"PEGASIADA" nga Kristaq F. Shabani, Agron Shele

Prezantimi i librit
“PEGASIADA” 1

Nga Kristaq F. Shabani,
Agron Shele

Një libër i veçantë me një
kompozim shumë dinamik, të gjallshëm, gjithëpërfshirës, tonativ, selektiv,
ekspozues, gjinishpalosës, ilustrues,
kumtues, referues, informues, intervistues dhe, midis të tjerash, edhe
shumëgjuhëfolës... Ndoshta kjo radhitje e kësisojtë mund të mos kuptohet, por
kuptimësia vjen duke pasur në dorë dhe në mendje këtë libër.

Libri “PEGASIADA”1
prezanton veprimtaritë titullare të Lidhjes NSHPA “PEGASI” ALBANIA, sidomos dy
Simpoziumet Ndërkombëtare “Muza Poetike Pegasi 2009” me objekt “Poezia
bashkëkohore”, ku morën pjesë shumë poetë nga Bota e sidomos nga Ballkani si
dhe fillesat e veprimtarisë tjetër Simpoziuminale “MUZA POETIKE PEGASI 2010” me objekt “MAGJIA PËRKTHIMIT” ,
ku morën pjesë shumë poetë edhe nga
Turqia, Anglia, Greqia, Qipro, Belgjika, Kosova, Maqedonia, Mal i Zi, Bosnja e
tjerë, pa harruar poetë dhe poete të tjerë nga vendet që morën pjesë në
Simpoziumin e Dytë (2-5 prill 2009).

*

Larmiteti dhe “kompozimi” i Simpoziumit, duke i
zhvilluar seancat e tij me një tablo të qartë edhe skenike e poetike (GUIDA
POETIKE), duke u njohur dhe me bukurite natyrore, figuracionale reale të
Shqipërisë, një prezantim ky fin, e duke përligjur referencat, kumtet, interpretacionet, “rrëfimin për veten”, Panairet ekspoze në
tërësi Ndërkombëtar, por edhe në veçanësi në Përmet, Gjirokastër, Vlorë, Fier
dhe Tiranë (masiv), ku në këtë Panair- Ekspoze morën pjesë rreth 1200 poetë nga
gjithë bota, tregoi parasëgjithash se, siç shprehet edhe Presidentja e Lidhjes
së Shkrimtarëve dhe Artistëve Ndërkombëtarë në OHAJO, SHBA, poetja TERESINKA
PEREIRA, në përshëndetjen e saj: “... Ju me këto veprimtari të këtij stadi po jepni një kontribut të rëndësishëm në
letërsinë moderne botërore...”. Kjo punë e detajuar e sukseshme u arrit falë
lidhësisë që tashmë është privilegj për Lidhjen me shumë organizma letrare që
veprojnë sot në botë dhe kanë integritet veprimi. Theksohet parasëgjithash se
“PEGASI” doli nga shpirti me atë galopimin
e tij të çuditshëm.

*

*

Duhet theksuar se
“Pegasiada” në konturet e saj shkrimorë jep, përveç të tjerash, edhe
Organogramën e Lidhjes Ndërkombëtare të Poetëve, Shkrimtarëve dhe Artistëve
“PEGASI” ALBANIA, një organogramë kjo e studiuar mirë.

Para kësaj tregohet si u
shfaq Pegasi në letërsinë shqiptare dhe lajtmotivi i studiuar i kësaj shfaqjeje
si simbol i muzës, si yllësi e ndritshme
në Univers, si dritëdhënie në shpirt- një trinitet i studiuar dhe efikas... Por
që të realizoheshin këto duhej patjetër që të formulohej “kryefjala” e Lidhjes,
për të afruar poetët dhe krijuesit : “ Jemi të gjithë Ëngjëj me një krah...
Ejani të bashkojmë krahët e të fluturojmë së bashku...”

Në këtë organogramë jepet detajimi me: Presidencën e Lidhjes, Këshillin e Presidencës, Këshillin Konsulent (poetë dhe shkrimtarë me reputacion
në letërsinë botërore aktuale). Duhet theksuar se në këtë Këshill konsulent
marrin pjesë: poetja Teresinka Pereira braziliano- amerikane, Panajota Zalloni
“XASTERON” Athinë, botuese e revistës letrare “KELENO”, Dimitri Kranioti,
Presidenti i W.P.S, Beniamin Yzon, president i U.P.L.I, Dino Cubati (President
i Lidhjes “Kafeja e Ideve” , Choi Laisheung (Kinë) IPCTR, Domenico Defelice
(Itali). Po kështu në “Pegasiadë” jepen të detajuar organet drejtuese, si dhe
anëtarët e çdo dege të krijuara brenda dhe jashtë vendit. Të evidentuar janë poetët dhe shkrimtarët e
vendeve të tjera, të cilët aderojnë në Pegas. Anëtarë më shumë LNPSHA “Pegasi”
nga shkrimtarë dhe poetë të huaj ka Italia, Greqia, SHBA, Kosova, Maqedonia. Po
kështu ka anëtarë edhe nga Anglia,
Qipro, Mali i Zi, Brazili, Rumania, Rusia, India, Kina, Australi, Austria,
Bosnja Hercegovina, Mongolia, Meksika, Turqia, Malta, Bolivia, Austria, Serbia,
Tajlanda, Marok, Japoni, Francë, Kore, Zvicër, Belgjikë e tjerë. Tregohen
qartësisht anëtarët e Nderit të Lidhjes.
Një vend të rëndësishëm në “Pegasida” zë programi, kumtet, veprimtaritë, (në gjuhën angleze dhe shqipe),
si dhe të zhvilluara referencat e lektorëve gjatë Simpoziumeve. Vend
pasqyrues zënë: “Një vështrim mirëfillor i historisë poetike
shqiptare dhe ecurisë së saj në postmodernizëm” mbajtur nga Kristaq F. Shabani
(shqip, anglisht), kumti i poetit Lumo Kolleshi, Sekretar i përgjithshëm i Lidhjes së Krijuesve “PEGASI” ALBANIA, “Ne
vijmë nga shekulli i XX”, “Liria në Poezinë e sotme shqipe” nga Halil Haxhosaj
(Kosovë), “Letërsia e sotme në emigracion dhe problemet e saj” nga Iliaz Bobaj,
poet; kumtet e Panajota Zallonit dhe Dino Kubatis për Letërsinë moderne greke
(greqisht), ku jepet edhe një panoramë dinamike e përfaqësuesve të sotëm tipikë
të letërsisë moderne greke. Madje në kumtin e poetit dhe shkrimtarit Dinos
Cubatis jepet edhe lidhësia midis dy letërsive greke e shqipe në kohën e sotme
e sidomos me atë pegasiane. Vend të rëndësishëm në “Pegasiada” 1 zë shkrimi i
shkruar me një stil ndryshe i poetit
Petro Dudi ”Prurjet poetike në poezinë e hapësirës së lirë krijuesve dhe
konkurruese”. Kumti interesant i Prof. Florentin Smarandache (Universiteti i Meksikos SHBA) për letërsinë
paradoksale (anglisht): “Karakteristika, dallesa në poezinë paradoksale “. Në
Pegasidë vend të veçantë zë edhe kumti i poetes Artemis Vazirjanxiki: “Me
poezinë

tonë dymijëngjyrëshe le të
hedhim në erë gjithë hidhërimin e botës” kushtuar poetit Ilia Simopulos. Kumtet
e Nadia Cella Pop, Rumani “Pasqyrime
(reflektime) në cinikë dhe pa lidhje të poezisë moderne rumune” , Patrich Sammut, poet , studiues, N/Kryetar i
Lidhjes së Shkrimtarëve Maltezë: “Larmiteti stilistikor, mesazhimi - dukuri
gjallësore në formim individualiteti”, ku në këtë të fundit evidentohe ky
larmitet të poetëve të fokusuar me zë sot në botë si: Teresinka Pereira, Agnes Lam HONG KONG, Stephen Morris,
BirminghamAngli, Tholana Ashok Chakravarthy, Hyderabad INDIA, Ada Aron, ISRAEL,
Nadia Cella Popp. Rumani.

Poetja dhe përkthyesja
greke Vassiliki Kalahani shpaloset në
“Pegasiada” me kumtin “Vendi dhe një Komb ka një shpirt. Kjo botë
në vetvete është shumë e madhe, shpirt i palimituar dhe çdo gjë në këtë tokë i
përket përjetësisë, shpirtit të bukur”.

“Pegasiada” në rubrikën e
kumteve i jep rëndësi kumteve: “ Poezia shqipe në Mal të Zi (Një veshul i vogël
nga pjergulla shqipe) i poetit dhe studiuesit Anton Gojçaj, “Poezia
bashkëkohore” nga Prof. Dr. Nehas Sopaj,Shkup (Maqedoni), “Murosja e mikes nën
rrap dhe poetët që nuk ikin nga Atdheu” të Kalosh Çelikut, Kryetar i Shoqatës
së Shkrimtarëve Shqiptarë Fyrom (Macedoni) si dhe “Poezia si kumt i hershëm” i
poetit Lulëzim Logu Tropojë.

Nga Letërsia italiane
botohet shënimi , mendimi kritik “Isola del Cielo” i Giovanna Maria Muzzu, “Një
mënyrë ndryshe për të bërë poezi, Deti
im” nga Prof. Flavia Lepre (Universiteti
i Aronës , Itali), “Lirika moderne dhe avagarda në Letërsinë Gjermane”, shkruar
nga Remzi Salihi, poet , kritik, botuesd IRJM (SHKUP), ku bëhet një trajtim dhe
analizë e përfaqësuesve tipikë të Letërsisë së sotme gjermane.. . Vend në
PEGASIADË zë dhe shkrimi në gjuhën
braziiane të Cristina Maria Onofre Santos për poezinë konteporane në Brazil.

Përmbajtja e kësaj vepre vijon me një sërë mendimesh kritike si “Poezia e vlerës dhe e artit individiual”,
(fokus) “Galopimi i kalit bojë blu” të Panajota Zallonit(Greqi), “Ëndrra e
sapolindurve nga Paficio Topa, mendime kritike për veprën e Teresinka Pereira;
“Lirika ruse konteporane (Mendime kritike për librin poetik të Adolf
Shvjedçikov “Gruaja të cilën dashuroj” shkruar nga Kristaq F. Shabani, “Muzika,
fjala poetike, himn i pavdekshëm për jetën “ shkruar nga Xhelal Angoni, ku
tregohet simbioza midis poezisë dhe muzikës. Në libër evidentohet “Dita e prozës
poetike”, ku jepen mendime kritike “Misioni progresiv i një vepre dokument të
arkitekturuar me epos” (kumtim) për veprën e shkrimtarit Dino Cubatis “Iliana
jeta jonë përfundon te tanket”(shqip, anlgisht), “Magjia e përkthimit”. Zbukuron Pegasiadën shkrimi i prof. Rexhep
Qoses “Jeta e dyfishtë”, mendime për librin
e prozatorit Reshat Sahitaj, Kosovë.

Katedra e eseiste e Lidhjes del me kumtimin “Imazhi në
Poezinë Bashkëkohore”. Mandej vijohet me rrëfime poetike si dhe me “Një shpalosje universale e vlerave “Korsi e
Hapur”, nga Sekretari i Pergjithshëm i LNPSHA “PEGASI” Albania, poeti Agron
Shele, ku bëhet një pasqyrë analitike e kësaj vepre , kësaj antologjie me
frymëmarrje të gjerë, ku janë pasqyruar krijimet të 270 autorëve pegaistë ,
autorëve nga vendi dhe poetë ng Bota. “Një vëzhgim reflektiv në lindjen
e “Antologjisë së poetëve italianë “është shkrimi që pason përmbajtjen, shkruar nga Sina Vaka, poet e përkthyes, ku
evidentohen poetët më me zë të poezisë italiane me kontribut të madh në
Letërsinë Botërore. Vijohet me kumtin “Vështrim mbi Letërsinë shqipe” nga Prof. Nasho Jorgaqi, pastaj me
kumtin tjetër“Poezia Bashkëkohore amerikane”, ku evidentohen 9 përfaqësuesit e
saj më me zë sot; Antologjia poetike “Në flakën e krijimit” 1 e Lidhjes
“XASTERON”, ku marrin pjesë dhe pegaistët Kristaq F. Shabani,

Petro Dudi, Izet ]ulli,
Mirela Dudi; Antologjia Poetike e
Letërsisë Greke ” KIATO”, përgatitur nga Vassiliki Kalahani, ku marrin
pjesë me krijimet tyre Kristaq F.
Shabani(poemë në tri gjuhë “Elegji e Wngjwllit) dhe Petro Dudi; Antologjia
vetiake “Paqe ...frikohem “ i Panajota
Zallonit në 13 gjuhë. Vëmendje sjell në këtë libër “Antologjia e
Letërsisë Paradoksale” e shkruar nga
Profesor Florentin Smarandache, i cili ka krijuar dhe Lidhjen
Ndërkombëtare të Letërsisë Paradoksale. Tërheq vëmendjen paraqitja e librit
“ALMANAC 2008” i poetit mongolez Handaa
Sendo, ku marrin pjesw poetw nga shumw vende tw botws (midis tw tjerwve nga
Shqipwria Kristaq F. Shabani, Agron Shele, Izet ]ulli, Janaq Jano) si dhe libri
i tij poetik “Ëndrra e parë e pranverës”.“Pegasiada” pasqyron Antologjinë e Domenico Defelice, paraqitur
nga poeti dhe studiuesi Angelo Anita
(ITALI). Në këtë Antologji të kulturës letrare kalabreze rithërret mendimin e Klajd Levishauss: “Të gjithë kulturat janë rezultat i përzjerjeve, të
huave të ndryshme që nuk kanë pushuar që të
krijojnë, të prodhojnë, megjithëse me ritme të ndryshme nga origjina e
kohëve...”... Në këtë Antologji janë koleksionuar shënime studimore dhe
paraqitëse përreth 55 poeteë kalabrezë...

E zbukuron Pegasiadën
shkrimi i poetes Lediana Paja (USA) me
titull “Përkthimi, ky çelës i globalizmit kulturor”, ku jepet një pasqyrë
analitike dhe informuese për realizimet e përkthimit dhe rolin e tij në
shkëmbimin universal të vlerave. Ky kumt botohet edhe në gjuhën angleze. Poetja dhe gazetarja
Shqiponja Duro, Belgjikë, pas një
poezie me titull “E pranguar” vijon me
një pasqyrim të përfaqësuesve të poezisë
belge, duke i dhënë rëndësi përfaqësuesve tipikë të kësaj letërsie si: Paul van
Ostajien , Hugo Claus si dhe përfaqësuesve të sotëm Georges Simenon, Ameli
Nothomb.

Poeti Vullnet Mato ka shkruar
një mendim kritik për një cikël poetik “Luspat e dashurisë kaltëroshe”
të poetes Adelina Dardha.

Zbukuron Pegasiadën shkrimi për romanin e shkrimtares të
talentuar Klara Buda “Kloroform”, një
roman tepër i suksesshëm i kësaj
autoreje.

Vijohet me një njoftim në gjuhën angleze për
biografinë poetike të poetit Kristaq F. Shabani, President i Lidhjes. Botohen
poezi nga: Petro Dudi, Dino Çiço, Agron Shele, Dashnor Selimi, Mirela Dudi,
Enrieta Sina, Mirela Dudi, EntonZykaj, Teresinka Perira (SHBA), Iro
Aleksandhraki (Greqi), T. Ashok Chakravarthy (Indi), Maurice Careme (poete e
madhe franceze), Cristina Sances (Brazil), vijohet nga poetë bashkëkohorë turk: Atilla Elustun,
Betul Dunder, Tozan Alkan, Seref Bilsed, Gunsel Djemal, Nese Yasin (Qipro)
Ahmet Omeraga (Qipro) si dhe Anila Mihali (Albania). Poezia në anglisht “Peace”
e Nina Goncharova (Siberi, Rusi) sjell poezinë ruse . Vend zënë shkrimet “Kodimi i fjalës poetike në qiellin e
manovrimit letrar” mendim kritik për librin poetik “Sklupturë dëshire në qiell
manovrimi” të poetes dhe përkthyeses Aleksandra Shabani, shkruar nga Remzi
Salihu, poet dhe kritik Shkup , Maqedoni. Në
anglisht botohet shkrimi i Lulzim Logut “POETRY AS AN ANCIENT MESSAGE”.

“Pegasiada” u jep hapësirë shkrimore dhe mendimeve kritike
për vëllimet poetike disagjuhëshe të poeteve Leta Kucohera, Jota Fotiadhit, Iro
Aleksandhraki (Greqi) si dhe ilustrohet me fotografi të poetëve dhe poeteve, të
cilat kanë dhënë kontribut në veprimtaritë e Lidhejs. Në fund prezantohet
programi I Simpoziumit të tretë Ndërkombëtar “Magjia e Përkthimit” 8 -11 prill
2010.

N ëkëtë libër shumë gjuhësh
evidentohen vlera si dhe bëhet një pasqyrim e videntues përmbledhës i
rreth 4000 poetëve nga vendi dhe gjithë bota.

Libri hapet me
vjershën në anglisht “PEGASSUS AND A HORSE “ të poetit rus me banim në Los
Anxhelos, Adolf P. Shvjednikov, Anëtar Nderi i Lidhjes “PEGASI” dhe me
përshëndetjen e poetes Teresinka Pereira.

“Pegasiada” me këtë strukturw dhe përmbajtje kaq të larme
është frut i punës pasionante dy drejtuesve kryesorë të Lidhjes Presidentit dhe
Sekretarit të Përgjithshëm, por edhe i ndihmesës së dhënë nga: Petro Dudi,,
N/Kryetar i Përgjithshëm i Lidhjes, Aleksandra Shabani, Dritan Kardhashi, Kosta
Gaxhoni, Nadia Cella Popp (Rumani), Patrick Sammut (Maltw), Prof. Florentin
Smarandache (SHBA), Shqiponja Duro (Belgjikë), Lediana Paja (SHBA), Klara
Buda(Francë), Alejandra Craules Breton (Meksikë).

Si përfundim libri shumëngjyrësh, shumëgjuhësh, letrar dhe
shkencor për fushën letrare është lloj i veçantë në botimet shqiptare të
dydekadave të fundit dhe natyrisht do të tërheqë vëmendjen , pasi pasqyron
modernitetin letrar të kohës së sotme dhe jep përvojë në shkëmbimin universal
të vlerave në fushën letrare si dhe funksionimin e një Lidhjeje shkrimtarësh me
parametra moderne, larg skemave të vjetëruara… Botimi i saj do të jetë i përvitshëm duke
marrë trajtën e një kolane së toku me
librin tjetër antologjik “KORSI E HAPUR”.