Anashkalimi rrezultoi njëllosjen e manifestimit në Manastir!

Anashkalimi i dr. Reshat Nexhipit, rrezultoi njëllosjen e manifestimit në Manastir

Letër nga Vendlindja e Alfabetit – 2

Çdo intelektual objektiv, jo vetëm nga Manastiri, por nëpërgjithsi, kush më shumë e kush më pak, është njohur se historiani në fjalë është i vetmi që ka shkruarë aq tepër për historinë e Vendlindjes të Alfabetit, posaçërisht, për periudhën kur qyteti ka qenë Qendër e Lëvizjes Kombëtare dhe Vendlindje e Alfabetit, prandaj edhe dr. Nexhipi, bashkë me ne, disa intelektualë të këtij qyteti, vite me rradhë, ka bërë plane, se si duhej të duket Manastiri, nga data 14 deri më 22, kur është mbajtur Kongresi në fjalë. Ai, veç tjerash, ka thënë se sikur na jepet mundësia, do kërkonim tërë paratë e dedikuara nga ana e Qeverisë për nevojat e manifestimit, së pari, do ta zgjidhnim çështjen e pronësisë së objektit, kështu që, dy dhomat e poshtme do t’i shëndronim në lokale – kafiteri për çlodhje të mysafirëve dhe për dhënie të ndonjë pije gratis, për të mos mbetur si kësaj rradhe para objektit, duke fërkuar duartë nga i ftohti, siç ndodhi edhe ditën kur aty mbrinë 50 intelektualë të shquar të Shqipërisë etj., gjë të cilën, fare qartë e ka përshkruarë z. Josif Papagjoni në “Kohën” e 20 nëndorit në shkrimin me titull “Qyrku i rëndë i “pakujdesisë”.

Poashtu, dr. Nexhipi, planifikonte që në sheshin përballë objektit, matanë lumit Dragor, të organizonte gjatë tëra ditëve të lartpërmendura koncerte me valle, këngë popullore nga më të mirat këngëtarë dhe ansamble nga Shqipëria, Kosova, etj., me qëllim që t’i përngjiste atmosferës të asaj kohe, që i ngjante një dasme të madhe shqiptare. Parashikonte gjithashtu që të ftonte artistët më të shquar të kombit, të cilët, nga ballkonet e objektit do të aktronin rolet e patriotëve të asaj kohe: Mitat Frashëlrin, Gjergj Fishtën, etj. Shkurt, sipas asaj që planifikonim, Manastiri do t’i përngjiste atij të v. 1908, kur kafanetë, restoranet, hotelet e rezervuara apostafat për të interesuarit nga jasht do gjallëronin dhe çdo mysafir do kthehej me përshtypje më të mira nga Vendlindja e Alfabetit. Këtë punë do ta bënte edhe Këshilli Lokal nëse paratë grumbulloheshin në Manastir, e jo të mbeteshin në Shkup, sikur atje ish mbajtur Kongresi. Kështu ëndëronim ne intelektualët e Manastirit, duke përfshirë edhe ata të Këshillit Lokal, të cilët, me ato pak mundësi që i kishin bënë shumë.

Në fund, ju drejtuam dr. Reshat Nexhipit për një koment të shkurtër rreth asaj që nuk duhej të ndodhte në Manastir ditën kur aty po vinin njerëzit më patriotë të kohës, pasardhësit të delegatëve të Kongresit, etj., ai tha: “Për shkaqe objektive, disa ditë nuk u ndodha në Manastir, por, nga ajo që dëgjova, njerëzit e caktuar nga Manastiri, nga ana e Këshillit Qendror të Shkupit, brenda mundësive të tyre, bënë çmos që manifestimi të dilte sa më i suksesshëm dhe për këtë duhej t’ju njihet si falimderim. Poashtu, bërë mirë që theksove në numrin e kaluar të kësaj gazete emrin e zv. Kryeministir Ademi dhe z. A. Pollozhanit të cilët poashtu erdhën disa herë dhe ndihmuanë Këshillin Vendor. Mirëpo, faji i tyre është që lejuanë një përbërje të tillë të Këshillit Qendror, me disa antarë jo aq të dëshirueshëm, shkaktorë indirektë të mangësive në fjalë”.

Populli thotë: “Po shkojte pas brumbullit, nuk mbaron mirë”. Kaq për sot.

100 vjetori i Kongresit te Manastirit u be! Nese edhe kete here nuk fshihet postimi do ta ritheksoj se u mbajte surrogat Kongresi i shkronjave ne Skopje ku fliste thapathup Grujevski dhe Gane Todorovski per te zbehur randesine e Kongresit të Manastirit te vitit 1908.
Surrogat Kongresi u mbajte pa ngritjen e flamurit kombetar dhe pa himnin e shqiptareve. Aty moren pjese makineria hipokrite që mendojnë se janë ne pushtet, por, ne realitet, jane vetem sajesa, gjymtyre te perdalura dhe filloksera kombetare !

Organizatoret e perkujtimeve per Kongresin e Shkronjave Shqipe eshte dashur ta perzene dhe te mos e lejojne te hyj krimineli serbobullgar Gruevski. Dhe ai eshte me i keqi. Nje mik imi thoshte: 'melezi asht njeri ma i keq; ma kopil'. I tille eshte edhe Gruevski i Egjeut, prinderit e te cilit kane qene dofare zagaresh grekobullgaroserb, laramano race.