Xhafer Ibrahim Deva (1904-1978)

Mexhid Yvejsi, Gjakovë

Per ty pacavure e gjakoves kuislin i TITOS QE FSHIHESH PASE PETKUT TE ISLAMIT MEXHIT YJVESI
LEXOJE O B... GJAKOVE

Xhafer Deva dhe disa nga nacionalistët e flladeve të krijuara nga pushtuesit mund të kenë pasur thellë, tepër thellë në veten e tyre ndjenja atdhetare, por ata megjithatë ishin kuisling.

Tash kemi bashkëbisedues tanë që duan të thonë se Bardhok Biba ishte komunist. Po ai ishte para së gjithash - mësues patriot. Në kohë të "Shqipnisë", Bardhok Biba, Ndrec Ndue Gjoka e shumë të tjerë kanë qenë ndë pishtarët e parë të arsimit në Kosovë (Klinë, Zllakuçan...).

Edhe diçka. Nëqoftëse propaganda komuniste ka përdorur apo keqpërdorur fatet e figurave të këtilla, kjo nuk përbën ndonjë faj për Bardhok Bibën e Ndrec Ndue Gjokën.

Gati dhjetë vjet më parë një nga ata të Markagjonajve, i ardhur nga mrizi perëndimor zuri të lavdohej se si kishin vrarë vajza, fëmijë e gra në mënyrë që në Mirditë të mos hapeshin shkolla dhe të përhapej dije.

Pastaj gjërat duhen parë edhe në një kontekst tjetër dhe ai është shumë i qartë: Amerika dhe Anglia si dhe fronti antifashist e antinazist kanë luftuar së bashku me grupet e rezistencave antifashiste e antinaziste forcat e Boshtit Romë-Berlin-Tokio. Xhafer Deva ishte me nazistët gjermanë. Kjo nuk mund të vihet në dyshim. Siç nuk vihen nuk mund të kontestohet se minstri Deva qëndron pas vrasjeve në Tiranë duke krijuar asodore një disponim antikosovar i cili nuk është zbehur deri në ditët tona.


Ketu dot sjell nje rast te Ndue Melyshit

Ndue Mëlyshi: "Unë diversanti që u hodha me parashutë në Shqipëri"

Propozimi i majorit Çedo Miloviç

Në fillimin e qershorit të vitit 1950-të, erdhi në burgun e Nishit, majori Çedo Miloviç dhe na ka thirrur në zyrën e burgut, mua, (Ndue Mëlyshin) Ndue Pjetër Gjonmarkajn, Ndue Bajraktarin, Marka Dod Lleshajn, Marka Jak Bajraktarin dhe Pjetër Kol Preçin. Pasi hymë në zyrën e tij, ai na tha: "Që kur keni ardhur ju këtu në Jugosllavi, gjendja ka qenë shumë e turbullt dhe ju keni vuajtur tash sa muaj nëpër burgje. Por ta dini se keni pasur në rrezik edhe jetën. Unë personalisht kam ndërhyrë pranë Ministrisë së Brendshme të Jugosllavisë dhe kam marrë përsipër çështjen tuaj. Tash ju do të liroheni nga burgu, por me një kusht, që ju të gjashtë të formoni gjashtë grupe të vogla me nga tre persona dhe do të shkoni në Shqipëri për të parë situatën e brendshme dhe për një kohë të shkurtër do të ktheheni përsëri në Jugosllavi. Shokët e tjerë të grupit tuaj do t'i dërgojmë në punë të lirë, me rrogë dhe të drejta të barabarta ashtu si gjithë populli jugosllav". Pas fjalës së majorit Çedo Miloviç, duke parë gjendjen tonë mjaft të vështirë e tëpër të komplikuar të cilën ndodheshim dhe duke pasur një farë shprese në vendet Perëndimore të cilat kishin filluar të interesoheshin për fatin tonë, vendosëm që ta pranonim propozimin e tij dhe të vinim në Shqipëri, ku kishim kaluar shumë vjet nëpër male. Pas pranimit tonë për të ardhur në Shqipëri, majori Çedo Miloviç, hartoi listat e grupeve me nga tre persona dhe u nis për në Beograd. Më datën 10 qershor 1950-të, ai u kthye përsëri në burgun e Nishit dhe kishte bërë ndryshime në programin e mëparshëm, duke thënë se nuk do të dërgoheshin gjashtë grupe në Shqipëri, por vetëm një grup me tre veta. Dy nga pjesëtarët e këtij grupi prej tre vetësh do të ishin kryetarë dhe i treti nën urdhrat e tyre. Në atë grup prej tre vetash, në praninë e Çedo Miloviçit, më zgjodhën mua (Ndue Mëlyshin) dhe Marka Jak Bajraktarin dhe Pjetër Çup Qafën. Po atë ditë që u zgjodhëm ne, Çedo Miloviçi, i liroi nga burgu të gjithë shokët tanë (50 veta) dhe pasi i hipi në dy kamionë, i nisi për në Ovcar-Banja të Serbisë ku ndërtohej një central-elektrik, për të punuar si punëtor të lirë dhe me rrogë, njëlloj e të barabartë si popullsia jugosllave...

Po t’u desh mund ta vendos të plotë. Vërtet e dhimbshme por jam i bindur se nacionalistët kanë qene si mishi me kockën me UDB-në. Dokumente mbi këtë histori ke sa të duash. Njeriu që më së shumti ka kontribuar në këtë drejtim është i madhi Mark Dodani. Kujtoj këtu romanin “Furtuna” kushtuar të pavdekshmit Pal Melyshi, i cili në moshë shumë të re arriti të asgjësojë shume kriminelë në bandat e vetëquajtura nacionaliste që për inat të Enverit flinin me majorin e UDB-së. Të mos harroj Heronjtë e Vigut, të cilët u vranë pabesisht nga dora e kriminelit Pjetër Lleshi, Heroinat e Mirditës që u masakruan barbarisht përpara fëmijëve të tyre disamuajsh, dhe qindra vrasje të tjera ndaj mësuesve, punëtorëve, nënave partizane, të kryera gjoja në emër të nacionalizmës.

I nderuari Medalin, populli i asaj ane i ka njohur Gjon Mark Gjonajt dhe bajraktarët e tjerë, prandaj nuk i la të shkelin për pesëdhjetë vjet në tokën shqiptare. Them se mbeten jashtë atdheut të tyre, të harruar rrugëve të Brukselit dhe të Romë-Vatikanit, dhe kur kujtohen vetëm për të keq.

Me nderim,
Zeriatdheut

Prejardheja e tyre eshte nga Toplica (Nishi).

aj nuk po muajm me i ra ne fije luftes se fundit -se- kush -si dhe -tek, pra 50 viteve edhe ma shtir.

PAJTOHEM

Ju lutem,kur eshte fjala per histori,te perpiqemi qe te jemi me te saket.
Familjet me prejardheje gjakovare ne Mitrovice jane pas vitit 1912.deri sa "muhaxhiret" qe nga Kongresi i Berlinit( 1878 e me perpara.)

Përshëndetje Sokrat,

Prejardhja e familjes Deva është nga katundi Devë, në rrethin e Gjakovës, afër kufinit, por një kohë kanë jetuar në Nish, sikur kanë jetuar edhe familje tjera nga Gjakova, siç janë familja Hadri, Yvejsi, etj. Ismail Efendi Yvejsi ka qenë Myfti në Nish, para vitit 1878, kurse familja tregtare Hadri ka ndërtuar një xhami në qytetin e Nishit. Nishi n'atë kohë ka pasë një mëhallë e cila quhej "Mahalla e shqiptarëve" si edhe pazarin, i cili quhej "Pazari i shqiptarëve"...
Pas vitit 1878 u dëbuan, pasurinë ju konfiskuan, disa u masakruan...
Familja Deva, me prejardhje gjakovare, erdhi nga Nishi në Mitrovicë....
Kjo është e vërteta...

Mexhid Yvejsi,
Gjakovë, 7 qershor 2010

E VERTETE SE FAMILJA E IBRAHIM DEVES JANE SHPERNGUL NGA DEVA NE NISH POR KUR NUK KANE JETU NE GJAKOVE,ANDAJ MUND TE THUHET SE KANE QENE ME PREJARDHEJE NGA DEVA NE NISH E MANDEJ NE MITROVICE.

Përshëndetje, Muki45,
Familja e përmendur Deva, nga Deva kanë ardhur në Gjakovë, nga Gjakova kanë shkue në Mitrovicë, Nish, anasjelltas. Katuni që quhet Devë, bashkë me 85 katune tjera për rreth janë të Gjakovës...