LABOVA E KRYQIT Nr.9 VASIL ZËRA

“Nga
Dituria vjen Mbarësia”








“Labova e
Kryqit”



ORGAN PERIODIK I PËRTREMUAJSHËM HISTORIKO- KULTUROR.
Botohet nën Kujdesin e Lidhjes së Krijuesve “PEGASI” Albania, Gjirokastër, Nr.
8 (008) Viti i katërt i botimit E mail labova2006 @ yooho.com Lekë 50 Euro 1,
Muaji Tetor - Dhjetor 2009







“Mirë se të gjejmë, o Shën Dhimitër!

Labova përsëri ju pret Edhe ne të
moshuarit gëzojmë për ditët e bekuara







26 tetor 2009


▼Labovitë, kudo që ndodheni, ja, na erdhi përsëri festa e
madhe e Shën Dhimitrit, traditë kjo, që tashmë është vendosur përfundimisht si
traditë dhe që ne mblidhemi përvitshëm dy herë së toku: më datën 8 shtator në
festën e kishën së Shën Marisë, në Labovën e Poshtme dhe më 26 tetor në
festën e
kishës së Shën Dhimitrit në Labovën e Sipërme. Le të demonstrojmë edhe
këtë vit lidhësinë, të përjetojmë gëzimin,
të tregojnë epërsitë tona kulturore dhe ruajtjen e traditës sonë
brezive.


Redaksia e gazetës “Labova e Kryqit” ju uron : “Ta gëzojnë festën e madhe të traditës dhe Labova jonë, nëpërmjet edhe këtij ”kuvendi “ feste të ecë e të
përparojë, duke evidentuar historinë tonë të pasur e duke ruajtur e zhvilluar
më tej traditën e bukur që na karakterizon”.



▼E shenjta është e shenjtë dhe çdo veprim, që buron
nga e shenjta ajo çmohet nga besimtarët


Kisha e Shën Dhimitrit është gjithmonë e
hapur dhe “pret” njerëz. Çdo të diel bëhen ceremoniale. Mihal Veneti është
gjithmonë i gatshëm për të shërbyer. Labovitët, besimtarët falen dhe respektojnë
krijuesin. Çdo vit ka një lajm të ri, në lidhje me konstrukturimin, pastrëtinë
e ambienteve të kishës. Kishën labovitët e shikojnë si drita e syrit.


Përfundoi me paratë e mbledhura gjatë
ceremonialeve ndërtimi i mureve mbajtës,
poshtë dhe pranë sheshit. Perspektiva është
që mjedisi, ku organizohen festat e përvitshme, të përsoset më tej. Dhe më
bukur do të jetë në të ardhmen pasi E
shenjta është e shenjtë dhe çdo veprim, që buron nga e shenjta ajo çmohet nga besimtarët.

▼*
* *


Treveling
via Labovë may spare you agood amount of time in reaching one of the most
interesting monuments in Albania,
the most interesting monuments in Albania,
the Churcht of Labovë e Kryqit. In order to get therer, you have to drive bach
on the national road for a feë kilometers, and then, take to the right in the
direction of Suhë. The road condintions have improved recently. If you
are driving directly from Gjirokastër,
them national road in the vicinity of the village of Sofratikë, and drive for
another ten kilometers. The Church
of Labovë
e Kryqit is one of the oidest in Albania.
A hoty cross, containing part of the original cross used to crucify, Jesus
Christ, ëas preserved in thisChurch until the year 1990. it was precisely from
this cross that the village took its name. Folloëing 1990 thë cross was stolen,
and no one knewanything about it anymore. The Church has nine painted coats of
plaster laid out on top of one another, with the last one daling back to the 19^th
century. Many authors share the opinion that this Church, which is devoted to
Saint Mary, is one of th first Christian objekts, one assumption is that it was
founded at the time of Byzantin Emperor Justinian, thus supporting the idea
that it was built around the years 527-565. Aleksandër Meksi, scholar and
former Prime minister of Albania, has established.





▼Nderohet Konstandini i madh (Protospathari) që ndërtoi kishën e Shën
Marisë dhe solli kryqin e shenjtë të Perëndorit Justinian.





Në datën 8
shtator 2009 i vendoset emri “Konstandin
i madh” sheshit të kishës Shën Marisë, në Labovën e Poshtme.





Gazmim, vallëzim , shend dhe
verë në festën e Shën Marisë Vlerësuese
pjesëmarrja e Kryetarit të Këshillit të Qarkut Gjirokastër, Arben Çulli


8 shtator 2009

8 shtator 2009





Një
entuziazëm i papërshkrueshëm, emocion, që përsëritet përvitshëm. Një
“zhurmim”dhe gjallim i tejbukur në Labovën e Kryqit. Njerëz që demonstrojnë
unitetin, lidhësinë njëri me tjetrin, të ardhur nga të gjitha vendet brenda
Shqipërisë, ku banojnë aktualisht, apo ku kanë “rezidencat” e tyre jetësore dhe
të tjerë, të emigruar në vende të ndryshme të Botës, deri edhe nga Shtetet të
forta të botës SHBA. I kudondodhuri dhe pasionanti Vasil Koçi, pjesëmarrës i përvitshëm në këto ceremoni madhështore, i
cili fikson në celuloid këtë festë tashmë traditë dhe popullore, e cila është
festa e Kishës mrekulli në arkitektonikë dhe në zërin fetar, që përfaqëson
Zonjën e madhe Shën Marinë. Ambient tepër festiv, të gjithë trokasin gotat për njëri- tjetrin, urojnë për mbarësi,


kërcejnë
vallen e tyre të radhës, tregojnë mjeshtërinë e kërcimit labovit. Në tavolinat
e improvizuara bukur, te sheshi karakteristik


i
kësaj kishe, vërehet bollëku i ushqimeve, prezenca e mishit të pjekur si dhe
perimeve të kultiviuara në Labovën e
Kryqit, po kështu dhe e frutat të saj të shumta.


Sheshi brenda kishës u shtrua me pllaka guri me fondin e vet kishës së
Shën Marisë dhe u pagëzua me emrin e atij që e ndërtoi kishën, emrin e
Konstandinit. Në këtë ceremonial, morën pjesë të gjithë besimtarët ortodoksë
dhe të tjerë të ardhur, banorët e trevave përreth. Midis tyre edhe zoti Arben Çulli, Kryetari i Këshillit të
Qarkut Gjirokastër si dhe Kryetari i Bashkisë së Libovës z. Altin Çomo, Përgjegjësi
i Momunenteve të Kulturës së Gjirokastrës z. Spartak Drrasa dhe shumë të tjerë.
Në këtë ceremonial folën zotërinjtë Gligor Noti dhe Vasil Zëra.


Në këtë
shesh, ku i bëhet nderimi i madh Konstandinit, u kërcye dhe u ngritën shëndete gjer vonë në ditëne e 8 shtatorit nga festuesit, duke i dhënë një
shkëlqim të veçantë festimit.


Gligor Noti Korrespodenti i
gazetës “Labova e Kryqit”





Në teatrin
antik të Butrintit Me poetët nga
Kosova, Maqedonia, Mali i Zi, Greqia
Me poetin kosovar Nebi Bunjaku


Vasil Zëra
merr pjesë në Simpoziumin Ndërkombëtar “Pegasi 2009” i zhvilluar në prill të
vitit 2009 në Gjirokastër, Sarandë (Butrint), Tepelenë, Përmet


Tërheqje vëmendjeje


▼Përsëri për Guidën e Labovës


Duhet të shkundemi nga
plogështia, që na ka zënë





Është koha që pushteti vendor në
Komunë dhe në fshatin Labovë e Kryqit të
punojë me obligim për të pasqyruar vlerat e mëdha të Labovës së Kryqit, të
luftojnë për përmirësimin e infrastrukturës së fshatit, të planifikojnë mirë që
të « rikonstrukturojnë » objekte muzeale», të realizojnë një guidë të
nevojshme, të bëjnë një propagandë reale për kishën monumentale si një nga më
të dëgjuarat, më të vlefshmet dhe më përfaqësueset në Shqipëri, të organizojnë
pritjen e turistëve të huaj, të cilët befasohen, kur kontaktojnë me këto vende
të virgjërta. Njerëzit janë çuditur me veprimet e turistëve të huaj, të cilët
« akomodohen » direkt në terren
dhe kalojnë kështu natën në Labovë… Pse nuk caktohen njerëz, që të
merren vesh me ta , të përgatitin madje dhe një vend, shtëpi, me karakteristika
të arkitekturës labovite e tjera, për të cilat duhet të punohet me kujdes dhe
të shfrytëzohet magjia, që jep ky vend. A nuk duhet që banorët vendas të
krijojnë kushte të mira akomoduese për turistët, duke përdoruar shtëpitë e tyre
që janë ndërtuar apo përshatur me parametra bashkëkohore, duke e kombinuar edhe
me atë traditore që është më e pëlqyeshme për vizitorët.


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Mjediset(Ambientet)
e dikurshme arsimore dhe kulturore duhet
të mbahen në këmbë si simbole të arsimit dhe të kulturimit

▼Shkolla e Labovës
tashmë është e mbyllur, por i duhet së ardhmes.


Nga Vasil Kuti


Në Labovën
e Sipërme aktualisht janë mjedise, të cilat sot nuk frekuentohen, siç është
rasti i shkollës së ciklit të ulët, e cila është në gjendje të mirë, por herë
pas herë duhet treguar kujdes, pasi mund t’i shërbejë së ardhmes. Në këtë
kuadër ne duhet të jemi optimistë, pasi ai ambient do të duhet, apo do të
shërbejë si muze për t’u treguar brezave të ardhshëm se në këtë shkollë u
mësua gjuha e nënës, shqipe, dhe këtu u
fillua sprintimi për shkollim i shumë labovitëve, të cilët ndoqën shkollat e
tjera të vendit. S’duhet harruar që këtu punuan me pasion të madh shumë mësues,
të cilët kujdeseshin për arsimimin e fëmijve të Labovës. Nuk mund të mos
evidentojmë punën e shumë mësuesve që nga ata të parët që luftuan kundër
analfabetizmit dhe të atyre pasionantëve që kontribuan në mësimin dhe
përvetësimin e gjuhës shqipe. Mund të përmendin disa prej tyre, duke i
respektuar: Eleni Noti, Vitori Kumbaro, Kiço
Pali, Panajot Gjermanoi, Ramiz Idrizi, Sevasti Muço, Stefanaq Miha, Vasil Kuti,
Vasil Zëra e tjerë. (Të na falin të tjerët që nuk i kemi përmendur në këtë
shkrim ).


Në
këtë shkollë filloi mësimi i shqipes në
vitin 1914, por mësimi u ndërpre se nuk kishte tekste. Po kështu u bënë përpjekje
për rihapjen e saj në vitin 1916. Shkolla funksionoi disa muaj dhe prapë u
mbyll. Dhe në vitin 1918 filloi
funksionimin e vijueshëm, vitin e ri shkollor në gjuhën shqipe. Kjo është
një histori e madhe, të cilën të gjithë duhet ta kujtojnë dhe të krenohen, pasi
në këtë shkollë ruhet një dokumentacion i madh që pasqyron punën e shumëanshme
arsimore, duke filluar që nga amza e shkollës, fletore të nxënësve, harta e
tjera. Kjo pasuri duhet të ekspozohet. Shkolla, ndonëse është e mbyllur ajo
është gjithmonë e hapur në mendjet dhe në zemrat e labovitëve.


*



Duhet evidentuar se, ajo që quhej
dikur Vatra e Kulturës është në gjendje jo të përshtashme për të zhvilluar
veprimtari, aktivitete të ndryshme në fshati Labovë e Kryqit (E Sipërme). Kjo
vjen si rrjedhojë edhe e ngushtësimit të saj. Por ekziston një mendim i drejtë
që duhet impulsuar për zgjerimin e saj dhe për rregullimin në parametra të
mira, me qëllim që ky ambient tipik i traditës t’u shërbejë sa më mirë banorëve
të fshatit për të organizuar edhe ceremonitë, festa, datëlindje, emra e tjera.
Kjo duhet nxitur edhe përkrahur dhe duhet të jetë në vëmendjen e pushtetit
vendor. Mendimi dhe nisiativa e kryetares së këshillit , Eleni Boçi, për këtë
problem duhet të përkrahet. Përvoja e
shumë fshatrave të tjerë, të cilët e kanë rregulluar ish “Vatrën e kulturës” dhe që kanë destinacion shërbese kulturor duhet të shikohet si përvojë
e mirë dhe e sukseshme.





* * *


Duhet të bëjmë çmos
që rrugën nga Ura e Suhës deri tek
Konizma e Gulos duhet të asfaltohet, me qëllim që të sigurohet plotësisht
asfaltimi dhe lehtësimi i lëvizjes për në Labovën e Kryqit, një vend shumë i
lakmueshëm nga turistët vendas dhe të huaj. Ne në numrat e parë gjithashtu
shtruam detyrën që Labova e Kryqit duhet të ketë patjetër një guidë turistike,
për të cilën duhet të bëhet çmos, pasi ekzistenca dhe prezenca e vlerave të
mëdha arkitektonike si ajo e Kishës së Shën Mërisë është befasuese.





▼Kritikë pas kritike


Shkolla e
fshatit Suhë në rrënim total





Para disa kohësh
ngritëm me forcë problemin e mbajtjes në këmbë të institucioneve shkollore,
e sidomos ato shkolla, që kanë dhënë kontribut
në shkollimin e mjaft brezave si shkolla 8 vjeçare “Pano Xhixho” Suhë.


Vërejtën se kritika
jonë, asqë është marrë në konsideratë, shkolla po rrëzohet e bashkë me të po
rrëzohet historia e arsimit. Çatia e asaj shkolle, pothuajse, është rrëzuar.
Dimri i sivjetëm do të japë “kontribut” në rrëzimin e përgjithshëm të saj. Ku
është pushteti vendor?


Shoqata Atdhetare –
Kulturore “LUNXHËRIA”, pse nuk ngrë zërin për këto firasje të humbjes së
“identitetit institucional”, por gazeta e saj publikon bukurane të së kaluarës,
të cilat do të mbrohen dhe natyrisht do të publikohen, por për këto fenomene
duhet ngulmuar dhe luftuar për t’u bërë pronë e komunitetit dhe t’u jepet
zgjidhje. A nuk do të
ishte me interes edhe pasqyrimi i këtyre rrëmimeve që të kthehej syri për t’i
rregulluar.


Është
i bukur roli i oponentit “të vogël”.


Vëzhguesi i gazetës “Labova e
Kryqit”


**********************************************************************


√ Ngushëllim





Ngushëllojmë familje Memo për largimin nga jeta të Nikos.



Redaksia e
gazetës « Labova e Kryqit »

***********************************************************************************