natën....

Frikim i mirë, frikim i mbarsjes... I lindesisë së pasardhësve dhe i brezimit aktiv… Një kallëzim metaforik, i cili ka lindësi në dy plane: humbësia virgjërore me dëshirim dhe liri dy gjinish dhe humbje virgjërie me metodën e keqësisë përdhunore...