HAFIZ MURTEZA MULLA ALIU

HAFIZ MURTEZA MULLA-ALIU
(1889-1941)

Hafiz Murtezai lindi në Gjakovë në vitin 1899. Është djali i Mulla Aliut, i cili është djali i Muhamedi Efendiu, i cili është djali i Myderrizit, Yvejs Efendiut, myderrizit të parë të Medresesë së Madhe të Gjakovës.
Mësimet fillestare i mori nga babai, Mulla Aliu, i cili ishte një hoxhë i ditur, i ndritur, e vazhdoi shkollimin në mejtepin “Ruzhdie” të Gjakovës, krahas mësimeve arriti të bëhet hafiz, e mësoi Kur’anin përmendësh, që në moshën 14 vjeçare. Në vitin 1908 shkoi në Stamboll për studime të larta, por shkaku i Luftës së Parë Ballkanike më 1912 kthehet në Gjakovë ku vazhdoi studimet në Medresën e Madhe të Gjakovës pranë dijetarit të shquar, myderrizit, hafiz Iljaz Efendiut, ku diplomoi në vitin 1918.

Shërbimi dhe pushkatimi

Pas diplomimit, Hafiz Murtezai apo Hafiz Xaja siç e quante populli, ka shërbye si imam e mësues në Xhaminë e Sofës, në Xhaminë e “Islam Begut”, që ishte në qendër të Gjakovës, gjithashtu ka shërbye edhe në Skivjan, ku ishte mësues e hoxhë në Xhaminë e Skivjanit, ku për shërbimet që ka krye me devotshmëri ende përmendet me simpati emri i tij.
Hafiz Murtezai banonte në rrugën “Vojvoda Zhivojin Mishiç”, e cila sot quhet “Rrruga e UÇK-s”, shtëpia ku banonte kishte përballë kazermën ushtarake, ku ishte vendosur “Regjimenti i Kralit”, e cila ishte një nga njësitë më gjakpirëse të Ushtrisë Mbretërore të Jugosllavisë gjatë viteve 1918-1941.
Kur Mbretëria Jugosllave kapitullojë, pas sulmit të Gjermanisë, në javën e parë të muajit prill 1941, ushtria jugosllave jo vetëm që nuk ishte tërhequr nga Gjakova, por bënte kërdi në fshatrat e Gjakovës dhe në Gjakovë. Ushtarët shqiptarë, që ishin mobilizuar me dhunë, kush pati mundësi u larguan, disa prej tyre u strehuan në shtëpinë e Hafiz Murtezait dhe shpëtuan...
Më 12 prill 1941, në mëngjesin e një ditë me shi, fqinji serb Gjorgjeviç, i cili ishte rreshter, një rreshter i bandës muzikore ushtare, me të shoqën Milica, me fëmijët Bozha dhe Voja, kishin lajmëruar kolonelin Vuksan Gojkoviç, i cili ishte komandat i njësitit më gjakpirës të ushtrisë jugosllave, me njësitin e tij i thejnë dyert e oborrit, hynë në shtëpi me britma, duke uluritur, me shumë ushtarë, kontrolluan shtëpinë, ku gjetën uniforma të ushtarëve shqiptarë, që nuk arritën t’i merrnin me vete apo t’i fshehnin, por kryesorja, u larguan e shpëtuan. Ushtarët serbë të kralit, në krye me komandantin, kolonelin Vuksan Gojkoviç, pasi plaçkitem stolitë e gruas së hoxhës, e arrestuan hoxhën me djalin, Masarin, dhe pas disa orësh, pak para akshamit, e pushkatuan hoxhën, mësuesin, Hafiz Murtezain, e pushkatuan para syve të djalit, Masarit, i cili ishte në moshën 16 vjeçare...!
Pas disa ditësh, u tërhoqë ushtria jugosllave e kralit dhe bashkë me te ikën edhe çetnikët e kolonelit Vuksan Gojkoviçit, erdhën disa burra gjakovarë në shtëpi të hoxhës, hafizit të pushkatuar, dhe ju treguan vendin se ku gjendet trupi i pajetë i hoxhës, hafiz Murtezait.
Tre djemtë e hoxhës ishin të vegjël, të tronditur, kështuqë për varrimin e hafizit, sipas traditës islame, u kujdesën dy kushërinjt e parë Myderriz Fahri Efendi Iljazi dhe Hafiz Selim Efendi Yvejsi, gjithashtu u kujdes edhe axha Ibrahim, dajallarët Rexhep, Selim, Salih dhe Jusuf Muhaxhiri etj.
Hafiz Murtezai gjatë tërë jetës i shërbeu me përkushtim të Vërtetës, nëpër oda, në shkollë, në mejtep, në xhami, shërbeu me devotshmëri, shërbeu me nder si një shërbëtor dhe përfundojë jetën si një dëshmor...!
Hafiz Mautezai ka lënë tre djem, Masarin, Ekremin dhe Galibin. Masar Murtezai (1924-2001), është bard i gazetarisë kosovare, pionier i gazetarisë shqiptare në Kosovë, ideatori televizonit, i cili krijoi pasqyrën televizive shqiptare, nismëtar, themelues e drejtues i revistës së parë të pionerëve “Pioneri”, nismëtar, themelues e drejtues i gazetës, i medies së parë të shkruar të rinisë shqiptare në Kosovë “Rilindja”në vitin e largët 1945, i “Gazetës së rinisë shqiptare”, ishte kryeredaktor i “Zërit të Rinisë”, redaktor, z/redaktor, praktikisht, kryeredaktor i së përditshmes “Rilindja”, që prej 28 Nëntorit të vitit 1958, pra që prej ditës kur “Rilindja” filloi të dalë gazetë e përditshme, si e vetmja gazetë ditore në Kosovë…
Ekrem Murtezai (1931), është djali i dytë i Hafiz Murtezait, i cili disa ka qenë ka qenë shef i Degës filozofi-sociologji të Fakultetit Filozofik të Prishtinës. Në vitin 1976 u bë laureat i Shpërblimit të Dhjetorit për shkencat shoqërore. Gjatë viteve 1973-1981 ishte drejtor i Qendrës Krahinore të Arsimit... Anëtar korrespondent i ASHAK që nga viti 1996, kurse në vitin 2000 u zgjodh anëtar i rregullt i kësaj akademie. Gjatë viteve 1983-1986 ishte kryetar i Shoqatës së Docentëve, Profesorëve dhe i Punëtorëve të tjerë Shkencorë të Kosovës. Dr. Ekrem Murtezai është autor i mbi 30 veprave me vlerë...
Galib Murtezait është djali i tretë i Hafiz Murtezait, kryetar shumë vjeçar i Klubit të Shahut në Gjakovë…

Mexhid YVEJSI, Gjakovë