Mekati i Kaloresit
Skena 1
Paraskena. Moisi Golemi qendron i qete duke i folur nje femije.
Moisiu: Keshtu ata vijne cdo vit. Ne njeren dore mbajne zjarrin
te djegin shtepite tona, kishat tona dhe ne tjetren te vrasin
femijet tane.
Por sa here ata vijne, kryezoti Gjergj eshte gati te mbroje kete
toke qe eshte e jona dhe qe kurre te mos behet e turkut. Po ti
je ende i vogel Gjoke, me vone...!
Hyjne tre vajza veshur me te zeza nga tre drejtime te ndryshme
qe i afrohen Moisiut, lidhen per dore dhe i sillen rrotull. Femija
largohet.
Vajzat: Moisi Golemi, o Moisi Golem Komneni, c'po ndodh me ty
Moisi Golemi? A valle nuk e kupton qe ai po shfrytzon trimerine
tende?
Zgjohu Moisi, shkundu Moisi! Ti je me i madhi, ti i ke fituar
betejat e Kastriotit por Kastrioti yt i dashur do te behet mbret
kurse ti...!
Mos harro, ti je Moisi Golem Komneni nga dera e perandoreve te
Bizantit, ti duhet te jesh mbret i Arbrit, kurre ai! Ti Mojsi
Golemi ti, ti...!
Vajzat ikin dhe Moisiu mbetet vetem ne paraskene.
Moisiu: C'fare thane ato? Une jam me i madhi, une i kam fituar
betejat e Kastriotit? Po a nuk ka luftuar edhe ai ne krahun
tim? Ato te tria thane se do te behet mbret i gjithe Arbrit....
Ndersa une, une gjenerali i tij i famshem do ti mbaj pishtarin
naten e kurorzimit. Filiz i Perandorve te Bizantit t'i mbaje
pishtarin birit te nje fshatari. Kurre, vec i lidhur dhe kur
shkrumbi i zi i pishes me djerse te me perzihej.
Te iki, te iki sa me pare e me ushtri te kthehem, te permbys
Gjergjin dhe te ulem ne fronin qe me takon, ne fronin e Arbrit!
Hyn nje ushtar qe reciton:
Kjo rruga perdridhet Rrotull nje boshllek
Si gjarper i zi Shtrihet nene e re
Por ku po vrapon Toka eshte vec balte
Gjeneral Moisi? Por jo me atdhe
Pelerinen era Toka si vejushe hoqi cdo stoli
Ta ngre me tallaz Vdiq atdheu, mbet balta
Gjeneral Moisi Nen trokun e zi.
Pluhur shume le pas
Qindra vjet shkuan
Ti leviz si ankth
Dimeron ne qiej
Por dheu s'te qas
Ne kalldreme shekujsh
Troku yt i zi
Moisi i Golemeve
Gjeneral Moj-Zi.
Moisiu nenqesh dhe ve doren tek shpata por ushtari zhduket si hije.
Skena 2
Keshilli i luftes. Skenderbeu, Hamzai, Vrana Konti, Gjergj Pelini,
Leke Dukagjini, ulur rreth nje tavoline. Ne ane te skenes dy roje.
Skenderbeu: Kapedane e trima te Arbrit. Moisi Golemi ish miku
dhe shoku yne i armeve, eshte arratisur. Demonet pushtuan mendjen
e tij dhe shtyne gjeneral Moisi Golemin, te kryeje kete akt te
turpshem e poshterues. Tani ai po vjen ne krye te nje ushtrie
Turke drejt atdheut tone.
Kapedane nje rrezik i madh, nje rrezik shume i madh po i kanoset
atdheut dhe Krishterimit, prandaj urdheroj:
Te dale nga nje burre per dere, te mblidhet ushtria dhe te
drejtohet ne Oranik. Atje do te perplasemi dhe gjakshem do te
luftojme per Atdhe e per Fe!
Nisuni pra, o kryetrima, e Zoti qofte me ju!
Ushtari: Po vjen nje ushtar Turk me flamur te bardhe ne dore.
Skenderbeu: Le te hyje!
Ushtari turk hyn i perkulur
Ushtari turk: Princi i Arbrit Moisi Golem Aranit Komneni fton ne
dyluftim Gjergj Kastriotin te mbiquajturin Skenderbe. A e pranoni
sfiden i larti Skenderbe?
Skenderbeu: E pranoj. (Ushtari largohet)
Leka: Kryezoti i Arbrit nuk mund te ndeshet me nje tradhetar
te ndyre. Lerme te shkoj une, Gjergj!
Vrana Konti: Ti Leke je i ri jepme lejen o Gjergj t'ja shkurtoj koken.
Skenderbeu: Ju falem nderit o miqt' e mi! Por ai me thirri ne
emer e nderi i emrit tim me takon vetem mua.
Largohen.
Skena 3
Paraskene. Moisiu bashke me nje ushtar turk prapa tij presin
Skenderbeun. Ai vjen bashke me nje ushtar Arber. Skenderbeu hap
pelerinen dhe e sheh ne sy. Ushtari turk prek pelerinen e Moisiut
per t'ja hequr, por Moisiu e ndalon.
Skenderbeu dhe dy ushtaret dalin.
Skena 4
Moisiu eshte vetem ne paraskene.
Moisiu:
Ik e ik e zeze Rrotull nje boshllek
Rruga-shkreteti Shtrihej nene e re
Oh ce tmerrshme toka qe vec balte
Ish ajo qetesi. por jo me Atdhe.
Trok i tradhise Toka si vejushe
Naten mbyt e mbush Kish hequr cdo stoli
Koken pas c'e ktheva Vdiq Atdheu, mbet balta
Prapa s'me ndiqte kush. Nen trokun e zi
(Bie ne gjunje)
Qindra vjet do shkojne
E do t'levize si ankth.
Do't dimeroj ne qiej
Por dheu s'do m'qase
Ne kalldreme shekujsh
Troku im i zi
Moisiu i Golemeve
Gjeneral Moj-Zi
Hyjne 3 femrat demone.
Vajzat: Ti do terhiqesh Mojsi? Komneni i madh do terhiqet? Kaq
shpejt tu shua deshira e fronit te Arbrit? Ku shkoi burreria
jote Moisi Golemi?
Moisiu i sheh si i cmendur ngrihet dhe bertet.
Moisiu: Hiqmuni sysh, shporruni sa s'ju kam shkuar ne teh te
shpates, zhdukuniii...!
Nxjerr shpaten dhe i ndjek deri sa dalin nga skena. Pastaj kthehet
bie ne gjunje dhe mbeshtet koken tek shpata.
Moisiu: Ne gjunje bie o Ate dhe perulesisht meshire te kerkoj.
Fale o Ate mekatin tim te madh qe se lan as uji i oqeanit, fale
o ate gjeneral Moisi Golemin e mjere, qe guxoi e ngriti dore
kunder ushtrise tende e bijve te tu.
Gjeneral Moisi Golemin te lutem fal o Ate, ate qe ndershkimin me
te rende meriton. (Ndricohet me projektor)
Nepermjet hirit te Birit tend fal mekatin tim vdeksor o Ate i
gjithpushtetshem.
Skena 5
Keshilli i luftes po kremton fitoren mbi Turqit.
Gjergj Pelini: Kjo qe nje tjeter fitore e armeve te Zotit.
Hamzai: Te lumte goja, o Gjergj Pelini. (Hyn Skenderbeu)
Skenderbeu (Me goten e veres ne dore): Falenderojme Perendine per
kete fitore te shkelqyer te armeve te Tij
Keshilli (Me nje goje): Gjithmone levduar qofte!
Gjergj Pelini: Eshte kapur...
Skenderbeu: E di. E kuptova qe atje
Hamzai: Pra u kthye vete. Mos u trego i ashper me te o axhe!
Leke Dukagjini: Gjithmone i bute mbete, o Hamza Kastrioti!
O, kryezoti Gjergj! Ai tradhetar i ndyre ngriti dore mbi
popullin e tij erdhi te plackise atdheun e tij te varfer,
ushtaret e tij vrane bijt e tokes Arbre, prandaj o Gjergj
kryezot asnje meshire per njeriun qe tradhtoi Atdhene dhe Fene e
tij. Ne litar o Gjergj, vetem po e pane atje duke perpelitur
kembet, zemrat e nenave do te prehen disi. Ne litar Moisi Golemin
o Kastriot!
Gjergj Pelini: Nuk di c'te them o Gjergj Kastrioti, vendos ti.
Vrana Konti: Ai eshte dorezuar vete o Gjergj. Denoje por dhe
tregoju i meshirshem me te. Kaq mund te them.
Hyn Moisi Golemi dhe bie ne gjunje para Skenderbeut.
Moisiu: Para teje gjunjezohem, o kryezot i Arbrit dhe faljen ose
litarin tend kerkoj!
Skenderbeu: E pra, falur qofsh Moisi Golemi!
Leka: Gjergj, c'ben!
Skenderbeu: I degjova dhe i respekoj mendimet tuaja fort te
nderuar princa. Por do t'ju thosha dicka. Ne kemi plot 13 vjet qe
luftojme kucedren turke ne emer te Arbrit dhe te Zotit. (Kemi)
13 vjet qe gjakosemi per keta emra te shenjte. Por dua t'ju
kujtoj, o fort te shkelqyer princa, se Perendia ne emer te te
cilit luftojme eshte meshireplote. 1500 vjet me pare, nepermjet
gjakut te Birit te tij te vetem qe rrodhi poshte nje kryqi nga
duart me gozhde te shpuara atje larg ne Golgotha, ne
Jeruzalem, ka falur e ka pastruar kete bote ku une, e ju, e Moisi
Golemi jetojme.
Kur Jezu Krishti me hirin e tij, fali ata qe e kishin gozhduar,
cilet jemi ne, qe marrim pergjegjsine te ndershkojme Moisi
Golemin per mekatin e tij? Le tia leme atij gjykimin e Mosiut.
Ai u kthye vete, pra ai thelle e ka ndier c'ka bere, dhe nje
brez te kuq ka hedhur ne qafe si njeriu qe meriton litarin, e ne
le ti kujtojme punet e mira qe ka bere per Arberine e le ta
falim, e le ta duam ashtu sic na meson Ati yne i
gjithpushtetshem.
I heq brezin e kuq nxjerr shpaten dhe thote
Skenderbeu: Ne emer te Zotit, dhe ne emer te Arberit te riemeroj
Kalores. Ngrehu Moisi Golemi.
Fund.
Tirane, Prill 1995.
Hektor Ruci
Adi Zaimi