Kushtetuta e kohës
Shkruan: Skender KORÇA – Gjilan
Në esencë koha është plotë fakte në kohën e saj,
është plotë ngjarje për ngjarjet e saj, është histori për historinë e
saj. Koha është një kujtim por edhe nje shënim në historinë, në faqen e
saj të epokës së luftës, paqës dhe të ardhmës plotë dëshirë për të
kujtuar vyrtytin e vlerës. Në këtë parim është ndërtuar edhe historia
ndër shqiptarët, shqiptarët e Kosovës, është lind dhë rilind një
popull, është fërkuar dhe rrënqethur njeriu në këtë histori. Historia e
shtetit është e dyfishtë. Është historia që mbajti gjallë vlerën e
kombit, është historia që ishte synim i kohës për të krijuar simetrinë
e politikë për të qenë të pavarur në pjesën ku nuk ishte arritur kjo
shtetësi. Është historia në Kosovë. Shpallja e pavarsisë së Shqipërisë
ishte modeli i për të cilën duhej ndjekur rruga e shtetësisë, ishte
frymëzimi i idealit për liri, për shtet, për integrim. Sot kjo është
një histori që për Kosovën do jetë një vlerë, një kujtim dhe një e
kaluar. Kështu menduan dhe veproi politika nga Kosova.
Rruga për të
qenë të lirë, të pavarur në simetrinë boshtore dhe identike të një
populli të ndarë në dysh, e herë në shtetin tjetër si pakicë, por edhe
hërë herë edhe në ndarjen e shqiptarit autokton që biente ligjërisht në
natyrën mëmë në tokën Kosovë ishte dhe mbeti edhe një model historik
tjetër për të kuptuar në esencë ndarjen. Ndarja është jo tash më vetëm
gjeografike, por është një shtet i ri që nga trungu i madh nacional u
nda, u bë shtet, u nda nga okupuesi, por që po ecën në rrugën plot
gjemba për të sëndërtuar vlerën e shtetit të ri, identitein e tij,
është në rrugën e “përmbysjejes” së historisë së kombit, krijimit të
vlerës së pa definuar të unjësimit të shtetit që do bëjë apo nuk do
bëjë pjesë edhe më në Europë. Kjo është Kosova.
Identiteti i
Kosovës shtet nuk është vetëm një deklarim se do jemi të pavarur dhe që
do duhet të na pranojnë. Është një ruajtje në rrugën e saj se si kemi
ecur deri tek sublimja e shekujve, si erdhëm në këtë ditë pavarsie. Kjo
është historia e shtetit të Kosovës. Ishte koha e kushtetutës së
Kaçanikut, koha kur shpërbërja e politikës shoveniste serbe po ecte në
mënyrë rapide në luftë dhe në një faqe të re në historinë e re të
popullit shqiptarë asaj historie të dëshmuar në kohë kundrejt tyre. Kjo
është pjesa e luftës, e heroizmit, pjesa e ruajtjës së vlerës dhe
identitetit njerzor që tregoi populli dhe ushtria e saj.
Paqja ishte
një synim për të u rikëmbur në jetë, për të shpallë luftën si ndryshim
në epokë, për të rikujtuar luftën si ruajtje e identitetit dhe për të
ruajtur historinë e kësaj Kosove. Sa u arritën këto jemi dëshmitarë të
një plejade të re kohe, të një shkelje të pa moralshme të historisë, të
një gjunjëzimi jo meritor që po bëjmë në kohën e pritjes së shtetësisë
dhe pas shtetsisë së Kosovës.
U shkel historia, u shkelën ata që
ndërruan historinë, u shkel forca e çlirimtarës, u shkel Kushtetuta e
Kaçanikut, u shkelën shumë gjëra që mbetën në rrugën e të shkelurit. Ky
është mallkimi i kohës së re, është çmendia e pamorlashme që po na
përdhunon , është historia që do na kushtojë një ditë, sepse ende është
e njomë toka me gjak, është e njomë dhe jeshile politika e jashtme,
është skajshëm e rëndë kërkesa për të rishtypur dhe coptuar Kosovën,
është ende një Kosovë me një qeveri që nuk administron me tërë
territorin e saj, është një Kosovë që ka të pa definuar ende kufinjët
me fqinjët edhe pse ata janë të definuar dhe dihen që nga koha e
hsitorisë, është një shtet i ri që ka shumë probleme dhe këto janë
gjërat që na mundësojnë të devijojmë edhe më në kohë dhe në histori.
Po
kujtojmë një betejë të fituar, po nxjerrim në pah vlerën e legjendarës,
heroizmit dhe të sakrificës për Kosovën, që vërtetë janë histori e
bujshme e çlirimtarëve të kohës. Por nëse kujtojmë edhe historinë e
shtetit dhe politikës, Kushtetuta e Kaçanikut është një betejë në
politikën e kohës, ajo që ruajti për të krijuar synimin e identitetit
të shtetit të definuar me akte juridike.
Andaj koha në Kosovë, e
Kosova në kohë janë plotë ndryshime, por kurrë nuk do pajtohet edhe
vlera e kohës dhe të adaptohet synimi artificial se Kosova duhet të
shkel mbi moralin e vet, sakrificën e vet dhe rrugën kah është
shtegtuar për liri, shtetformim dhe intergime.
Devijante do të jetë
historia, por jo vlera e saj, sepse nuk meritojmë të ikim nga trungu i
shqipës dhe të pësojmë tragjedinë epokalipse të gjakut që do na
rikujton historinë e shtetit më të ri, e kombit më të vjetër në
Ballkan. Kushtetuta e re do duhet të jetë rruga e kujdesit sa kah po
shtegtojmë....jo pra ndryshe se një kushtetutë kohe...